Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một vài biện pháp giúp học sinh học tốt bài văn miêu tả lớp 4

Mục tiêu nghiên cứu của sáng kiến kinh nghiệm là giúp học sinh lớp 4 có kỹ năng làm bài văn miêu tả con vật hay, sinh động và sáng tạo. Giúp bản thân tự học hỏi để nâng cao trình độ chuyên môn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một vài biện pháp giúp học sinh học tốt bài văn miêu tả lớp 4Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2017 - 2018 PHẦN MỞ ĐẦUI. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI: Môn Tiếng Việt chương trình Tiểu học mới nhằm hình thành và phát triển ởhọc sinh các kĩ năng sử dụng tiếng Việt (nghe- nói- đọc- viết) để học tập, giao tiếpvà giúp học sinh có cơ sở tiếp thu kiến thức ở các lớp trên. Tập làm văn là phân môn mang tính chất tổng hợp, sáng tạo, thực hành từ cácphân môn khác của môn Tiếng Việt. Đồng thời, nó còn gắn bó mật thiết với tất cảcác môn học khác trong chương trình Tiểu học và thể hiện được đậm nét cá nhân.Dạy Tập làm văn theo hướng đổi mới nhằm rèn luyện cho học sinh kĩ năng sảnsinh văn bản dưới cả hai hình thức nói, viết về một nội dung nào đó hay một đề tàicụ thể. Điều này đòi hỏi giáo viên giảng dạy phải vận dụng các phương pháp vàcách tổ chức linh hoạt để mỗi tiết dạy tập làm văn đều đạt được hiệu quả mongmuốn. Văn miêu tả là kim chỉ nam xuyên suốt phân môn Tập làm văn ở bậc Tiểuhọc nói chung và Tập làm văn lớp 4 nói riêng. Văn miêu tả là loại văn căn cứ vàonhững điều quan sát, cảm nhận được về đối tượng (cây cối, đồ vật, loài vật, conngười…) xung quanh ta sinh động, tươi đẹp đã để lại cho chúng ta ấn tượng.Những ấn tượng đó được chuyển từ trực quan sinh động - hình ảnh hội họa sang tưduy trừu tượng - ngôn ngữ văn chương. Muốn vẽ ra những hình ảnh chân thật củađối tượng đó, trình bày theo bố cục hợp lí và diễn đạt bằng ngôn ngữ lời văn sinhđộng giàu hình ảnh, khiến cho người đọc, người nghe cùng cảm thấy, cùng nhậnthấy chúng ta phải dùng văn miêu tảû. Học sinh Tiểu học rất thích vẽ nhưng vấn đềchuyển từ hình vẽ sang ngôn ngữ miêu tả đối với các em là điều không thể dễdàng. Vì thế các em rất ngại khi làm văn miêu tả và thường mắc phải khuyết điểm:“Công thức, khuôn sáo, máy móc, thiếu chân thực” bài văn của các em có nhữngbiểu hiện vai mượn ý của người khác, học thuộc văn mẫu khi làm bài sao chép ra.Bài văn hời hợt không có sắc thái riêng nào của đối tượng miêu tả, thiếu sự cảmnhận, sáng tạo của học sinh do không quan sát cụ thể đối tượng miêu tả, không biếtcách hồi tưởng nhớ lại kinh nghiệm sống của bản thân trong khi miêu tả. Là giáoTrần Thị Lệ Quyên Trang 1Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2017 - 2018viên Tiểu học tôi luôn tự hỏi giáo viên phải làm gì để học sinh yêu thích những conchữ, những câu văn tạo nên một bài văn miêu tả cũng như các em yêu thích màu vẽđể tạo nên một bức tranh trên giấy. Với tôi văn chương là chìa khóa để mở ra chohọc sinh một bầu trời tri thức, là con đường đi tới những môn khoa học khác. Thếnên cần tạo cho học sinh tình yêu văn chương, hướng cho học sinh tạo ra nhữngsản phẩm cơ bản ban đầu của mình - những bài văn miêu tả tốt. Để có những bàivăn miêu tả ấy giáo viên phải dạy như thế nào để học sinh làm một bài văn cảmthấy dễ dàng, khơi gợi lòng yêu thích và say mê làm văn miêu tả? Theo chươngtrình đổi mới sách giáo khoa lớp 4, văn miêu tả chiếm gần một nửa số tiết Tập làmvăn của cả năm học. Bao gồm các kiểu bài: tả đồ vật, tả cây cối, tả con vật. Nhưvậy, việc rèn kỹ năng làm văn miêu tả cho học sinh là một việc làm vô cùng quantrọng và cần thiết. Điều đó tạo tiền đề vững chắc để học sinh làm được những bàivăn hay, câu văn súc tích, giàu hình ảnh, diễn đạt rõ ý, cảm xúc chân thật, sinhđộng và sáng tạo. Để tạo điều kiện cho học sinh có những cơ sở học tốt tất cả cáckiểu bài miêu tả đòi hỏi người giáo viên phải đổi mới phương pháp dạy học: Lấyhọc sinh làm trung tâm, còn thầy chỉ là người tổ chức hướng dẫn, trò tự khám phávà lĩnh hội tri thức. Có như vậy thì mới nâng cao được hiệu quả và chất lượnggiảng dạy. Khi vào thực tế giảng dạy, tôi thấy phần lớn học sinh còn lúng túng, vụng về,gặp nhiều khó khăn khi làm văn miêu tả nói chung và tả con vật nói riêng. Số họcsinh làm được một bài văn hay, có sáng tạo thật là ít. Hầu hết khi miêu tả các emchỉ đưa ra những nhận xét chung chung, câu văn thì rườm rà, diễn đạt ý thì lủngcủng… Điều này đã làm tôi trăn trở và lo lắng. Xuất phát từ cơ sở mang tính lý luận và thực tiễn như trên, nhằm đáp ứngnhu cầu: Làm thế nào để các em viết được những câu văn, đoạn văn, bài văn hay.Giúp các em tự tin, phấn khởi và yêu thích phân môn Tập làm văn. Tôi quyết địnhchọn đề tài: “Một vài biện pháp giúp học sinh học tốt bài văn miêu tả lớp 4”(phần miêu tả con vật). Qua đó giúp giáo viên tự điều chỉnh phương pháp dạy họcđể tiết học diễn ra nhẹ nhàng và có hiệu quả cao.II. MỤC ĐÍCH ĐỀ TÀI:Trần Thị Lệ Quyên Trang 2Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2017 - 2018 - Giúp học sinh lớp 4 có kỹ năng làm bài văn miêu tả con vật hay, sinh độngvà sáng tạo. - Giúp bản thân tự học hỏi để ...