Sinh lý của quá trình thụ phấn

Sư thụ phấn là hạt phấn rơi trên núm nhụy của hoa thì nó sẽ nảy mầm để hình thành ống phấn. Ống phấn sinh trưởng nhanh, chui vào vòi nhụy đến túi phôi đưa tinh tử vào thụ tinh với tế bào trứng. Rõ ràng hạt phấn là một cơ quan sinh trưởng của thực vật. Trước đó hạt phấn được hình thành trên nhị đực và nằm trong trạng thái tiềm sinh. Khi hạt phấn rơi vào núm nhụy thì bắt đầu nảy mầm, màng ngoài của hạt phấn vỡ ra, còn màng trong kéo dài thành ống...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sinh lý của quá trình thụ phấn Sinh lý của quá trình thụ phấnSư thụ phấn là hạt phấn rơi trênnúm nhụy của hoa thì nó sẽ nảymầm để hình thành ống phấn.Ống phấn sinh trưởng nhanh,chui vào vòi nhụy đến túi phôiđưa tinh tử vào thụ tinh với tếbào trứng.Rõ ràng hạt phấn là một cơ quansinh trưởng của thực vật. Trước đó hạt phấn được hình thành trên nhị đực và nằm trongtrạng thái tiềm sinh. Khi hạt phấnrơi vào núm nhụy thì bắt đầu nảymầm, màng ngoài của hạt phấn vỡ ra, còn màng trong kéo dài thành ống phấn chui vào vòi nhụy.Nhờ đặc tính hướng hóa màống phấn kéo dài theo vòi nhụyđể dẫn các tinh tử đực vào thụtinh với tế bào trứng trong bầunhụy. Nhiệm vụ của ống phấn làđưa các yếu tố di truyền của tếbào đực vào thụ tinh với tế bàocái của hoa.Hạt phấn có thể đảm nhận quátrình nẩy mầm là nhờ có chứathành phần dinh dưỡng phức tạpvà hoàn chỉnh, gồm các chất dinhdưỡng như protein, lipit, gluxitvà những chất có hoạt tính sinhlý cao như vitamin, enzyme, chấtkích thích sinh trưởng. Proteintrong hạt phấn có thể hút nước vàtham gia vào sự biến đổi chuyểnhóa tạo nên ống phấn. Còn cácchất chất kích thích sinh trưởngmà chủ yếu thuộc nhóm auxin có tác dụng điều chỉnh sựsinh trưởng và kéo dài của ốngphấn.Trong quá trình sinh trưởng, hạtphấn tiêu hao các chất bên trongvà sử dụng các chất bên ngoàiđặc biệt là các chất do vòi nhụytiết ra. Vì vậy, sự sinh trưởng củaống phấn trong vòi nhụy xảy rathuận lợi hơn. Núm nhụy tiết ramột dung dịch gồm các chất bổsung dinh dưỡng cho hạt phấnsinh trưởng, đồng thời có cácchất điều hòa sinh trưởng kíchthích hoặc ức chế sự hình thànhống phấn. Hạt phấn chỉ sinhtrưởng tốt ở đầu nhụy hoa củacây cùng loài, còn trên hoa củacây khác loài ống phấn khôngsinh trưởng được.Ðối với những cây thụ phấn cùng loài thì đầu núm nhụy cáiđã tiết ra những chất kích thíchsự nảy mầm hạt phấn của câycùng loài và có tác dụng ức chếsự nảy mầm của hạt phấn câykhác loài. Ðây là một biểu hiệnthích nghi của thực vật nhằmchống lại sự tạp giao để bảo vệtính di truyền của loài.Về mặt tiến hóa, tạp giao dẫn đếnsự thoái hóa về nòi giống khôngcó lợi cho sự tiến hóa của loài.Nhưng mặt khác, đối với các loàicó khả năng thụ phấn chéo nhờcôn trùng hay nhờ gió như đốivới một số loài cây ăn quả thì hạtphấn chỉ sinh trưởng tốt trên hoacủa cây khác hoặc của cây khác giống. Nghĩa là thụ phấn trên hoa cùng cây hoặc cùng giốngthì có thể xảy ra bất thụ (tuyệtgiao). Ðể khắc phục hiện tượng này trong vườn cây ăn quả người ta trồng xen nhiềugiống khác nhau để tạo điều kiệnthuận lợi cho quá trình thụ phấnthụ tinh.Thảo Nguyên