SKKN: Một số biện pháp rèn kỹ năng giải toán có lời văn cho học sinh lớp 3

Giải toán là một thành phần quan trọng trong chương trình giảng dạy môn toán ở bậc tiểu học. Sáng kiến về một số biện pháp rèn kỹ năng giải toán có lời văn cho học sinh lớp 3 dàng cho quý thầy cô tham khảo nhằm giúp học sinh củng cố, vận dụng các kiến thức, rèn luyện kỹ năng tính toán.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
SKKN: Một số biện pháp rèn kỹ năng giải toán có lời văn cho học sinh lớp 3 PHÒNG GIÁO DỤC HUYỆN THANH OAI TRƯỜNG TIỂU HỌC MỸ HƯNG - - - - - - - o0o - - - - - - - SÁNG KIẾNMỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN KỸ NĂNG GIẢI TOÁN CÓ LỜI VĂN CHO HỌC SINH LỚP 3 HỌ VÀ TÊN : Nguyễn Thị Tâm CHỨC VỤ : Phó hiệu trưởng ĐƠN VỊ : Trường tiểu họcMỹ Hưng Năm học : 2010 - 2011 B. Nội dung I. CƠ SỞ KHOA HỌC: 1/ Cơ sở lý luận: Giải toán là một thành phần quan trọng trong chương trình giảngdạy mụn toán ở bậc tiểu học. Nội dung của việc giải toán gắn chặt mộtcách hữu cơ với nội dung của số học và số tự nhiên, các số thập phân, cácđại lượng cơ bản và các yếu tố đại số, hình học có trong chương trình. Vì vậy, việc giải toán có lời văn có một vị trí quan trọng thể hiện ởcỏc điểm sau: a) Các khái niệm và các quy tắc về toán trong sách giáo khoa, nóichung đều được giảng dạy thông qua việc giải toán. Việc giải toán giúphọc sinh củng cố, vận dụng các kiến thức, rèn luyện kỹ năng tính toán.Đồng thời qua việc giải toán của học sinh mà giáo viên có thể dễ dàngphát hiện những ưu điểm hoặc thiếu sót của các em về kiến thức, kỹ năngvà tư duy để giúp các em phát huy hoặc khắc phục. b) Việc kết hợp học và hành, kết hợp giảng dạy với đời sống được thựchiện thông qua việc cho học sinh giải toán, các bài toán liên hệ với cuộcsống một cách thích hợp giúp học sinh hình thành và rèn luyện những kỹnăng thực hành cần thiết trong đời sống hàng ngày, giúp các em biết vậndụng những kỹ năng đó trong cuộc sống. c) Việc giải toán góp phần quan trọng trong việc xây dựng cho học sinhnhững cơ sở ban đầu của lòng yêu nước, tinh thần quốc tế vô sản, thế giớiquan duy vật biện chứng: việc giải toán với những đề tài thích hợp, có thểgiới thiệu cho các em những thành tựu trong công cuộc xây dựng CNXH ởnước ta và các nước Anh em, trong công cuộc bảo vệ hoà bình của nhândân thế giới, góp phần giáo dục các em ý thức bảo vệ môi trường, pháttriển dân số có kế hoạch v.v... Việc giải toán có thể giúp các em thấyđược nhiều khái niệm toán học, ví dụ: các số, các phép tính, các đại lượngv.v... đều có nguồn gốc trong cuộc sống hiện thực, trong thực tiễn hoạtđộng của con người, thấy được các mối quan hệ biện chứng giữa các dữkiện, giữa cái đã cho và cái phải tìm v.v.. 2 d) Việc giải toán giúp phần quan trọng vào việc rèn luyện cho học sinhnăng lực tư duy và những đức tính tốt của con người lao động mới. Khigiải một bài toán, tư duy của học sinh phải hoạt động một cách tích cực vàcác em cần phân biệt cái gì đã cho và caớ gì cần tìm, thiết lập các mối liênhệ giữa các dữ kiện giữa cái đó cho và cái phải tìm; Suy luận, nêu lênnhững phán đoán, rút ra những kết luận, thực hiện những phép tính cầnthiết để giải quyết vấn đề đặt ra v.v... Hoạt động trí tuệ có trong việc giảitoán giúp phần gíao dục cho các em ý trí vượt khó khăn, đức tính cẩnthận, chu đáo làm việc có kế hoạch, thói quen xem xét có căn cứ, thóiquen tự kiểm tra kết quả công việc mình làm, óc độc lập suy nghĩ, óc sángtạo v.v... * Nội dung chương trình Toỏn lớp 3: 1/ Số học.( Phép nhân và phép chia.....) 2/ Đại lượng và đo đại lượng. ( Bảng đơn vị đo độ dài - Diên tíchcủa một hình và đơn vị đo diện tích .......) 3/ Yếu tố hình học..( giới thiệu các góc của hình học.......). 4/ Yếu tố thông kê ( Giới thiệu bảng số liệu.....) 5/ Giải toán có lời văn. ( Các bài toáncó đến 2 bước tính - Giải bàitoán có liên quan rút về đơn vị và bài toán có nội dung hình học....) 2/ Cơ sở thực tiễn: Toán có lời văn thực chất là những bài toán thực tế. Nội dung bàitoán được thông qua những câu văn nói về những quan hệ, tương quan vàphụ thuộc, có liên quan đến cuộc sống thường xẩy ra hàng ngày. Cái khócủa bài toán có lời văn là phải lược bỏ những yếu tố về lời văn đó che đậybản chất toán học của bài toán, hay nói cách khác là chỉ ra các mối quanhệ giữa các yếu tố toán học chứa đựng trong bài toán và nêu ra phép tínhthích hợp để từ đó tìm được đáp số bài toán. a) Đề bài của bài toán có lời văn bao giờ cũng có hai phần: - Phần đã cho hay còn gọi giả thiết của bài toán. - Phần phải tìm hay còn gọi kết luận của Ngoài ra, trong đề toán có nêu mối quan hệ giữa phần đã cho vàphần phải tìm hay thực chất là mối quan hệ tương quan phụ thuộc vào giảthiết và kết luận của bài toán. 3 a) Quy trình giải toán có lời văn thường thông qua các bước sau: - Nghiên cứu kỹ đầu bài: Trước hết cần đọc cẩn thận đề toán, suynghĩ về ý nghĩa bài toán, nội dung bài toán, đặc biệt chú ý đến câu hỏi bàitoán. Chớ vội tính toán khi chưa đọc kỹ đề toán. - Thiết lập mối quan hệ giữa các số đó cho và diễn đạt nội dung bàitoán bằng ngôn ngữ hoặc tóm tắt điều kiện bài toán, hoặc minh hoạ bằngsơ ...