Sáng kiến kinh nghiệm y học đại học – bệnh đi – a – bét

Y HỌC CỔ TRUYỂN & BỆNH ÐI-A-BÉTMai Thế Trạch * TÓM TẮT: Bệnh đi-a-bét (Diabetes mellitus), hay đái tháo đường, đã được nói đến từ ngànnăm trước công nguyên. Còn insulin(1921) và các thuốc giảm đường huyết (từ sau 1945) rất có hiệu quả trong việc điều trị đi-a-bét lại chỉ có một lịch sử không quá 70 năm. Ðể chữa bệnh nói chung, và bệnh đi-a-bét nói riêng, người ta bắt buộc phải tìm ra một cách nào đó. Ðấy là nguyên nhân ra đời của y học cổ truyền.Ở thời đại khoa học hiện ngày nay, vì lý...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm y học đại học – bệnh đi – a – bétSáng kiến kinh nghiệm y học đại học – bệnh đi – a – bétY HỌC CỔ TRUYỂN & BỆNH ÐI-A-BÉTMai Thế Trạch *TÓM TẮT:Bệnh đi-a-bét (Diabetes mellitus), hay đái tháo đường, đã được nói đến từ ngànnăm trước công nguyên. Còn insulin(1921) và các thuốc giảm đường huyết (từ sau1945) rất có hiệu quả trong việc điều trị đi-a-bét lại chỉ có một lịch sử không quá70 năm. Ðể chữa bệnh nói chung, và bệnh đi-a-bét nói riêng, người ta bắt buộcphải tìm ra một cách nào đó. Ðấy là nguyên nhân ra đời của y học cổ truyền.Ở thời đại khoa học hiện ngày nay, vì lý do kinh tế – xã hội hay tôn giáo (isulinđiều chế từ tụy heo, bò bị tẩy chay ở một số nước), y học cổ truyền vẫn còn phổbiến ở một số nơi tại Âu châu và nhất là tại các nước nghèo của Châu Phi vàChâu Á.Tác dụng hạ đường huyết trong các cây thuốc được nói đến là amelin, rehmanin,chất giống insulin (insulin – like), indol alkaloid và charantin (?).Các cây thuốc được dùng rất nhiều để điều trị đi-a-bét ở châu Á phải kể đếnMomordica charantia (Cucurbitaceae) và Trigonella foenum graecu,(Papilionaceae). Tại Việt Nam mới chỉ có hai công trình nhỏ về tác dụng củaMomorrdica charantia (Cucurbitaceae) và rau d ừa nước [Jussiaea repens L.(Onagegraccae)].Có 21 họ thảo mộc với 20 loại cây thuốc để điều trị đi-a-bét đã được thống kê.Ðôi khi một số bộ phận hoặc sản phẩm động vật cũng đ ược sử dụng. Y học cổtruyền Trung Quốc cũng còn dùng châm cứu, nhĩ châm (auriculopuncture) điều trịđi-a-bét.Nhiều cây thuốc có tác dụng hạ đường huyết còn chưa được nghiên cứu kỹ. Tácdụng hạ đường huyết của chún chắc chắn không thể so sánh với các loại thuốckinh điển. Nhưng chúng có ưu điểm là rẽ tiền, ít độc hay không độc, nguyên liệulại dồi dào, phù hợp với tình hình kinh tế các nước đang phát triển.TRADITIONAL MEDICINE IN THE TREATMEANT OF DIABLETESMELLITUSMai Thế Trạch* Y học Ho Chi Minh, 1996, N0. Special : 13 – 19.SUMMARYDiabetes mellitus has been evoked about since thousands of year B.C., but the twodrugs proved to be very effective in treating it dated from no moer than 70 year :insulin )discovered in 1921), and oral hypoglycemic agents (on the market o nlyafter 1945). Without specific drugs, one way or another must be found out to treatdiseases mellitus included. That in the reason why traditional medicine exists.During this modern scientific period, traditional medicine remains popular insome regions of Europe and especially in under – developed African and Asiancountries, due to socio – economic orreligous background (insulin extracted fromthe pancreas of cows and pigs is prohibited in some countries).The presumed hypoglycemic principles of some plants have been mentioned, forexample: ameline rehmain, an insulin – like substance, a kind of indol alkaloidand charantin (?).The plants the most widely used in Asia to treat diabetes mellitus is the bittermelon (Momordico charantia. Cucurbitaeae) and Trigonella foenum graecum(Papilionaceae). In Vietnam there are only two small studies about the effect ofMomordica charantia and a kind of plant lived in water named Jussiaea repens L.(Onagraceae).There are 21 herbal families with more than 20 pl ants to treat diabetes alreadyclassified. Sometimes animal organs or extracts have been used. Chinesetraditional medicine have been trying to treat diabetes by acupuncture orauriculopuncture. So far many hypoglycemic compounds from plants remainimproperly studied ; their hypoglycemc effects may not be as those of conventionalhypoglycemic agents but they have the advantages or being less expensive, lesstoxic or non toxic, easy to produce in great amounts anf thus fit well for the loweconomic standard of developing countries.MỞ ÐẦU.Những thứ thuốc có hiệu quả để điều trị bệnh đái tháo đường (Diabetes mellitus),mà chúng tôi đề nghị gọi là bệnh đi -a – bet, có một lịch sử không lâu đời lắm.Thực vậy, mãi đến những năm 20 của thế kỷ n ày (1921) insulin mới được phátminh bởi Banting &Best ở Canada. Còn các thuốc uống như sulfonyl – ure hạđường huyết và biaguanid hạ đường huyết thì chỉ mới được sử dụng không quá 50năm. Tuy nhiên bệnh đi-a-bét thì đã được nói đến từ ngàn xưa (trong papyrusEbers 1500 trước công nguyên). Vì thế trong cuộc đấu tranh để sinh tồn con ngườiđã biết sử dụng một số phương pháp nào đó để chống lại bệnh này, dù rằng bảnchất của nó người ta hoàn toàn chưa biết. Ðó là hoàn cảnh ra đời của Y học cổtruyền nói chung, đặc biệt là các cây thuốc và bệnh đi-a-bét nói riêng.Trong thời đại khoa học tiến bộ ngày nay, ở nhiều nơi trên thế giới, vì lý do kinhtế, tôn giáo (insulin điều chế từ tụy tạng heo, bò không được dùng ở một số nước)hay một lý do nào khác người ta vẫn tiếp tục dùng Y học cổ truyền.TÍNH PHỔ BIẾN CỦA Y HỌC CỔ TRUYỀNÐể điều trị bệnh đi-a-bét, một bộ phận nhỏ trong nhân dân châu Âu, Trung CậnÐông, châu Phi, Bắc và Nam Mỹ vẫn còn đang dùng các cây thuốc như : ...