Sáng kiến kinh nghiệm Ử DỤNG MÔ HÌNH CỦA MỘT SỐ HÌNH VẼ TRONG CHƯƠNG TỪ TRƯỜNG SÁCH GIÁO KHOA VẬT LÍ CƠ BẢN LỚP 11 NHẰM NÂNG CAO KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN VẬT LÍ CHỦ ĐỀ 'TỪ TRƯỜNG' CỦA HỌC SINH LỚP 11A1 TRƯỜNG THPT SỐ 3 VĂN BÀN

Thực trạng học sinh khối 11 ở các trường có điều kiện khó khăn và học sinh khối 11 ở trường THPT số 3 Văn Bàn nói riêng, kết quả học tập môn Vật lí còn thấp. Sau khi xem xét ở nhiều góc độ và tham khảo các đồng nghiệp ở các trường có điều kiện tương tự tôi nhận thấy rằng: Nội dung các phần kiến thức lớp 11 ban cơ bản có nhiều vấn đề trìu tượng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm " Ử DỤNG MÔ HÌNH CỦA MỘT SỐ HÌNH VẼ TRONG CHƯƠNG TỪ TRƯỜNG SÁCH GIÁO KHOA VẬT LÍ CƠ BẢN LỚP 11 NHẰM NÂNG CAO KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN VẬT LÍ CHỦ ĐỀ “TỪ TRƯỜNG” CỦA HỌC SINH LỚP 11A1 TRƯỜNG THPT SỐ 3 VĂN BÀN "Lương Cao Thắng – Trường THPT số 3 Văn Bàn tỉnh Lào Cai §Ò tµi : SỬ DỤNG MÔ HÌNH CỦA MỘT SỐ HÌNH VẼ TRONG CHƯƠNG TỪTRƯỜNG SÁCH GIÁO KHOA VẬT LÍ CƠ BẢN LỚP 11 NHẰM NÂNG CAOKẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN VẬT LÍ CHỦ ĐỀ “TỪ TRƯỜNG” CỦA HỌC SINHLỚP 11A1 TRƯỜNG THPT SỐ 3 VĂN BÀN. Nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng. 1Lương Cao Thắng – Trường THPT số 3 Văn Bàn tỉnh Lào Cai TÓM TẮT Thực trạng học sinh khối 11 ở các trường có điều kiện khó khăn và học sinhkhối 11 ở trường THPT số 3 Văn Bàn nói riêng, kết quả học tập môn Vật lí còn thấp.Sau khi xem xét ở nhiều góc độ và tham khảo các đồng nghiệp ở các trường có điềukiện tương tự tôi nhận thấy rằng: Nội dung các phần kiến thức lớp 11 ban cơ bản cónhiều vấn đề trìu tượng. Ví dụ: Các chương từ trường và cảm ứng điện từ…Để hỗtrợ cho việc dạy học của các chương này sách giáo khoa đưa ra rất nhiều các hình vẽmô phỏng, các tài liệu được đăng tải ở một số trang web ( Bạch kim, Thư viện vậtlí…) đã cố gắng vẽ mô phỏng các hình vẽ trên PowerPoint phục vụ cho việc chiếulên trong các tiết dạy. Những năm gần đây do yêu cầu của việc đổi mới phương phápbộ môn Vật lí cũng được cung cấp một số mô hình, tuy nhiên số lượng không đầy đủvà chất lượng chưa thật sự đảm bảo, đặc biệt ở những trường THPT mới thành lậpvà những trường có điều kiện đặc biệt khó khăn. Trong điều kiện việc khai thác vàsử dụng Internet còn hạn chế, đối tượng học sinh phần đa là khả năng tư duy trìutượng kém thì việc học sinh lớp 11 có kết quả học tập chương “Từ tường” sách giáokhoa Vật lí 11 ban cơ bản thấp là điều tất nhiên. Giải pháp mà tôi đua ra là sử dụng các mô hình về các hình vẽ trong chương“Từ trường” sách giáo khoa vật lí cơ bản lớp 11 giúp các em học sinh dễ tưởngtượng về các quy tắc, đặc điểm của các vectơ cảm ứng từ, đặc điểm của lực Lo-ren-xơ… từ đó vận dung vào các trường hợp khác nhau, nhằm nâng cao kết quả học tậpcủa học sinh. Nghiên cứu của tôi được tiến hành trên hai nhóm tương đương: Hai lớp 11trường THPT số 3 Văn Bàn tỉnh lào Cai. Lớp 11A1 là lớp thực nghiệm và lớp 11A2là lớp đối chứng. Lớp thực nghiệm được thực hiện giải pháp thay thế khi dạy các bàitừ 19 đến 22 ( Chương Từ trường sách giáo khoa Vật lí cơ bản lớp 11) sử dụng các Nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng. 2Lương Cao Thắng – Trường THPT số 3 Văn Bàn tỉnh Lào Caimô hình tự làm của một số hình vẽ trong sách giáo khoa. Kết quả cho thấy giải phápthay thế có tác động rõ rệt: Lớp thực nghiệm đạt kết quả cao hơn lớp đối chứng.Điểm bài kiểm tra sau khi kết thúc chương Từ trường sách giáo khoa Vật lí cơ bảnlớp 11 của lớp thực nghiệm 11A1 có giá trị trung bình là 6,5, giá trị trung bình điểmbài kiểm tra của lớp đối chứng là 5,5. Kết quả kiểm chứng t-test cho thấy p = 0,022< 0,05. Có nghĩa là có sự khác lớn giữa điểm trung bình của lớp thực nghiệm và lớpđối chứng. Điều đó chứng minh rằng việc sử dụng mô hình của một số hình vẽtrong chương Từ trường sách giáo khoa Vật lí cơ bản lớp 11 làm nâng cao kết quảhọc tập môn Vật lí chủ đề Từ trường của học sinh lớp 11A1 trường THPT số 3 VănBàn. GIỚI THIỆU Theo chương trình sách giáo khoa Vật lí ban cơ bản có rất nhiều các hình vẽvà mô hình chủ yếu được thể hiện bằng các tranh ảnh trong sách, các mô hình thểhiện các hình vẽ này gần như không có trong danh mục trang thiết bị thí nghiệm cầnthiết phục vụ cho giảng dạy; điều đó gây khó găn cho việc học tập của học sinh đặcbiệt là những học sinh có tư duy trìu tượng không tốt. Làm và sử dụng các mô hìnhthể hiện một số hình vẽ trong chương Từ trường sách giáo khoa Vật lí cơ bản lớp 11giúp các em học sinh có vật mẫu trực quan, dễ tưởng tượng, dễ hình dung… từ đónâng cao việc lĩnh hội kiến thức, sử dụng thành thạo các quy tắc trong các trườnghợp khác nhau, góp phần bổ xung trang thiết bị và đồ dùng dạy học trong nhàtrường. Qua thực tiễn giảng dạy ở trường THPT số 3 Văn Bàn, giáo viên chỉ phần lớnthực hiện vẽ các mô hình trong sách giáo khoa và những tờ giấy khổ A0, A1,A2…phục vụ cho giờ dạy. Việc làm các mô hình các mẫu vật trực quan sinh độngphục vụ cho giảng dạy còn hạn chế. Nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng. 3Lương Cao Thắng – Trường THPT số 3 Văn Bàn tỉnh Lào Cai Qua dự giờ khảo sát các tiết dạy bộ môn Vật lí và các môn có điều kiện tươngtự như: Toán, Hóa học, Địa lí…Tôi thấy giáo viên chỉ treo các sơ đồ mô hình đã vẽphóng to lên bảng cho học sinh quan sát. Họ đã có gắng giải thích các mô hình cácquy tắc và sử dụng các câu hỏi để dẫn dắt ...