Sinh tổng hợp mới (De Novo) liên tục và chuyển hoá nhanh thành bilirubin của haem là cần thiết đối với cơ chế bảo vệ tế bào

Haem đóng vai trò một thành phần cấu tạo của nhiều protein tham gia vào quá trình vận chuyển oxy, chuỗi hô hấp và chuyển hoá thuốc. Tuy vậy, quá trình dị hoá của haem ở tế bào động vật vẫn còn nhiều điều chưa sáng tỏ. Haem giáng hoá thành sắt, carbon monoxit (CO) và biliverdin, chất sau đó được chuyển hoá thành bilirubin.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sinh tổng hợp mới (De Novo) liên tục và chuyển hoá nhanh thành bilirubin của haem là cần thiết đối với cơ chế bảo vệ tế bàoNghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 5 * 2016 SINH TỔNG HỢP MỚI (DE NOVO) LIÊN TỤC VÀ CHUYỂN HOÁ NHANH THÀNH BILIRUBIN CỦA HAEM LÀ CẦN THIẾT ĐỐI VỚI CƠ CHẾ BẢO VỆ TẾ BÀO Trần Tiến Tài*TÓM TẮT Mở đầu: Haem đóng vai trò một thành phần cấu tạo của nhiều protein tham gia vào quá trình vận chuyểnoxy, chuỗi hô hấp và chuyển hoá thuốc. Tuy vậy, quá trình dị hoá của haem ở tế bào động vật vẫn còn nhiều điềuchưa sáng tỏ. Haem giáng hoá thành sắt, carbon monoxit (CO) và biliverdin, chất sau đó được chuyển hoá thànhbilirubin. Do việc định lượng bilirubin tương đối phức tạp, dù có quan trọng về mặt lâm sàng lâm sàng,quá trìnhsản xuất và vận chuyển sản phẩm này còn nhiều điều chưa được làm rõ. Đối tượng - Phương pháp nghiên cứu:Trong nghiên cứu này, chúng tôi sử dụng UnaG, một loại proteinhuỳnh quang gắn bilirubin được tìm thấy gần đây, vào việc khảo sát bilirubin trên nhiều dòng tế bào người. Kết quả:Chúng tôi tìm thấy một lượng bilirubin đáng kể được tạo ra ở nhiều dòng tế bào không phải huyếtcầu. Những kết quả thu được cho thấy có sự tổng hợp haem ở mức cơ sở và sự chuyển hoá tiếp tục thànhbilirubin. Đáng chú ý, nhiều biến đổi quan trọng được ghi nhận với bilirubin khi tế bào ở trạng thái tress. Kết luận: Do tổn thương tế bào khi stress bị thúc đẩy bởi sự phong toả chuyển hoá haem nhưng lại được cảithiện bởi việc bổ sung biliverdin và bilirubin, có khả năng sự tổng hợp mới haem và chuyển hoá thành bilirubintheo sau đó đóng vai trò không thể thiếu trong bảo vệ tế bào khỏi sự tổn thương. Từ khoá: bilirubin, haem, bảo vệ tế bàoABSTRACT CONTINUOUS DE NOVO BIOSYNTHESIS OF HAEM AND ITS RAPID TURNOVER TOBILIRUBIN ARE NECESSARY FOR CYTOPROTECTION AGAINST CELL DAMAGE Tran Tien Tai * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement of Vol. 20 - No 5 - 2016: 42 - 51 Background: It is well known that haem serves as the prosthetic group of various haemoproteins thatfunction in oxygen transport, respiratory chain, and drug metabolism. However, much less is known about thefunctions of the catabolites of haem in mammalian cells. Haem is enzymatically degraded to iron, carbonmonoxide (CO), and biliverdin, which is then converted to bilirubin. Owing to difficulties in measuring bilirubin,however, the generation and transport of this product remain unclear despite its clinical importance. Objectives-Method: We used UnaG, the recently identified bilirubin-binding fluorescent protein, toanalyses bilirubin production in a variety of human cell lines. Results:We detected a significant amount of bilirubin with many non-blood cell types, which was sensitiveto inhibitors of haem metabolism. These results suggest that there is a basal level of haem synthesis and itsconversion into bilirubin. Remarkably, substantial changes were observed in the bilirubin generation when cellswere exposed to stress insults. Conclusion: Since the stress-induced cell damage was exacerbated by the pharmacological blockade of haemmetabolism but was ameliorated by the addition of biliverdin and bilirubin, it is likely that the de novo synthesis ofhaem and subsequent conversion to bilirubin play indispensable cytoprotective roles against cell damage. *Bộ môn Sinh lý – Sinh lý bệnh – Miễn dịch học, ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch Tác giả liên lạc: TS.BS. Trần Tiến Tài ĐT: 0908610974 Email: trantientai@pnt.edu.vn42 Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện An Bình năm 2016Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 5 * 2016 Nghiên cứu Y học Key worlds: bilirubin, haem, against cell damageMỞ ĐẦU qua chất cảm ứng với stress HO-1(34,13). Vì vậy, sự cảm ứng HO-1 sinh lý có khả năngbảo toàn mô Haem cần 8 men trong quá trình sinh tổng trước các stress oxy hoá, góp phần vào sự điềuhợp và 3 men cho sự giáng hoá nó. Ba bước khởi hoà các đáp ứng viêm in vivo, và hoạt động nhưđầu và kết thúc của tổng hợp hợp haem diễn ra một cơ chế tự vệ của mô(34,13,19). Tuy nhiên, cơ chếtrong ty thể. Trongphản ứng đầu tiên, 5- chính xác của phản ứng HO-1 đối với chức năngaminolevulenic acid (ALA) synthase xúc tác sự bảo vệ này vẫn còn chưa rõ.ngưng kết glycine và succinyl-CoA tạo thành ...