Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thông qua dạy học môn Tiếng Việt lớp 4 trong chương trình VNEN

Điểm mới của đề tài chính là đi sâu vào môn Tiếng Việt lớp 4 chứ không phải tràn lan ra ở nhiều môn học. Một điểm khác biệt nữa là sáng kiến này chỉ áp dụng cho chương trình giảng dạy theo mô hình VNEN. Vì từ trước đến nay, nhiều tài liệu cũng có đề cập đến vấn đề này nhưng nó chỉ phù hợp với chương trình giáo dục hiện hành.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thông qua dạy học môn Tiếng Việt lớp 4 trong chương trình VNEN CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINHTHÔNG QUA DẠY HỌC MÔN TIẾNG VIỆT LỚP 4 TRONG CHƯƠNG TRÌNH VNEN Lệ Thuỷ, tháng 5 năm 2018 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINHTHÔNG QUA DẠY HỌC MÔN TIẾNG VIỆT LỚP 4 TRONG CHƯƠNG TRÌNH VNEN Họ và tên: Lê Thị Mĩ Lệ Chức vụ: Giáo viên Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Phú Thủy Lệ Thuỷ, tháng 5 năm 2018 I. PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn sáng kiến: “Giáo dục một người là đào luyện họ có thể đối đầu với mọi hoàn cảnh”(Danh ngôn khuyết danh). Cuộc sống càng ngày càng phát triển và đầy những khókhăn, thử thách còn trẻ em thì như một tờ giấy mỏng manh, nếu không bồi đắp chochúng thêm cứng cáp thì sợ rằng chúng sẽ tan chảy giữa dòng đời này. Đó là điềumà mỗi một giáo viên luôn phải tự nhắc nhở mình. Bởi vậy, giáo dục kĩ năng sốngcho học sinh, đặc biệt học sinh Tiểu học là rất thiết yếu. Bậc học tiểu học là bậc học nền tảng tạo cơ sở cho học sinh phát triển họctiếp các bậc học tiếp theo, vì vậy bên cạnh việc trang bị cho học sinh những vốnkiến thức kĩ năng cơ bản trong học tập, lao động còn cần phải chú ý đến việc rèn kĩnăng sống cho học sinh, dạy học sinh cách “làm người”, để học sinh có thêm vốnkinh nghiệm thích ứng với môi trường mới, yêu cầu mới. Rèn kĩ năng sống cho học sinh giúp cho học sinh thích ứng được với môitrường xã hội, tự giải quyết được một số vấn đề thiết thực trong cuộc sống như vấnđề sức khoẻ, môi trường, tệ nạn xã hội,... để các em có thể tự tin, chủ động khôngbị quá phụ thuộc vào người lớn mà vẫn có thể tự bảo vệ mình, tự đem lại lợi íchchính đáng, điều kiện thuận lợi cho bản thân mình rèn luyện, học tập phấn đấuvươn lên. Trước đây, nền giáo dục của Việt Nam chỉ tập trung vào việc truyền thụ kiếnthức cho học sinh. Học chỉ để làm giàu thêm vốn kiến thức cho bản thân mình. Cònlại kĩ năng sống thì tự bản thân các em phải tiếp xúc với kho kiến thức vô hạn đó làcuộc sống. Trong những năm trở lại đây, giáo dục phổ thông đã và đang từng bướcđổi mới theo hướng từ chủ yếu trang bị kiến thức sang trang bị những năng lực cầnthiết cho các em học sinh. Ngoài việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thông quamột số tiết học cụ thể thì việc giáo dục kĩ năng sống được tích hợp trong nhiều mônhọc, trong đó có môn Tiếng Việt. Giáo dục kĩ năng sống qua môn Tiếng Việt cónhiều thuận lợi vì bản thân nội dung bài học đã buộc học sinh phải vận dụng rấtnhiều kĩ năng ( Tư duy sáng tạo, xúc cảm, trình bày suy nghĩ, giải quyết vấn đề,...) Đã có nhiều tài liệu nghiên cứu về vấn đề này nhưng kĩ năng sống phụ thuộcvào điều kiện và hoàn cảnh sống. Có những phương pháp thì phù hợp với học sinhở vùng miền này, nhưng cũng có những phương pháp không áp dụng được chovùng miền khác. Chính vì vậy, với sự trăn trở của một nhà giáo ở vùng quê bán sơnđịa đã thôi thúc tôi tìm hiểu và nghiên cứu về giáo dục kĩ năng sống cho học sinh.Qua một năm thử nghiệm có hiệu quả, tôi mạnh dạn đưa ra sáng kiến: Một số biệnpháp giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thông qua dạy học môn Tiếng Việt lớp4 trong chương trình VNEN. 2. Điểm mới của sáng kiến: Điểm mới của đề tài chính là đi sâu vào môn Tiếng Việt lớp 4 chứ khôngphải tràn lan ra ở nhiều môn học. Một điểm khác biệt nữa là sáng kiến này chỉ ápdụng cho chương trình giảng dạy theo mô hình VNEN. Vì từ trước đến nay, nhiềutài liệu cũng có đề cập đến vấn đề này nhưng nó chỉ phù hợp với chương trình giáodục hiện hành. 3. Phạm vi áp dụng sáng kiến: Sáng kiến “Một số biện pháp giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thôngqua dạy học môn Tiếng Việt lớp 4 trong chương trình VNEN.” được áp dụng đốivới học sinh lớp 4 học theo mô hình VNEN. Đặc biệt là học sinh ở vùng nông thôn. II. PHẦN NỘI DUNG 1. Thực trạng của việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh: Qua thực tế giảng dạy ở lớp 4, tôi thấy kĩ năng sống của học sinh chưa cao. Chỉ một số học sinh có hành vi, thói quen, kĩ năng tốt. Còn phần lớn các em có nhận xét đánh giá về sự việc nhưng chưa có thái độ và cách ứng xử, cách xưng hô chuẩn mực. Sau khi tiến hành khảo sát lớp 4C đầu năm học với nội dung “kĩ năng của em” tôi thu được kết quả như sau: Tổng số học Kĩ năng tốt Có hình thành kĩ năng Kĩ năng chưa tốt sinh SL % SL % SL % 28 ...