Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Phát triển kĩ năng giải toán có lời văn cho học sinh lớp 5

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài nhằm giúp học sinh biết cách vận dụng những kiến thức về toán, được rèn kỹ năng thực hành với những yêu cầu được thể hiện một cách đa dạng, phong phú. Nhờ việc dạy học giải toán mà học sinh có điều kiện rèn luyện và phát triển năng lực tư duy, rèn luyện phương pháp suy luận.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Phát triển kĩ năng giải toán có lời văn cho học sinh lớp 5 CỘNG HOÀ Xà HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN Kính gửi: Hội đồng Sáng kiến ngành Giáo dục thị xã Bình Long Tôi ghi tên dưới đây:Số Họ và tên Ngày Nơi công Chức Trình độ Tỷ lệ (%)TT tháng tác (hoặc danh chuyên đóng góp năm sinh nơi môn vào việc thường tạo ra trú) sáng kiến (ghi rõ đối với từng đồng tác giả, nếu có) Trường GVgiảng 100% 01 VŨ THỊ NGUYỆT 02/3/1972 Tiểu học dạy lớp 5 ĐHSP An Lộc A 1. Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: Phát triển kĩ năng giảitoán có lời văn cho học sinh lớp 5. 2. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Tác giả đồng thời là chủ đầu tư tạo rasáng kiến 3. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục ( Môn Toán ) 4. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu : tháng 5 năm 2020 5. Mô tả bản chất của sáng kiến : 5.1. Tính mới của sáng kiến : Việc dạy học giải toán ở tiểu học nhằm giúp học sinh biết cách vận dụngnhững kiến thức về toán, được rèn kỹ năng thực hành với những yêu cầu đượcthể hiện một cách đa dạng, phong phú. Nhờ việc dạy học giải toán mà học sinhcó điều kiện rèn luyện và phát triển năng lực tư duy, rèn luyện phương pháp suyluận. Thực trạng của học sinh Tiểu học nói chung và học sinh khối 5 trườngTiểu học An Lộc A nói riêng đó là có nhiều em còn gặp khó khăn khi thực hiệngiải một bài toán có lời văn. Nếu chỉ hướng dẫn học sinh giải toán theo phươngpháp thông thường trên lớp theo một chiều hướng xuôi thì các em khó tìm racách giải bài toán và mau quên các dạng toán đã học . Điều này đã làm mất thờigian trong các tiết học và không tạo được hứng thú học toán cho học sinh …Theo dõi học sinh học tập, tôi tìm ra nguyên nhân chính khiến các em gặp khó 2khăn khi thực hiện giải một bài toán có lời văn đó là: Khả năng phân tích , tổnghợp , khái quát vấn đề còn nhiều hạn chế và tôi đã thực hiện sáng kiến “Phát triển kĩ năng giải toán có lời văn cho học sinh lớp 5”để hoàn thiện các biện pháp mà tôi đã từng vận dụng, giúp học sinh có được kĩnăng phân tích, tổng hợp và khái quát vấn đề khi thực hiện giải một bài toán cólời văn. Tính mới của sáng kiến là tôi không áp dụng các phương pháp giảithông thường mà thực hiện theo phương pháp tôi gọi là “ cuốn chiếu”. Tính mớinày do tôi thực hiện để hỗ trợ những học sinh chưa đạt chuẩn kiến thức kĩ năngmôn Toán và bồi dưỡng cho những học sinh trên chuẩn có khả năng giải đượccác bài toán khó, toán nâng cao . 5.2. Nội dung sáng kiến: Để vận dụng tốt phương pháp“ cuốn chiếu” là tính mới của sáng kiến,tôi cũng chú ý rèn cho học sinh một số kĩ năng để hỗ trợ cho phương pháp nàyđạt hiệu quả hơn. 5.2.1. Rèn học sinh kĩ năng phân tích đề của bài toán có lời văn. - Để học sinh có kĩ năng phân tích đề của một bài toán có lời văn, tôi xâydựng cho các em thói quen tự đọc kĩ đề để hiểu được bản chất của bài toán . Khi hướng dẫn học sinh tìm hiểu đề toán, tôi luôn lưu ý các em nhữngđiểm sau: - Trong bất kỳ bài toán nào cũng có hai phần: Phần thứ nhất là những điềuđã cho, đã biết; phần thứ hai là các yếu tố phải tìm. ( Bắt buộc các em phải xácđịnh cho được, cho đúng những yếu tố đã cho, những yếu tố phải tìm trong bàitoán). - Hướng dẫn học sinh nắm rõ những gì thuộc về phần trọng tâm của đềtoán để hướng sự chú ý vào những yếu tố cần thiết. * Với các bước thực hiện trên, tôi chú ý việc dành thời gian đủ cho họcsinh đọc và tìm hiểu kĩ đề toán để có thể thực hiện giải toán chính xác . 5.2.2. Hướng dẫn học sinh xác định đúng dạng toán : Học sinh xác định đúng dạng toán sẽ hỗ trợ rất nhiều cho việc tiếp thucủa các em khi giáo viên thực hiện phương pháp “ cuốn chiếu” hướng dẫn giảitoán. Ví dụ1 : Dạng toán “ Tìm hai số khi biết Tổng và tỉ số của hai số đó” Dạng toán “ Tìm hai số khi biết Tổng và tỉ số của hai số đó” có rấtnhiều các dạng bài khác nhau , GV cần hướng dẫn học sinh nhận diện được dạngbài này qua một số ví dụ minh họa . Bài toán1 : Có 45 tấn thóc chứa trong hai kho. Kho lớn chứa gấp 4 lầnkho nhỏ. Hỏi số thóc c ...