Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Kinh nghiệm rèn chữ viết cho học sinh lớp 1

Mục đích của sáng kiến này là hình thành và xây dựng các biểu tượng về chữ viết, giúp các em hiểu và ghi nhớ được hình dáng, kích thước, qui trình viết từng chữ cái. Các hiểu biết này giúp các em viết chữ một cách tự giác. Nhờ vậy kết quả học tập sẽ nhanh và chắc chắn hơn
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Kinh nghiệm rèn chữ viết cho học sinh lớp 1 A. PHẦN MỞ ĐẦUI. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI: Năm đầu tiên cắp sách đến trường, trẻ vô cùng bỡ ngỡ với việc chuyển động chủđạo từ vui chơi sang học tập. Trong giờ học Tiếng Việt, trẻ phải thực hành: nghe,nói, đọc và viết. Những nét chữ đầu tiên được các thầy cô lớp 1 chăm chút, nắn nótcầm tay từng em viết trong khuôn khổ ô ly dọc, ngang cẩn thận. Từng khoảngcách, từng độ cao, từng nét chữ, điểm đặt bút, dừng bút,… đều được hướng dẫnthực hiện rất chính xác. Nhưng bắt đầu từ học kì 2 lớp 1 trở lên, khi vận dụng cácchữ, các từ, các câu vào một đoạn văn, một bài học dài hơn, với số lượng môn họcnhiều hơn đã khiến cho các em có phần lúng túng và chữ viết bắt đầu thiếu sự cẩnthận, nắn nót, chính xác. Đây chính là nỗi lo âu của các bậc phụ huynh có quan tâmđến vấn đề này, và là niềm trăn trở không nhỏ của thầy cô dạy cấp tiểu học. Sau nhiều lần ban hành những qui định về thay đổi chữ viết ở Tiểu học, naychương trình lại quay về với mẫu chữ mềm mại, thanh gọn như trước kia nhằmgiúp học sinh viết chữ đẹp và có thẩm mỹ hơn. Tuy nhiên, sau mỗi lần thay đổinhư vậy có những điều làm được và có những điều chưa làm được. Điều chưa làmđược là thực trạng chữ viết của học sinh hiện nay còn xấu và thiếu chính xác. Cácem còn viết sai, viết quá chậm hoặc có những học sinh viết nhanh, học giỏi nhưngchữ viết quá xấu, trình bày không sạch sẽ, rõ ràng. Điều đó ảnh hưởng không nhỏđến chất lượng học Tiếng Việt nói riêng và các môn học khác nói chung. Dạy họcở lớp 1 tôi nhận thấy Tập viết là một trong những phân môn có tầm quan trọng đặcbiệt. Việc rèn kĩ năng viết cho học sinh, nhất là học sinh ở các lớp đầu cấp tiểu họclại càng quan trọng hơn. Vì vậy, tôi đã đi sâu vào học hỏi, rút kinh nghiệm quanhững năm giảng dạy tìm ra những biện pháp giúp học sinh viết chữ đẹp hơn, sạchhơn và cẩn thận hơn, nhằm nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh. Nguyễn Thị Hương Trang 1II.MỤC TIÊU VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI:1. Mục tiêu: Hình thành và xây dựng các biểu tượng về chữ viết, giúp các em hiểu và ghi nhớđược hình dáng, kích thước, qui trình viết từng chữ cái. Các hiểu biết này giúp cácem viết chữ một cách tự giác. Nhờ vậy kết quả học tập sẽ nhanh và chắc chắn hơn.2. Phạm vi nghiên cứu: a. Về nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu những phương pháp để rèn viết cho học sinh tiểuhọc đạt hiệu quả. b. Về thời gian: Để thực hiện đề tài này, tôi đã tiến hành nghiên cứu bắt đầu từ năm 2017 đếnnăm 2019.III. ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU: Các biện pháp để rèn viết cho học sinh lớp một đạt hiệu quả.IV. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU: Đề tài tự xác định những nhiệm vụ nghiên cứu sau:1. Cơ sở lí luận của đề tài.2. Tìm hiểu thực trạng về biện pháp để rèn viết cho học sinh lớp một đạt hiệu quảở Trường Tiểu học Minh Thạnh.3. Đưa ra những phương pháp hữu hiệu để rèn viết cho học sinh lớp một đạt hiệuquả nhằm nâng cao chất lượng toàn diện cho học sinh lớp một. Nguyễn Thị Hương Trang 2 B. NỘI DUNG:I. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI: Tập viết là một trong những phân môn có tầm quan trọng đặc biệt ở tiểu học,nhất là đối với các lớp đầu cấp. Phân môn Tập viết trang bị cho học sinh bộ chữ Latinh và những yêu cầu về kĩ thuật để sử dụng bộ chữ cái này trong học tập và giaotiếp. Với ý nghĩa này Tập viết không những có quan hệ mật thiết tới chất lượnghọc tập của các môn học khác mà còn góp phần rèn luyện một trong những kỉ nănghàng đầu của việc học Tiếng Việt trong nhà trường – kỹ năng chữ viết. Nếu viếtđúng, viết đẹp, tốc độ nhanh thì học sinh có điều kiện ghi chép bài học tốt, nhờ vậykết quả học tập sẽ cao hơn. Viết xấu, chậm sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượnghọc tập. Mặt khác Tập viết là phân môn có tính chất thực hành. Tính chất thực hành cómục đích của việc dạy học tập viết cũng góp phần khẳng định vị trí quan trọng củaphân môn này ở trường tiểu học. Ngoài ra Tập viết còn góp phần quan trọng vào việc rèn luyện cho học sinhnhững phẩm chất đạo đức tốt như tính cẩn thận, tính kỉ luật và năng khiếu thẩmmỹ.II. CƠ SỞ THỰC TIỄN: Năm học 2017 – 2018, tôi được Ban Giám Hiệu phân công dạy lớp 1/3. Đây làlớp học các em bắt đầu làm quen với việc học viết chữ theo mẫu. Chính vì vậy, chữviết các em đa số còn chưa đúng mẫu chữ, chưa đẹp và chưa đều nét. Toàn lớp có39 em sau khi các em chuyển sang giai đoạn viết chữ nhỏ thì lớp có 15 em viết chữrõ nét. Số còn lại, chữ viết của các em không đúng độ cao của con chữ, chữ quá tohoặc quá nhỏ, viết không đều nét và không được đẹp. Từ hoàn cảnh thực tế, bản thân tôi đã cố gắng nghiên cứu tìm mọi biện phápthích hợp nhằm rèn chữ viết cho học sinh đạt được mục tiêu tối thiểu; chữ viếtđúng mẫu, đều nét, đúng khoảng cách và nối chữ đúng qui định.III. THỰC TRẠNG NGHIÊN CỨU:1. Thuận lợi: Nguyễn Thị Hương Trang 3 - Cơ sở vật chất của trường được trang bị rất tốt: bàn ghế đúng qui cách, kíchthước phù hợp với học sinh lớp 1, bảng chống lóa, đèn, quạt đầy đủ đảm bảo đủánh sáng, thoáng mát cho học sinh. - Mỗi giáo viên được trang bị một bộ chữ dạy Tập viết. Giáo viên được tham dựnhững chuyên đề về Tập viết và tham gia các cuộc thi Viết chữ đẹp,… để học hỏivà trau dồi kiến thức, kinh nghiệm giảng dạy. - Nội dung các bài Tập viết rõ ràng, phù hợp và cụ thể. Đặc biệt, học sinh cònđược luyện thêm về cách viết chữ nghiêng.2. Khó khăn: - Lớp 1 / 3 có 39 học sinh, trong đó có 20 nữ, thuộc trường học hai buổi/ ngày,nên học sinh không có điều kiện luyện viết thêm do còn phải dạy các môn họckhác, buổi hai các em phải phụ đạo thêm môn các em còn chưa hoàn thành hay bồidưỡng nâng cao them cho các em. - Cách cầm bút và tư thế ngồi của học sinh đa số chưa đúng quy cách. - Vở Luyện chữ của học sinh giấy bị nhòe mực khi học sinh sử d ...