Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Sử dụng sơ đồ tư duy Mindmap trong dạy và học ở lớp 4

Mục đích của sáng kiến này là truyền cho học sinh niềm đam mê và hứng thú với việc học. Nêu bật những tích cực khi sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy- học và những ví dụ cụ thể giúp học sinh chủ động trọng việc lĩnh hội, ghi nhớ kiến thức.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Sử dụng sơ đồ tư duy Mindmap trong dạy và học ở lớp 4 “SửdụngsơđồtưduyMindmaptrongdạyvàhọcởlớp4” PHẦNMỞĐẦU 1.Lýdochọnđềtài Tư duysángtạocótầmquantrọngvôcùngđặcbiệtđốivớisự pháttriểncácnềnvănminhcủaloàingười.Tưduysángtạokhôngchỉgiúpconngườigiảiquyết đượccácvấn đề nảy sinhtrong cuộc sống một cáchthích hợp mà cònđảmbảochoviệchiệnthựchóanhữngnănglựctiềmtàngcủamỗicánhân. Mục tiêugiáo dụccủa nhiều nước trên thế giớiđãđược thay đổi theohướngquantâmdạytư duysángtạo.Ở ViệtNam,giáodụcphổ thôngcómụctiêugiúphọcsinhpháttriểntoàndiệnvềđạođức,trítuệ,thểchất,thẩmmĩvàcáckĩnăngcơbản,pháttriểnnănglựccánhân,tínhnăngđộngsángtạo.Nhưvậy,cùngvớiviệcdạytrithức,pháttriểntưduysángtạođượcxemlàvấnđềquantrọngcủagiáodục. Nghiêncứuchothấy,nhiềuhọcsinhchưabiếtcáchhọc,ghikiếnthức vàobộ nãomàchỉ thuộcmộtcáchmáymóc,thuộcnhưngkhôngnhớ kiếnthứctrọngtâm.Chúngtathườngghichépthôngtinbằngcáckýtự.Vớicáchnày,chúngtamớichỉ dùngmộtnửabộ nãonãotrái,màchưasử dụngbên nãophải,nơigiúpchúngtaxửlýcácthôngtinvềnhịpđiệu,màusắc...Tony Buzanđãđưarasơ đồ tư duyMindmapđể giúpmọingườisử dụngtốiđakhảnăngcủabộnão. Nhằmgiúphọcsinhghinhớ kiếnthứcvàpháttriểntư duy,tôiđãchọnđề tài: “Sử dụngsơ đồ tư duyMindmaptrongdạyvàhọc ở lớp4” đểnghiêncứu. 2.Mụcđíchnghiêncứu Truyềnchohọcsinhniềmđammêvàhứngthúvớiviệchọc. Nêubậtnhữngtíchcựckhisử dụngsơ đồ tư duytrongdạyhọcvà nhữngvídụcụthểgiúphọcsinhchủđộngtrọngviệclĩnhhội,ghinhớkiến thức. 3.Nhiệmvụnghiêncứu Xácđịnhcơsởlíluận,thựctiễncủađềtài. Đềxuấtmộtsốbiệnphápứngdụngsơđồtư duyvàodạyhọcởlớp4. 4.Đốitượngvàphạmvinghiêncứu Đốitượngnghiêncứu:họcsinhlớp4 Phạmvinghiêncứu:Mộtsốmônhọcởlớp4 1/10 “SửdụngsơđồtưduyMindmaptrongdạyvàhọcởlớp4” 5.Phươngphápnghiêncứu Phươngphápquansát.Phươngphápphântích.Phươngphápthựchành. PHẦNNỘIDUNG CHƯƠNG1:CƠSỞKHOAHỌC 1.1.Cơsởlíluận 1.1.1Đặcđiểmnhậnthứccủahọcsinhlớp4 Vớihọcsinhlớp4,trigiácphântíchđượchìnhthànhvàpháttriểnmạnh. Trigiácbắtđầumangtínhxúccảm,trẻthíchquansátcácsựvậthiệntượngcómàusắcsặcsỡ.Ghinhớ cóýnghĩavàghinhớ từ ngữ đượctăngcường. Họcsinhbiếtdựavàocácdấuhiệubảnchấtcủađốitượngđểkháiquáthóa.Cáchìnhảnhtưởngtượngtáitạokháđầyđủ,ổnđịnhchỉcóđiềukhôngphảihọcsinhnàocũngđạtđượclôgicchặtchẽtrongkếtcấucủahìnhảnhtưởngtượng. 1.1.2.Phươngpháptưduy–sơđồtưduyMindmap TonyBuzanmộtnhàtâmlýnổitiếngcủaVươngquốcAnh,mộtbậc thầyvĩđạitrongkhaitháctiềmnăngbộ nãoconngườiđãphátminhraphươngphápsơ đồ tư duyMindmapvớinhiềutínhnănghữuhiệunhư một côngcụtuyệtvờigiúpconngườitưduyvàghinhớ. Vậysơ đồ tư duylàgì?Đólàhìnhthứcghichépnhằmtìmtòiđàosâu,mởrộngmộtýtưởng,hệthốnghóamộtchủđềhaymộtmạchkiếnthức,… bằngcáchkếthợpviệcsửdụngđồngthờihìnhảnh,đườngnét,màusắc,chữviếtvớisự tưduytíchcực.Đặcbiệtđâylàmộtsơ đồ mở,khôngyêucầutỉlệchặtchẽnhưbảnđồđịalí,cóthểthêmhoặcbớtcácnhánh,mỗingườicó thể“thểhiện”theocáchriêng,dođópháthuyđượctốiđakhảnăngsángtạo củamỗingười. 1.1.3.Côngcụđểvẽsơđồtưduy Bạncóthể vẽ bằngtay,bằngpowerpoint,violethoặcbạncóthể tìmphầnmềm:Buzan’siMindmap,MindJetMindManager,XMind…đểvẽ. 1.1.4.Hướngápdụngvàpháttriển Sơ đồ tư duyđượcápdụngrấtrộngrãitrongcôngviệcvàtrongđờisốngtừviệctotátnhưlàlậpkếhoạchkinhdoanhchođếnviệcnhỏnhặt,cánhânnhư lậplịchbiểuhàngngày.Vìthế vậndụngtrongdạyvàhọcchắcchắnsẽhiệuquả. 1.1.5.Ưuđiểm,íchlợicủasơđồtưduy 2/10 “SửdụngsơđồtưduyMindmaptrongdạyvàhọcởlớp4” Dễnhìn,dễviết,tiếtkiệmthờigian Nhìnthấybứctranhtổngthểcủavấnđề Pháthuytốiđatiềmnăngghinhớcủabộnão:Bộnãocủatanhưmộtcáichai,cứ đổ nướcvàothìchẳngmấychốcmàđầy.Nếuchúngtakhông biếtcáchtiếtkiệmbộnhớthìchẳngbaolâuchúngtasẽthấythậtkhóđểnhớthêmcáigì. Rènluyệncáchxácđịnhchủ đề pháttriểnýchính,ýphụ mộtcách logic: Phươngphápnàygiúpngườihọcthiếtkế đượcmộtdànýchitiếtcho bàiviết,xâydựngđượcnhữngluậnđiểmnhờ đóthấyrõmốiquanhệ giữa chúng. Pháttriểnnhậnthức,tưduy. Kíchthíchhứngthúhọctậpvàkhảnăngsángtạocủahọcsinh 1.2.Cơsởthựctiễn 100%giáoviên(đượchỏi)đềuthấycầnthiếtvàcóthể dạychohọcsinhcáchlậpsơ dồ tưduyđể cólợiíchnhư đãchỉ ra ở trên.Tuynhiêngiáoviêncònlúngtúngkhôngbiếtnênhướngdẫnhọcsinhlậpsơđồthếnàotrongtiếthọc. Việcghinhớkiếnthứcmớinhiềukhicònlàcôđọc–tròchépdẫnđếnviệcghinhớkiếnthứclàthụđộng,gượngép,họcsinhkhónhớ,mauquên. Hầuhếthọcsinhđềurấthứngvớisơ đồ tư duymàgiáoviênđưaratrongtiếthọc.Nhưngkhiđượcyêucầutự tạochomìnhmộtsơ đồ tư duy, họcsinhcònngạivớicáchhọcmớinênkhảnăngvậndụngthựchànhlàchưa cao. Căncứvàocáckếtquảđiềutratìmhiểuthựctếnêutrên,tôixinđưaramộtsốứngdụngvềviệcsửdụngsơđồtưduytron ...