Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp rèn kĩ năng kể chuyện cho học sinh lớp 5 theo định hướng phát triển năng lực

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là trên cơ sở đánh giá thực trạng chất lượng dạy của đội ngũ giáo viên và chất lượng học của học sinh, từ đó đề xuất các biện pháp rèn kĩ năng kể chuyện cho học sinh lớp 5 trong nhà trường.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp rèn kĩ năng kể chuyện cho học sinh lớp 5 theo định hướng phát triển năng lực ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN THANH XUÂN TRƯỜNG TIỂU HỌC THANH XUÂN TRUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆMMỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG KỂ CHUYỆN CHO HỌC SINH LỚP 5 THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Môn : Tiếng Việt Cấp học : Tiểu học Tên Tác giả : Nghiêm Thị Thanh Hương Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Thanh Xuân Trung Chức vụ : Giáo viên NĂM HỌC 2020-2021 1 A. ĐẶT VẤN ĐỀ1. Lí do chọn đề tài1.1. Cơ sở lí luận Việc phát triển tiếng Việt và bảo vệ sự trong sáng của tiếng Việt có thểnói là một công việc lớn đặt ra cho tất cả chúng ta. Môn Tiếng Việt ở bậc tiểuhọc có vai trò rất quan trọng, nó không chỉ hình thành và phát triển các kĩ năng:nghe, nói, đọc, viết cho học sinh mà môn Tiếng Việt còn góp phần cùng cácmôn học khác phát triển tư duy, hình thành cho các em nhu cầu thưởng thức cáiđẹp, khả năng xúc cảm trước cái đẹp, trước buồn- vui - yêu- ghét của con người. Kể chuyện là một phân môn quan trọng trong chương trình Tiếng Việt ởTiểu học. Thông qua các giờ học kể chuyện, các em có cơ hội phát triển ngônngữ, mở rộng vốn văn học, phát huy trí tưởng tượng cũng như những ước mơ,hoài bão về cuộc sống. Kể chuyện rất lí thú, hấp dẫn được trải dài từ lớp 1 đếnlớp 5 và thường được các em chờ đón và tiếp thu bằng một tâm trạng hào hứng.Bởi nó đã thay đổi bầu không khí của lớp học giúp các em giải toả căng thẳngsau những tiết học khác, để các em có tâm lí tốt hơn cho các giờ học sau nhằmnâng cao hiệu quả dạy học. Phân môn Kể chuyện còn giáo dục cho các em tấmlòng yêu quê hương đất nước, yêu thế giới xung quanh, giáo dục lòng yêu cáitốt, cái đẹp, biết căm thù cái xấu, cái ác, có tấm lòng đầy vị tha, góp phần hìnhthành nhân cách con người của các em. Kể chuyện không chỉ là một phương tiện có hiệu quả mạnh mẽ trong việcgiáo dục trí tuệ, đạo đức, thẩm mĩ mà nó còn có ảnh hưởng vô cùng to lớn đếnsự phát triển ngôn ngữ cho HS. Kể chuyện giúp HS rèn kĩ năng nói, phát triểnngôn ngữ mạch lạc. Ngôn ngữ mạch lạc là phương tiện vạn năng đặc sắc, trọnvẹn và có hiệu quả cao trong giao tiếp. Kể chuyện có sức hấp dẫn, có vai trò quan trọng như vậy nhưng rất tiếc,thực tế hiện nay một số không ít giáo viên vẫn còn coi nhẹ, chưa dành thời gianxứng đáng cho tiết dạy kể chuyện. Một số giáo viên cho rằng kể chuyện phụthuộc nhiều vào năng khiếu. Ai có năng khiếu, người đó sẽ dạy giỏi, trò giỏi. Aikhông có năng khiếu thì có cố gắng đến mấy cũng không thể thành công...Những nhận thức đó của giáo viên đã dẫn đến chất lượng giờ Kể chuyện còn hạnchế. Bên cạnh đó là nhận thức của học sinh về vai trò của việc kể chuyện trongcuộc sống còn ở mức độ nhỏ hẹp, chưa có sự quan tâm và dành thời gian đúngmức cho việc luyện tập kể chuyện. Đó chính là lí do cho hiệu quả của giờ dạyhọc kể chuyện chưa cao cũng như kết quả việc rèn kĩ năng kể chuyện chohọcsinh chưa tốt. 2 Chính vì vậy, trong quá trình bồi dưỡng học sinh môn Tiếng Việt lớp 5,việc giúp cho các em nâng cao kĩ năng kể chuyện là một việc làm không thểthiếu được đối với mỗi giáo viên đứng lớp.1.2. Cơ sở thực tiễn Đối với học sinh: Trong quá trình dạy học môn Tiếng Việt, qua thực tế khảo sát học sinh,tôi nhận thấy các em thích được nghe kể chuyện nhưng nhiều em có phần “ngại”kể chuyện trước lớp. Đối với giáo viên: Bản thân giáo viên chưa nhận thức đúng đắn về vai trò của việc dạy – họcKể chuyện, chưa thực sự quan tâm và đầu tư cho việc dạy Kể chuyện và rèn kĩnăng kể chuyện của bản thân cũng như cho học sinh. Sau đây là bảng thống kê kết quả khảo sát kĩ năng kể chuyện của học sinhlớp 5A5 đầu năm học 2020-2021: Số Kể chuyện sáng tạo Biết kể chuyện Chưa biết kể chuyệnhọc sinh SL % SL % SL % 56 5 8,9 18 32,1 33 59 Nhìn vào bảng số liệu trên cho thấy tỉ lệ số học sinh kể chuyện hay, hấpdẫn chưa cao, tỉ lệ học sinh chưa biết kể chuyện còn quá nhiều. Chính vì thế tôiđã trăn trở suy nghĩ làm thế nào để đưa chất lượng môn Tiếng Việt nói chung vàphân môn Kể chuyện cho học sinh nói riêng ngày càng đi lên. Với những lí do trên, hiểu rõ trách nhiệm của người giáo viên trực tiếpgiảng dạy, tôi cần tiếp tục thực hiện tốt việc dạy và học theo chuẩn kiến thức, kĩnăng và định hướng phát triển năng lực cho học sinh; khuyến khích sự sáng tạocủa học sinh, đáp ứng yêu cầu của “đổi mới toàn diện” nhằm nâng cao chấtlượng dạy và học. Trong sáng kiến kinh nghiệm này, căn cứ vào những lí dotrên, tôi đã đi sâu nghiên cứu tìm hiểu: “Một số biện pháp rèn kĩ năng kểchuyện cho học sinh lớp 5 theo định hướng phát triển năng lực” để giúp chohọc sinh tìm hiểu và tiếp thu một cách dễ dàng nhất nhằm nâng cao chất lượngdạy và học.2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở đánh giá thực trạng chất lượng dạy của đội ngũ giáo viên vàchất lượng học của học sinh, từ đó đề xuất các biện pháp rèn kĩ năng kể chuyệncho học sinh lớp 5 trong nhà trường.3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Rèn kĩ năng kể chuyện cho học sinh lớp 5 trong nhà trường. 3 3.2. Đối tượng nghiên cứu Các biện pháp rèn kĩ năng kể chuyện cho học sinh lớp 5 trong nhà trường.4. Nhiệm vụ nghiên cứu Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn về rèn kĩ năng kể chuyện cho học sinhlớp 5. Điều tra thực trạng việc rèn kĩ năng kể chuyện cho học sinh lớp 5. Đề xuất một số giải pháp nhằm rèn kĩ năng kể chuyện cho học sinh lớp 5trong nhà trường. Thực nghiệm kiểm chứng các giải pháp đã đề xuất.5. Phạm vi nghiên cứu Đối tượng khảo ...