Sáng kiến kinh nghiệm: Vận dụng hệ quả chuyển động xung quanh mặt trời của Trái Đất để tính góc chiếu sáng, ngày mặt trời lên thiên đỉnh ở một điểm

Sáng kiến kinh nghiệm với mục đích để chỉ ra những nội dung mà giáo viên cần nhấn mạnh để giúp học sinh hiểu kĩ hơn về chuyển động của Trái Đất, từ đó từng bước nâng cao hiệu quả dạy và học Địa lí trong trường học, hiệu quả làm bài trong kì thi học sinh giỏi cấp tỉnh môn Địa lí. Để biết rõ hơn về nội dung chi tiết, mời các bạn cùng tham khảo.

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm: Vận dụng hệ quả chuyển động xung quanh mặt trời của Trái Đất để tính góc chiếu sáng, ngày mặt trời lên thiên đỉnh ở một điểm VẬNDỤNGHỆQUẢCHUYỂNĐỘNGXUNGQUANHMẶT TRỜICỦATRÁIĐẤTĐỂTÍNHGÓCCHIẾUSÁNG, NGÀYMẶTTRỜILÊNTHIÊNĐỈNHỞMỘTĐIỂM  I.LÍDOCHỌNĐỀTÀI Quathựctếgiảngdạyđịalílớp10,dạybồidưỡnghọcsinhgiỏimônđịalí lớp12,vàcáckìchấmthihọcsinhgiỏitỉnhlớp12, nhiềuhọcsinhkhônglàm đượcnhữngbàitậpvề tínhgócnhậpxạ,tínhngàyMặtTrờilênthiênđỉnhtại mộtđịađiểm,.......hoặclàmđượcmộtphầnnhưngvìkhôngtựtinnênhaynhầm lẫn,thiếusót. Vìsaohọcsinhkhôngtựtinkhitínhgócnhậpxạ,xácđịnhvĩđộ củamột địađiểmkhibiếtgócnhậpxạcủađiểm ấy,tínhngàyMặtTrờilênthiênđỉnh tạimộtđịađiểm?Theotôinguyênnhânchủyếulà: Cónhiềukiếnthứcđịalíhọcsinhbiếtnhưnghiểuchưasâunhư gócnhập xạ, việc xác định góc nhập xạ của một điểm, mặt phẳng xích đạo, các đườngvĩtuyếnđặcbiệttrênbềmặtTráiĐấtđượcgọilàchítuyếnBắc,chí tuyếnNam,vòngcựcBắc,VòngcựcNam,…… HọcsinhchưahiểurõràngvềquĩđạochuyểnđộngquanhMặtTrờicủaTrái Đấttrongnăm,về mốiquanhệ giữadạnghìnhcầu,hướngnghiêngvàđộ nghiêngcủatrụcTráiđấtkhôngđổitrongsuốtquátrìnhchuyểnđộngquanh MặtTrờiđãtạora4vịtríđặcbiệttrênquĩđạochuyểnđộngquanhMặtTrời củaTráiĐấttrongnăm. Đểhiểukĩnộidungnàyđòihỏicácemphảicósựtưduy,tưởngtượng,biết vậndụngkiếnthứchìnhhọcđểgiảithích,tínhtoán. 1 Thờigianphânphốichonộidunghọckhôngnhiềunhưngcácdạngbàitập vậndụngkĩnăngnàyrấtđadạng,đòihỏikhảnăngtưduycao. HọcsinhvẫnchorằngđốivớihọcĐịalíchỉ họcthuộclòng,vìvậykiến thứckhôngsâu,khônghiểurõvấnđề.Địalívẫnbịcoilàmôn“phụ”. Vớinhữnglídotrênmànhiềuhọcsinhdùrấtthuộcbàinhưnglạikhônglàm đượccácbàitậpphảitínhtoáncóliênquanđếnvậndụngcáchệ quả chuyển độngcủaTráiĐất Xuấtpháttừthựctếtrên,trongquátrìnhgiảngdạytôiđãtìmhiểu,thamkhảo cáctàiliệuhướngdẫngiảngdạy,tàiliệubồidưỡnghọcsinhgiỏimônĐịalí, đểrútkinhnghiệm,tìmcáchhướngdẫnđểhọcsinhhiểubàirõhơn.Quađótôi mongmuốncácThầyCôđồngnghiệpgópý,bổ sungthêmnhữngkinhnghiệm đểnângcaohiệuquảdạyvàhọcĐịalítrongtrườnghọc.II.MỤCĐÍCHCỦAĐỀTÀI Mụcđíchchínhcủađề tàilàchỉ ranhữngnộidungmàgiáoviêncầnnhấn mạnhđểgiúphọcsinhhiểukĩhơnvềchuyểnđộngcủaTráiĐất,từđótừng bướcnângcaohiệuquảdạyvàhọcĐịalítrongtrườnghọc,hiệuquảlàmbài trongkìthihọcsinhgiỏicấptỉnhmônĐịalí. Nêuphươngphápđểtínhgócnhậpxạ,tínhngàyMặtTrờilênthiênđỉnhtại mộtđịađiểm. Đưaramộtsốbàitậpminhhọacụthể.III.NỘIDUNGĐỀTÀI1.TÍNHGÓCCHIẾUSÁNGCỦATIASÁNGMẶTTRỜITẠIMỘTĐIỂM1.1Nhữngkiếnthứccơbảncầnnắmđượcđểhiểuvàtínhgócchiếusáng GócchiếusángcủatiasángMặtTrờilúc12giờtrưa(còngọilàgócnhậpxạ, haygóctới)làgóchợpbởitiasángMặtTrờivàtiếptuyếnvớibềmặtđấttại điểmđó.GócchiếusánglàgócbiểuthịđộcaocủaMặtTrờisovớiTráiĐất. 2 VìTráiĐấtcáchrấtxaMặtTrờinêntiasángMặtTrờichiếuđếnbề mặt TráiĐấtđượccoilàcáctiasongsong. VìTrái ĐấtcódạnghìnhcầunêngócchiếusángcủatiasángMặtTrời xuốngbề mặtTráiĐấtcóđộ lớnkhácnhau ở cácvĩtuyếnkhácnhaucùng trongmộtthờiđiểm.Vàolúc12giờ trưa,chỉ cómộtvĩtuyếncógócchiếu sáng=900,cònởcácvĩtuyếnkháccógócchiếusáng Bước1:kẻtiếptuyếnvớibềmặtđấttạiđịađiểmcầntínhgócnhậpxạ Bước2:xácđịnhgócnhậpxạcủađiểmđó Bước3:xácđịnhgócnghiêngcủatiasángMặtTrờivớimặtphẳngxích đạo Bước4:dựavàotínhchấtcủahìnhhọcđểtínhtoánVídụ: Giả sử ngày8/6/2011MặtTrờilênthiênđỉnhtạiđiểmA(200B).Vào ngàyđó,gócnhậpxạ ở điểmB(450B),điểmC(50B)vàđiểmD(300N)là baonhiêu?Giải: TínhgócnhậpxạcủađiểmB(450B) B B tia saù ng Maë t trôø i ...