SKKN: Cách dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp

Những trẻ tự kỷ, thiếu hay chậm phát triển về khả năng liên hệ qua lại trong xã hội, không sử dụng được ngôn ngữ trong sinh hoạt xã hội, không thông hiểu các hình ảnh ký hiệu và không biết chơi các trò cần sức tưởng tượng. Trẻ cũng có hành vi lặp đi lặp lại và nhạy cảm giác quan. Mời quý thầy cô tham khảo sáng kiến “Cách dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp” giúp trẻ tự kỷ nói được bằng chính ngôn ngữ bình thường và giao tiếp tốt với xã hội.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
SKKN: Cách dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp SÁNG KIẾN KINH NGHIỆMCÁCH DẠY TRẺ TỰ KỶ PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ VÀ KHẢ NĂNG GIAO TIẾPI. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI: Tự kỷ đang ngày càng trở thành vấn đề nóng bỏng trong giáo dục đặc biệt,bởi trong những năm gần đây, số ca chẩn đoán tự kỷ ngày càng tăng. Cứ 110 trẻem ở Mỹ thì có 1 trẻ em mắc rối loạn tự kỷ, ở Việt Nam cứ 50 gia đình thì có 1gia đình có trẻ tự kỷ và số trẻ được chẩn đoán tự kỷ đang tăng mạnh hàng năm,con số đó được so với số trẻ em trong độ tuổi mầm non, con số trẻ tự kỷ chắcchắn rất lớn. Đây là thách thức với xã hội nói chung và ngành giáo dục đặc biệtnói riêng. Để nhấn mạnh sự phức tạp, nghiêm trọng của chứng tự kỷ và tác động củanó đối với cộng đồng nên năm 2007 Liên hiệp quốc đã chọn ngày 02/4 là “Ngàythế giới nhận biết về chúng tự kỷ”. Những trẻ tự kỷ, thiếu hay chậm phát triển vềkhả năng liên hệ qua lại trong xã hội, không sử dụng được ngôn ngữ trong sinhhoạt xã hội, không thông hiểu các hình ảnh ký hiệu và không biết chơi các tròcần sức tưởng tượng. Trẻ cũng có hành vi lặp đi lặp lại và nhạy cảm giác quan.Những trẻ này có khuynh hướng khó khăn trong học tập và nhiều trẻ bị khiếmkhuyết về trí tuệ. Do vậy, việc tìm ra “Cách dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữvà khả năng giao tiếp” là một điều quan trọng thiết yếu. Đó cũng là tâmnguyện của chúng tôi (những người làm công tác giáo dục), bằng mọi cách giúptrẻ tự kỷ nói được bằng chính ngôn ngữ bình thường và giao tiếp tốt với xã hội.  Thực trạng trước khi thực hiện các giải pháp của đề tài: Trung tâm Nuôi dạy trẻ khuyết tật Đồng Nai là một trường chuyên biệtnuôi dạy trẻ khiếm thính, khiếm thị và chậm phát triển trí tuệ là con em của nhândân lao động trong tỉnh. - Các trẻ chậm phát triển trí tuệ tại Trung tâm thường có biểu hiện tựkỷ, các trẻ này có chỉ số IQ < 50, chỉ khoảng 20 – 30% có IQ >= 70. Do đa sốtrẻ tự kỷ khó làm các test trí tuệ (nhất là các test dùng lời nói). - Các trẻ tự kỷ có IQ thấp, thường kèm theo các khiếm khuyết nặng vềkỹ năng quan hệ xã hội và có nhiều đáp ứng xã hội lệch lạc.  Việc dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp với xãhội tại trường có những thuận lợi và khó khăn như sau: 1. Thuận lợi: - Trẻ mắc bệnh tự kỷ vẫn có thể phát huy những khả năng của bản thânnếu ảnh hưởng tự kỷ nhẹ, được phát hiện sớm, can thiệp kịp thời và hỗ trợ đúngcách. Có một tỷ lệ nhỏ trẻ tự kỷ trở thành những thiên tài. - Trẻ mắc bệnh tự kỷ khó tiếp thu ngôn ngữ, nhưng lại nhạy bén vềhình ảnh, khi thấy trẻ không hiểu lời nói thì giải thích bằng hình ảnh. - Nói chuyện với trẻ này bằng những ngôn từ thật đơn giản, dễ hiểunhất. - Mọi người đều thương yêu các trẻ này. - Bệnh tự kỷ có thể chữa khỏi. 2. Khó khăn: - Trẻ tự kỷ có vẻ lơ đãng, không lắng nghe. Vốn từ và giao tiếp xã hộicủa trẻ dạng này rất hạn chế. - Trẻ tự kỷ khó tiếp thu ngôn ngữ. - Người tự kỷ là mối đe dọa cho xã hội.II. TỔ CHỨC THỰC HIỆN ĐỀ TÀI: 1. Cơ sở lý luận: - Khi cuộc sống ngày càng phát triển với những khả năng giao tiếp ảongày càng phổ biến thì dường như con người càng có xu hướng sống biệt lập vàít giao tiếp với cộng đồng. Ảnh hưởng của lối sống công nghiệp cùng với sựphát triển của internet dường như làm cho bệnh tự kỷ có xu hướng phát triển.Trẻ em là đối tượng dễ mắc căn bệnh này. Nguyên nhân gây bệnh tự kỷ là mộtrối loạn ở não đi kèm với một loạt những vấn đề về phát triển, chủ yếu là về giaotiếp và tương tác với xã hội. Bệnh hay gặp ở các bé trai gấp 4 lần các bé gái. - Tự kỷ là căn bệnh của thời đại mà nạn nhân chính là trẻ em. Quátrình điều trị bệnh ít tốn kém nhưng mất khá nhiều thời gian. - Tự kỷ là một nhóm hội chứng được đặc trưng bởi suy kém nặng nề vàlan toả trong những lĩnh vực phát triển: tương tác xã hội, giao tiếp và sự hiệndiện của những hành vi rập khuôn Tự kỷ là một loại khuyết tật phát triển suốtđời do rối loạn của hệ thần kinh gây ảnh hưởng đến hoạt động của não bộ. Tự kỷcó thể xảy ra không phân biệt giới tính, chủng tộc, giàu nghèo và địa vị xã hội.Tự kỷ được thể hiện ra ngoài bằng các khiếm khuyết về tương tác xã hội, giaotiếp ngôn ngữ và phi ngôn ngữ, hành vi, sở thích và hành động mang tính hạnhẹp và lặp đi lặp lại. - Hầu hết các trẻ tự kỷ đều có suy kém về mặt nhận thức ở tất cả cáclãnh vực, trẻ tự kỷ mất ngôn ngữ và kỹ năng xã hội. 2. Nội dung, biện pháp thực hiện các giải pháp của đề tài: Để dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp tốt, chúng tacó thể vận dụng các bài tập sau đây: a) “Dạy cho trẻ học cách nghe” - Sử dụng các dấu hiệu để gia tăng sự chú ý của trẻ, ví dụ chạm vào taitrẻ để “nghe” và chạm vào má để “nhìn”. - Khi bạn bắt đầu nói với trẻ, hãy sử dụng tên trẻ và đợi đến khi bạn nghĩlà bạn đã đạt được sự chú ý lớn nhất từ trẻ và trẻ đã có khả năng hiểu được câu“Phú nghe đây!” - Khi làm việc hoặc chơi với trẻ, cố giảm bớt tiếng ồn xung quanh hoặcnhững điều làm giảm sự tập trung. - Hãy nói hoặc hát một cách lặng lẽ bên cạnh trẻ trong khi làm các côngviệc hàng ngày của bạn, hãy sử dụng các bài hát quen thuộc và hàng ngày, hãynói những điều có liên quan đến thời gian trong ngày (lúc ăn, lúc tắm, lúc ngủ)và những điều được nhắc đi nhắc lại hàng ngày. - Giới thiệu cho trẻ một loạt các âm thanh của các tiếng động khác nhauvà cường độ khác nhau. - Sử dụng âm nhạc và các động tác để giúp bạn giao lưu với trẻ, hãy hátvới trẻ. Tạo ra các bài hát về những điều mà bạn và trẻ thường cùng làm và sửdụng các nhịp điệu quen thuộc, hãy khuyến khích trẻ phối hợp, nhảy hoặc lắc lưđúng nhịp của âm nhạc, hãy nhấc bổng trẻ lên và nhảy hoặc quay tròn trẻ. - Hãy sử dụng các bài hát và nhịp điệu có tính chất hành động đơn giảnrồi cố tạo ra ...