Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp nâng cao chất lượng giải toán có lời văn cho học sinh lớp 5

Mục đích nghiên cứu của đề tài nhằm tìm hiểu nội dung, chương trình và những phương pháp dùng để giảng dạy toán có lời văn. Tìm hiểu những kỹ năng cơ bản cần trang bị để phục vụ việc giải toán có lời văn cho học sinh lớp Năm. Khảo sát và hướng dẫn giải cụ thể một số bài toán, một số dạng toán có lời văn ở lớp Năm, từ đó đúc rút kinh nghiệm, đề xuất một số ý kiến góp phần nâng cao chất lượng dạy học giải toán có lời văn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp nâng cao chất lượng giải toán có lời văn cho học sinh lớp 5 Phầnthứnhất ĐẶTVẤNĐỀ Chươngtrìnhtoáncủatiểuhọccóvị trívàtầmquantrọngrấtlớn. Toánhọcgópphầnquantrọngtrongviệcđặtnềnmóngchoviệchìnhthànhvàpháttriểnnhâncáchhọcsinh.Trêncơ sở cungcấpnhữngtrithứckhoahọcbanđầuvềsốhọc,cácsốtựnhiên,cácsốthậpphân,cácđạilượngcơbản,giảitoáncólờivănứngdụngthiếtthựctrongđờisốngvàmộtsốyếu tốhìnhhọcđơngiản. Môntoán ở tiểuhọcbướcđầuhìnhthànhvàpháttriểnnănglựctrừutượnghóa,kháiquáthóa,kíchthíchtrítưởngtượng,gâyhứngthúhọctậptoán,pháttriểnhợplýkhả năngsuyluậnvàbiếtdiễnđạtđúngbằnglời,bằngviết,cácsuyluậnđơngiản,gópphầnrènluyệnphươngpháphọctập vàlàmviệckhoahọc,linhhoạtsángtạo. Mụctiêunóitrênđượcthôngquaviệcdạyhọccácmônhọc,đặcbiệtlàmôntoán.Mônnàycótầmquantrọngvìtoánhọcvớitưcáchlàmộtbộphậnkhoahọcnghiêncứuhệthốngkiếnthứccơbảnvàsựnhậnthứccầnthiếttrongđờisốngsinhhoạtvàlaođộngcủaconngười.Môntoánlàchìakhóamởcửachotấtcảcácngànhkhoahọckhác,nólàcôngcụ cầnthiết củangườilaođộngtrongthờiđạimới.Vìvậy,môntoánlàbộ mônkhôngthểthiếuđượctrongnhàtrường,nógiúpconngườipháttriểntoàndiện,nógópphầngiáodụctìnhcảm,tráchnhiệm,niềmtinvàsựphồnvinhcủaquêhươngđấtnước. Trongdạyhọctoánở tiểuhọc,việcgiảitoáncólờivănchiếmmột vị tríquantrọng.Cóthể coiviệcdạyhọcvàgiảitoánlàhònđátthửvàngcủadạyhọctoán.Tronggiảitoán,họcsinhphảitư duymộtcách 1tíchcựcvàlinhhoạt,huyđộngtíchcựccáckiếnthứcvàkhảnăngđãcóvào tìnhhuốngkhácnhau,trongnhiềutrườnghợpphảibiếtpháthiệnnhữngdữkiệnhayđiềukiệnchưadượcnêuramộtcáchtườngminhvàtrongchừng mựcnàođó,phảibiếtsuynghĩnăngđộng,sángtạo.Vìvậycóthểcoigiải toáncólờivănlàmộttrongnhữngbiểuhiệnnăngđộngnhấtcủahoạtđộng trítuệcủahọcsinh. Dạyhọcgiảitoáncólờivănởtiểuhọcnhằmmụcđíchchủyếusau:Giúphọcsinhluyệntập,củngcố,vậndụngcáckiếnthứcvàthaotácthựchànhđãhọc,rènluyệnkỹ năngtínhtoánbướctậpdượcvậndụngkiến thứcvàrènluyệnkỹnăngthựchànhvàothựctiễn.Giúphọcsinhtừngbướcpháttriểnnănglựctư duy,rènluyệnphươngphápvàkỹnăngsuyluận,khêugợivàtậpdượckhả năngquansát,phỏngđoán,tìmtòi.Rènluyệnchohọcsinhnhữngđặctínhvàphongcáchlàmviệccủangười laođộng,như:cẩnthận,chuđáo,cụthể... Ởhọcsinhlớp5,kiếnthứctoánđốivớicácemkhôngcònmớilạ,khảnăngnhậnthứccủacácemđãđượchìnhthànhvàpháttriển ở cáclớptrước,tưduyđãbắtđầucóchiềuhướngbềnvữngvàđangởgiaiđoạnphát triển.Vốnsống,vốnhiểubiếtthựctế đãbướcđầucónhữnghiểubiếtnhấtđịnh.Tuynhiêntrìnhđộnhậnthứccủahọcsinhkhôngđồngđều,yêucầuđặtrakhigiảicácbàitoáncólờivăncaohươnnhữnglớptrước,cácem phảiđọcnhiều,viếtnhiều,bàilàmphảitrảlờichínhxácvớiphéptính,vớicácyêucầucủabàitoánđưara,nênthườngvướngmắcvề vấnđề trìnhbàybàigiải:saisótdoviếtkhôngđúngchínhtả hoặcviếtthiếu,viếttừthừa.Mộtsaisótđángkể kháclàhọcsinhthườngkhôngchúýphântíchtheocácđiềukiệncủabàitoánnênđãlựachọnsaiphéptính. Vớinhữnglýdođó,tronghọcsinhtiểuhọcnóichungvàhọcsinhlớp 2Nămnóiriêng,việchọctoánvàgiảitoáncólờivănrấtquantrọngvàrất cầnthiết.Đểthựchiệntốtmụctiêuđó,giáoviêncầnphảinghiêncứu,tìm biệnphápgiảngdạythíchhợp,giúpcácemgiảibàitoánmộtcáchvững vàng,hiểusâuđượcbảnchấtcủavấnđềcầntìm,mặtkhácgiúpcácemcó phươngphápsuyluậntoánloogicthôngquacáchtrìnhbày,lờigiả đúng,ngắngọn,sángtạotrongcáchthựchiện.Từ đógiúpcácemhứngthú,say mêhọctoán.TừnhữngcăncứđótôiđãchọnđềtàiMộtsốbiệnphápnângcaochấtlượnggiảitoáncólờivănchohọcsinhlớp5để nghiêncứu,với mụcđíchlà: Tìmhiểunộidung,chươngtrìnhvànhữngphươngphápdùngđểgiảngdạytoáncólờivăn. Tìmhiểunhữngkỹ năngcơ bảncầntrangbị để phụcvụ việcgiải toáncólờivănchohọcsinhlớpNăm. Khảosátvàhướngdẫngiảicụ thể mộtsố bàitoán,mộtsố dạng toáncólờivăn ở lớpNăm,từ đóđúcrútkinhnghiệm,đề xuấtmộtsố ýkiếngópphầnnângcaochấtlượngdạyhọcgiảitoáncólờivăn. 3 Phầnthứhai NỘIDUNGI.CƠSỞKHOAHỌC: 1/Cơsởlýluận: Giảitoánlàmộtthànhphầnquantrọngtrongchươngtrìnhgiảngdạymôntoán ở bậctiểuhọc.Nộidungcủaviệcgiảitoángắnchặtmộtcáchhữucơ vớinộidungcủasốhọcvàsố họctự nhiên,cácsố thậpphân,các đạilượngcơbảnvàcácyếutốđạisố,hìnhhọccótrongchươngtrình. Vìvậy,việcgiảitoáncólờivăncómộtvị tríquantrọngthể hiện ởcácđiểmsau: a)Cáckháiniệmvàcácquytắcvề toántrongsáchgiáokhoa,nóichung đềuđượcgiảngdạythôngquaviệcgiảitoán.Việcgiảitoángiúphọcsinhcủngcố,vậndụngcáckiếnthức,rènluyệnkĩnăngtínhtoán.Đồngthời quaviệcgiảitoáncủahọcsinhmàgiáoviêncóthể dễ dàngpháthiệnra nhữngưuđiểmhoặcthiếusótcủacácemvề kiếnthức,kĩnăngvàtư duy đểgiúpcácempháthuyhoặckhắcphục.b)Việckếthợphọcvàhành,kếthợpgiảngdạyvớiđờisốngđượcthực 4hiệnthôngquaviệcchohọcsinhgiảitoán,cácbàitoánliênhệ vớicuộcsốngmộtcáchthíchhợpgiúphọcsinhhình ...