SKKN: Lồng ghép kĩ năng sống trong giảng dạy ngữ văn ở trường THPT

Sáng kiến “Lồng ghép kĩ năng sống trong giảng dạy ngữ văn ở trường THPT” giúp học sinh của mình có khả năng thích ứng với cuộc sống mới, biết tự chủ, sống có bản lĩnh có nhân cách. Mời quý thầy cô tham khảo sáng kiến trên.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
SKKN: Lồng ghép kĩ năng sống trong giảng dạy ngữ văn ở trường THPT SÁNG KIẾN KINH NGHIỆMLỒNG GHÉP KĨ NĂNG SỐNG TRONG GIẢNG DẠY NGỮ VĂN Ở TRƯỜNG THPT I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI Trong xã hội hiện nay với sự phát triển nhanh chóng về các lĩnh vực kinh tế , xã hội,sự hội nhập quốc tế đã và đang tạo ra những tác động phức tạp ảnh hưởng đến quá trìnhhình thành và phát triển nhân cách của thế hệ trẻ. Đặc biệt là thời gian qua tình trạng đạo đức của một bộ phận thanh thiếu niên trongđó có cả học sinh đang bị xuống cấp, các vụ bạo hành xảy ra đã gây nhiều bức xúc trongxã hội. Thực trạng trên cũng ảnh hưởng không nhỏ đến học sinh của trường THPT LongPhước. Một trong những nguyên nhân khiến nhiều học sinh bị lôi kéo vào vấn đề nàychính là do các em còn yếu về kĩ năng sống. Trước thực trạng trên, trong những năm qua Bộ giáo dục đã có nhiều nỗ lực để đổimới phương pháp dạy học nhằm tích cực hóa hoạt động của học sinh, gắn giáo dục vớithực tiễn cuộc sống. Lồng ghép kĩ năng sống vào các môn học cũng không ngoài mụctiêu đổi mới trên. Xuất phát từ những lí do trên, là một giáo viên dạy văn, tôi luôn luôn có tâm nguyệnmong muốn giúp học sinh của mình có khả năng thích ứng với cuộc sống mới, biết tự chủ,sống có bản lĩnh có nhân cách ...; Đây là lí do tôi đi sâu tìm hiểu và thực hiện đề tài “ Lồngghép kĩ năng sống trong giảng dạy ngữ văn” II. THỰC TRẠNG TRƯỚC KHI THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP CỦA ĐỀ TÀI 1. THUẬN LỢI Chưa bao giờ cả xã hội lại có tiếng nói chung bức thiết mong muốn đổi mới nền giáo dục như hiện nay, cũng chưa bao giờ ngành giáo dục ý thức rõ cần phải truyền đạt các kĩ năng sống cho học sinh trong thời kì hội nhập như bây giờ. Bản thân cũng đã có nhiều năm giảng dạy bộ môn văn. Mác – xim Gor- ki nói “ Văn học là nhân học”. Dạy văn cũng là dạy các em HS làm người, con người có khả năng thích ứng , hội nhập tốt với xã hội hiện đại. Đây là những điều kiện thuận lợi để GV thực hiện đề tài. 2. KHÓ KHĂN Thời gian dạy 1 tiết rất ngắn nên việc lồng ghép cũng chỉ trong một thời gian hạn hẹp, vậy GV khó kết hợp lồng ghép được nếu không khéo léo. Học sinh có tình trạng học lệch nên các em cũng ít đầu tư vào môn văn. Đa số HS yếu về cảm thụ văn học nên khó có khả năng rút ra bài học kĩ năng sống cho bản thân, vì vậy GV phải dẫn dắt để các em hiểu. Học sinh của trường đa số xuất thân từ nông thôn nên khả năng thích ứng với xã hội hện đại của các em còn yếu. 3. SỐ LIỆU THỐNG KÊ Tôi đã cho HS một số câu hỏi điều tra sơ bộ kĩ năng sống của ba lớp dạy (127 HS) và đã thu nhận được kết quả như sau: Câu 1:Qua các phương tiện thông tin đại chúng và qua một số giờ dạy hướng nghiệp của thầy cô, em hiểu thế nào là kĩ năng sống? Không hiểu gì : 40 em Hiểu sơ sài : 60 em Hiểu gần đúng : 11 em Hiểu đúng : 6 em Câu 2 : Trong xã hội hiện nay,việc lồng ghép dạy kĩ năng sống cho HS qua các môn học trong đó có môn văn là cần thiết, em đồng ý với ý kiến nào ? A Đồng ý hoàn toàn :55 em C Đồng ý một nửa : 47 em B Không đồng ý : 10 em D Không có ý kiến gì 15 em Dựa trên số liệu thống kê, tôi nhận thấy các em HS có nhu cầu mong muốn thầy cô giáo dục, dạy các em kĩ năng sống, song do nhiều điều kiện chủ quan và khách quan các em còn hiểu không đầy đủ về khái niệm này.III. NỘI DUNG ĐỀ TÀI 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN  Theo thống kê của các nhà tâm lí học, để đạt thành công trong cuộc sống kĩ năng mềm( trí tuệ cảm xúc) còn gọi là kĩ năng sống chiếm 85%, kĩ năng cứng( trí tuệ lô-gic) chỉ chiếm 15%. Vì vậy dạy học nói chung, dạy văn nói riêng phải tăng cường dạy kĩ năng sống cho HS.  Vậy kĩ năng sống là gì? Có nhiều quan niệm về KNS, mỗi quan niệm diễn đạt theo một cách khác nhau, thường gắn với một bối cảnh cụ thể, với một nền giáo dục nhất định. Trog bài này tôi sử dụng quan niệm của UNESCO . Kĩ năng sống là khả năng tâm lí xã hội, nội dung bao gồm tri thức, thái độ, giá trị và kĩ năng giúp con người giải quyết có hiệu quả những tình huống , những vấn đề đáp ứng hoạt động của cuộc sống một cách tích cực.(Hội thảo khoa học tiếp tục đổi mới quản lí giáo dục và nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo các tỉnh phía Nam).  Chúng ta biết rằng các em HS không phải là những chiếc bình cần đổ đầy kiến thức mà các em là những ngọn đuốc cần thắp sáng, vậy hơn ai hết GV dạy văn cần phải cố gắng giữ và thổi bùng ngọn lửa ấy trong tâm hồn các em. Thông qua các giờ dạy, GV sẽ giúp cho HS có những khả năng tâm lí xã hội, những bài học thiết thực gắn với đời sống để các em biết cách ứng xử, ứng phó, thể hiện mình và trau dồi nhân cách, biết sống hữu ích, tránh những va vấp trong cuộc đời. 1. NỘI DUNG , BIỆN PHÁP THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP CỦA ĐỀ TÀI a PHÂN MÔN ...