Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Phương pháp dạy Luyện từ và câu “Khái niệm từ láy

Mục đích của sáng kiến kinh nghiệm là tạo điều kiện để học sinh có cơ hội tham gia vào các hoạt động nhận thức, khám phá, chiếm lĩnh các tri thức một cách tốt nhất để có điều kiện khắc sâu, nhớ lâu, vận dụng tốt. Giúp học sinh nắm vững khái niệm ngữ pháp, biết vận dụng để giải các bài tập, học tốt các bộ môn khác của Tiếng Việt cũng như trong ngôn ngữ giao tiếp thông qua “Cách” phân tích dữ liệu. Đối với giáo viên cung cấp một số phương pháp mới, cách thức để hoàn thành việc dạy khái niệm Luyện từ và câu thông qua việc “phân tích ngữ liệu” mới để làm rõ những dấu hiệu bản chất của khái niệm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Phương pháp dạy Luyện từ và câu “Khái niệm từ láy" PHẦNI:PHẦNMỞĐẦUILÝDOCHỌNĐỀTÀI. Tiểuhọclàbậchọcrấtquantrọngtrongviệcđặtnềnmóngchoviệchình thànhnhâncáchcủahọcsinh.Nộidungchươngtrình ở bậcTiểuhọccónhiềumônhọc,cácmônhọcnàyrấtđadạngvàphongphú.Songchúngluôntácđộngcho nhaugiúphọcsinhpháttriểntoàndiện.TrongnộidungcácmônhọcthìmônTiếngViệtlàmônhọchếtsứcquantrọng.Nólàcôngcụcầnthiếtđểhọctốtcácmônhọckhác.HọctốtmônTiếngViệtsẽgópphầngiáodụcnhâncáchvàcungcấpchocác emkiếnthứccơbảnđểhìnhthànhnhữngkỹnăngsửdụngTiếngViệt(nghenóiđọcviết)đápứngnhucầucuộcsốngvàyêucầugiaotiếpbằngngônngữ.Trong mônTiếngviệtcóphânmônLuyệntừvàcâunócótínhchấttổnghợp,cómốiquan hệ chặtchẽ vớiviệchọctập:tậpđọckể chuyệnluyệntừ vàcâutậplàmvăn. Đâylànơitiếpnhậnvàcũnglànơiluyệntậpngàycàngnhuầnnhuyễnkỹnăngvàkiếnthứccủacácphânmôntrên.PhânmônLuyệntừ vàcâutrở thànhsảnphẩm tổnghợplànơitrìnhbàykếtquảđíchthựcnhấtcủaviệchọcTiếngviệt. PhânmônLuyệntừ vàcâulàmộttêngọimớitrongch ươngtrìnhthaysáchgiáokhoasaunăm 2000,th ựcch ất nólàphânmônbaogồmnộidunghaiphânmôn trongchươ ngtrìnhcũlàNgữ phápvàTừ ngữ.PhânmônLuyệntừ vàcâulàmộttrongnh ữngphânmônquantrọngtrongmônTiếngviệt.Nóbaogồmtoànbộ cácquytắccấut ạot ừ,bi ếnđổ itừ,kếthợptừ thànhcụ mtừ,câu,cácquytắcliênkếtcấutạothànhđoạnvănvàvănbản( ở Tiểuhọcgọilà đoạnvàbài). Luyệntừ vàcâucònchiphốivi ệcsử d ụngcácđơ nvị ngôn ngữ để tạothànhlờinói,làmchongônngữ thựchiệnđượ cchứcnăngcông cụ giaotiếptrong đờisốngxãhội.Luyệntừ vàcâucóvaitròquantrọngtrongvi ệctổ ch ứcho ạtđộngtạolậpvàlĩnhhộingônbản,hướ ngdẫnhọc sinhnghenóiđọcviết.Luyệntừ vàcâulàmộtyếutố quantrọngđể pháttriểnnănglựctrítuệ,kỹ nănggiaotiếp,nh ữngph ẩmch ấtđạ ođứ ctố tđẹ pcủahọcsinh.Vi ệcd ạyLuy ệnt ừ vàcâutrongTiểuhọccómộ tvaitròđặ cbiệtquantr ọng.Ngayt ừ ngàyđầuđếntrườ ngcácemđãđượ cbắtđầ ulàm quenvớiLuy ệntừ vàcâu,nóđượ cdạytrongtấtcả cácphânmônTiếng việt, ở đâucódạytiếpnhậnvàsảnsinhlờinóithì ở đódạyLuyệntừ vàcâu.NgoàiraLuyệntừ vàcâucònđượ cdạyvớitư cáchlàmộ tphânmônđộclập. Hiệnnay ởTiểuhọctrongphânmônLuyệntừvàcâu,phầndạykháiniệm Từláylàmộtphầntươngđốikhóvàphứctạpgâykhókhăntrongquátrìnhgiảng dạycủagiáoviên.Đaphầngiáoviênchưanắmvữngvấnđề nàybởicònrất nhiềuýkiếnchưađồngnhấtvớinhauvềcácquanđiểm. Quanhiềunămgiảngdạy,tôinhậnthấyhầunhưtấtcảgiáoviênđềurất coitrọngmônTiếngViệt,dànhrấtnhiềuthờigianchomônhọcnhưngchất lượngmônTiếngViệtvẫnchưađạtnhưmongmuốn.Mộttrongnhữngnguyên 1nhânđólàdohiệuquả phânmônLuyệntừ vàcâuchưacao,đặcbiệtlàphần “kháiniệmtừláy”chohọcsinh. Làmthếnàođểdạyhọctốtphânmônluyệntừvàcâuphầnkháiniệm từláygópphầnnângcaochấtlượngcủamônTiếngViệt? Đâylànổitrăntrở củarấtnhiềuthầycôđangtrựctiếpđứnglớp,luôntìmtòinghiêncứutìmbiệnphápthíchhợpnângcaochấtlượnggiảngdạy.Mặt khác,Luyệntừ vàcâulàmộtphânmôntrongsáchTiếngViệtlớp4thườngđượcđánhgiálàkhôkhan,trừutượngtrongcácphânmônTiếngViệt,cácem rất“chán”mônnày.Quathựctế giảngdạy,tôinhậnthấynộidungphânmônluyệntừvàcâulàphùhợpvớinănglựcnhậnthứccủacácem.Nếungườigiáoviêncóphươngpháp,kĩthuậtdạyhọctíchcực,tổ chứchướngdẫncáchoạt độngmộtcáchlinhhoạt,nhẹnhàng,thìcácemsẽrấthứngthú,chủ độngnắm chắckiếnthức.Ngượclại,nếugiáoviên“ngán”dạyphânmônmàtổ chứcbàidạyđơnđiệu,phươngphápápđặtthìhọcsinhsẽkhótiếpthu,“sợ”học,nhấtlànhữngemcóhọclựctrungbìnhvàyếu.NgoàiratrongcácnộidungcủaLuyện từvàcâuthìgiáoviênthườngxemnhẹphầntừláy,họcsinhkhôngbiếtthìgiáoviêntìmgiúpnêncácemthườngrấtthụ độngdẫnđếnvốntừ nghèonàn,việcdùngtừ khiviếtvănchưahay ảnhhưởngchungđếnchấtlượngmônTiếngViệt. Họcsinhmuốnnắmchắcđượcngữpháptrướchếtphảinắmvữngcấutạotừ (đơnvịnhỏcủacâu).Làmộtgiáoviênđượcnhàtrườngphâncôngdạylớp4,tôithấyviệcgiảngdạychohọcsinhnắmrõkháiniệmtừ, biếtvậndụngtừvàothựctế bàihọc,vàocuộcsốnggiaotiếplàđiềuhết sứcquantrọng.Mặtkhác,họcsinhmuốnviếtcâuđúngngữpháp,câu cóhìnhảnh,cảmxúcphảihiểurõtừ.Hìnhảnh,cảmxúcđượcthểhiệnrõ ởcáctừđơn,từghép,từláy(đặcbiệt làtừláy). Nhưchúngtađãbiết,nhiệmvụdạyngữphápởTiểuhọclàgiúpchohọcsinh nhậndiện,phânloạicácđơnvị ngữ pháp,nắmcácquitắccấutạovàsửdụngcácđơnvị nàytronghoạtđộnggiaotiếpcủamình.Đồngthời,ngữ phápcòncónhiệmvụrènluyệntưduygiáodụcthẩmmỹchohọcsinh Dođó,việcgiảngdạychohọcsinhcầnnắmchắc,phânbiệtrõcấutạocáctừsẽlàcơsởchoviệcviếtvănhay,đúngngữpháp. Chínhvìvậy,từ nhữnglýdotrêntôiđãchọnđề tài: PhươngphápdạyLuyệntừvàcâu“Kháiniệmtừláy” .Vớimongmuốntìmracáchdạytốtnhấtđểcácemhiểuvànắmchắccấutạotừláyvàvậndụnghếtcáctácdụngcủanó vàoquátrìnhsửdụngngônngữ tronghọctậpvàođờisốnghằngngàymộtcáchchínhxác,cóhiệuquảcaolàmchocuộcsốngthêmgiàuhìnhảnh,giàumàusắc,tươitắn,vuiv ẻh ơn.IIMỤCĐÍCHNGHIÊNCỨUCỦAĐỀTÀI ...