SKKN: Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 5 phân biệt từ đồng âm và từ nhiều nghĩa

Mục tiêu của đề tài là Giúp học sinh tháo gỡ những nhầm lẫn giữa các từ đồng âm, từ nhiều nghĩa; tiếp thu bài giảng một cách nhẹ nhàng, khắc sâu kiến thức; góp phần làm giàu thêm vốn từ cho học sinh. Giúp học sinh có năng lực sử dụng từ đồng âm – từ nhiều nghĩa trong sinh sản văn bản bằng hình thức nói hoặc viết, từ đó các em sử dụng được Tiếng Việt làm công cụ giao tiếp tư duy.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
SKKN: Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 5 phân biệt từ đồng âm và từ nhiều nghĩa I.Phầnmởđầu I.1.Lídochọnđềtài TiếngViệtlàtiếngnóiphổ thông,tiếngnóidùngtronggiaotiếpchínhthứccủacộngđồngcácdântộcsốngtrênđấtnướcViệtNam.Dovậy,dạyTiếng Việtcóvaitròcựckỳquantrọnggiúphọcsinhcókỹ nănggiaotiếptốt,từ đóthêmyêuquývàgiữ gìnsự trongsángcủaTiếngViệt.Ngônngữ TiếngViệtcủachúngtathậtsựcónhiềukhíacạnhkhó,dângiancócâu:“PhongbabãotápkhôngbằngngữphápViệtNam”màmộttrongnhữngnộidungkhóđólàphầnnghĩacủatừ. TrongchươngtrìnhmônTiếngViệtlớp5,nộidungnghĩacủatừ đượcbiênsoạncóhệthốngtrongphânmônLuyệntừvàcâu.Trongđó,từ đồngâmvàtừnhiềunghĩalàcácloạitừquantrọng,nóđượcxemnhưlà“hiệntượngđặcthù” củaTiếngViệt.Việcnhậndiệnhailoạitừnàyđốivớingườilớnđãkhó,vớihọcsinhlớp5lạicàngkhóhơnnhiều.Quatrựctiếpgiảngdạy,dự giờ đồngnghiệp,tôithấyhọcsinh(kểcảhọcsinhkhá,giỏi)đềurấtkhókhăn,haynhầmlẫnkhixácđịnhnghĩađểphânbiệttừ,đặcbiệtlànhữngtừxuấthiệntrongvăncảnh.Suynghĩvàtrăntrởvềvấnđềnày,tôiđãrútramộtsốkinhnghiệmnhỏvềcáchhướngdẫnhọcsinhphânbiệttừđồngâmvàtừnhiềunghĩa.Vìthế,tôi đãchọnđềtài:“Mộtsố kinhnghiệmgiúphọcsinhlớp5phânbiệttừ đồng âmvàtừnhiềunghĩa”. I.2.Mụctiêu,nhiệmvụcủađềtài Giúphọcsinhtháogỡ nhữngnhầmlẫngiữacáctừ đồngâm,từ nhiềunghĩa;tiếpthubàigiảngmoätcáchnhẹ nhàng,khắcsâukiếnthức;gópphầnlàmgiàuthêmvốntừchohọcsinh. Giúphọcsinhcónănglựcsửdụngtừđồngâm–từnhiềunghĩatrongsinhsảnvănbảnbằnghìnhthứcnóihoặcviết,từ đócácemsử dụngđượcTiếng Việtlàmcôngcụgiaotiếptưduy. I.3.Đốitượngnghiêncứu 1 Việcdạytừđồngâm–từnhiềunghĩaởnhàtrườngtiểuhọc. Mộtsố kinhnghiệmnhỏ giúpHSphânbiệtvề từ đồngâm–từ nhiều nghĩa. I.4.Phạmvinghiêncứu Nghiêncứuthựctrạngvàđềragiảiphápnhằmnângcaochấtlượngdạyhọcvềtừnhiềunghĩatừđồngâmchohọcsinhlớp5. I.5.Phươngphápnghiêncứu Phươngphápđiềutra. Phươngpháptrắcnghiệm Phươngphápnghiêncứusảnphẩm Phươngpháptổngkếtkinhnghiệm II.Phầnnộidung II.1.Cơsởlíluận Nguyêntắcdạyhọclànhữngluậnđiểmcơ bảncótácdụngchỉ đạotoàn bộtiếntrìnhgiảngdạyvàhọctậpphùhợpvớimụcđíchdạyhọcnhằmthực hiệntốtcácnhiệmvụdạyhọc.Baogồm: Nguyêntắcđồngbộ:Nguyêntắcđòihỏingườigiáoviêntrongviệcdạy từ nhiềunghĩatừ đồngâmphảitiếnhànhtrongtấtcả cácmônhọc.Dạytừnhiềunghĩatừđồngâmphảitrởthànhmộtbộphậnkhôngthểthiếuđượccủa mỗigiờTiếngViệt. Nguyêntắcthựchành: Lànhữngbàitậpmiệng,bàiviết, ứngdụnglíthuyếtvàothựchành,giảiquyếtnhữngvấnđề cụ thể củangữ pháp,chínhtả, tậplàmvăn.Dạytừnhiềunghĩatừđồngâmphảigắnnhữngmẫulờinói,hội thoại. Nguyêntắccụ thể:HStiểuhọccònnhậnthứctheokiểutrựcquannêngiaiđoạnđầukhigiớithiệuvềtừnhiềunghĩa,từđồngâmphảibằnghìnhảnh, vậtthậtvàbằnglời.Mặtkháccácemcầnđượcnghe,thấy,phátâmvàviếttừmớiđểnóithànhtiếnghoặcnóithầmđềudoquansátđược. 2 Nguyêntắctínhđếnđặcđiểmcủatừtronghệthốngngônngữ:Khidạytừ nhiềunghĩatừ đồngâmcầnđượctrìnhbàynhư làviệcthiếtlậpquanhệgiữatừvớimộtlớpsựvậtcùngloạiđượcbiểuthịbởitừ. Phươngphápdạyhọclàtổ hợpcáccáchthứchoạtđộngcủathầyvàtrò trongquátrìnhdạyhọc,dướisựhướngdẫnchỉđạocủathầynhằmthựchiện tốtnhiệmvụdạyhọc.Baogồmcácphươngphápnhư:thuyếttrình,hỏi–đáp,trựcquan,thựchành,luyệntập… II.2.Thựctrạnghọcsinhtrongquátrìnhhọctừ đồngâm,từ nhiềunghĩa a.Thuậnlợi,khókhăn Bangiámhiệunhàtrườngvữngvề chuyênmôn,cóbề dàykinhnghiệm tronggiảngdạy,giáoviêncótrìnhđộ chuyênmônđượcđàotạobàibản,chính quy.Khidạyvềtừđồngâm,từnhiềunghĩa,tôithườngtraođổivớiBangiámhiệu,bạnbèđồngnghiệp,đểtìmracáihay,cáimớitronggiảngdạynênđãrútrađượcnhiềukinhnghiệmbổíchchobảnthân. Đasố họcsinhcóýthứctronghọctập,nắmđượckiếnthứcbàihọcvàvậndụngvàothựchànhtươngđốitốt. Từđồngâmđượcdạytrong1tiếtởtuần5,cácemđượchọckháiniệmvềtừđồngâm.Cácbàitậpvềtừđồngâmchủyếugiúphọcsinhphânbiệtcáctừđồngâm,đặtcâuphânbiệtcáctừ đồngâm;bàiluyệntậpvề từ đồngâmđã đượcgiảmtải,vìthếthờilượngcònít. Từ nhiềunghĩađượcdạytro ...