SKKN: Thiết lập sơ đồ giải toán Hóa học

Bài tập hóa học hiện nay rất phong phú và đa dạng nhưng nhìn chung thì có khá nhiều bài tập có mối liên hệ với nhau, do đó việc thiết lập sơ đồ giải toán là rất cần thiết. Việc thiết lập sơ đồ giải toán có ý nghĩa rất quan trọng, nó giúp cho người học chủ động hơn, có cái nhìn tổng quát hơn để giải quyết các bài toán. Mời quý thầy cô tham khảo sáng kiến “Thiết lập sơ đồ giải toán Hóa học” nhằm nâng cao chất lượng việc dạy và học của thầy và trò.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
SKKN: Thiết lập sơ đồ giải toán Hóa học SÁNG KIẾN KINH NGHIỆMTHIẾT LẬP SƠ ĐỒ GIẢI TOÁN HÓA HỌCI. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI. - Trong thực tiễn dạy học ở trường phổ thông, bài tập hóa học giữ vai trò rất quan trọng trongviệc thực hiện mục tiêu đào tạo. Bài tập hóa học vừa là nội dung vừa là phương pháp dạy học hiệuquả, nó không chỉ cung cấp cho học sinh kiến thức, con đường chiếm lĩnh kiến thức mà còn mang lạiniềm vui của quá trình khám phá, tìm tòi.... Bài tập hóa học hiện nay rất phong phú và đa dạng nhưngnhìn chung thì có khá nhiều bài tập có mối liên hệ với nhau, do đó việc thiết lập sơ đồ giải toán là rấtcần thiết. Việc thiết lập sơ đồ giải toán có ý nghĩa rất quan trọng, nó giúp cho người học chủ độnghơn, có cái nhìn tổng quát hơn để giải quyết các bài toán. Vì vậy, tôi chọn đề tài “thiết lập sơ đồ giảitoán hóa học” nhằm nâng cao chất lượng việc dạy và học của thầy và trò.II. NỘI DUNG ĐỀ TÀI 1. Cơ sở lý luận. - Hiện nay đa số học sinh khi làm bài tập thường không phát hiện được bản chất của phản ứngcũng như mối liên hệ giữa các đại lượng thông qua đại lượng trung gian nên việc giải bài tập thườngbị thụ động. - Sau một số năm giảng dạy, tích lũy kinh nghiệm và giải đáp những câu hỏi của học sinh đưara và các bài tập trong kì thi quốc gia (cao đẳng, đại học) tôi đã hệ thống lại bốn sơ chung để giảiquyết các bài toán oxi hóa kim loại bằng oxi, sau đó cho hỗn rắn thu được tác dụng với axit loại 1(HCl, H2SO4 loãng) hoặc axit loại 2 (HNO3 và H2SO4 đặc). 2. Nội dung, biện pháp thực hiện các giải pháp của đề tài.Để giải quyết các bài toán, trước tiên phải hiểu được bản chất của phản ứng, sau đó đặt các dữ kiện đãcho vào sơ đồ và tìm ra mối liên hệ giữa các dữ kiện thông qua các đại lượng trung gian.Sơ đồ 1: Oxi hóa hoàn toàn hỗn hợp kim loại bằng oxi thu được hỗn hợp oxit, cho hỗn hợp oxitthu được tác dụng với axit loại 1 hoặc hỗn hợp axit loại 1 (HCl, H 2SO4 loãng).Sơ đồ 1a: Al Al2 O3 AlCl3  t0   Mg + O2  (1) MgO + HCl  (2)  MgCl 2 + H 2O Cu... CuO... CuCl    2 m gam V lít O2 m1 gam a mol m2 gamNếu biết 2 trong 5 đại lượng trên ta có thể tính được 3 đại lượng còn lại. VD: biết m, m2 ta có thểtính được m1, a, V  Trong phản ứng (1) ta tính được lượng ion O2- trong các oxit: m O 2- = m1 - m  Trong phản ứng (2) xảy ra phản ứng giữa H+ (axit) với ion O2- trong các oxit và có sự thay thếion O2- bằng ion Cl- (bản chất phản ứng). 2H + + O2-   H2O ; O 2-   2Cl-Sơ đồ 1b: Al Al2O3 Al2 (SO 4 )3  t 0   Mg + O2  (1)  MgO + H 2SO 4  (2)  MgSO 4 + H 2O Cu... CuO... CuSO    4 m gam V lít m1 gam a mol m2 gamNếu biết 2 trong 5 đại lượng trên ta có thể tính được 3 đại lượng còn lại. VD: biết m, m2 ta có thểtính được m1, a, V.  Trong phản ứng (1) ta tính được lượng ion O2- trong các oxit: m O 2- = m1 - m .  Trong phản ứng (2) xảy ra phản ứng giữa H+ axit với ion O2- trong các oxit và có sự thay thếion O2- bằng ion SO 2- (bản chất phản ứng). 4 2H + + O 2-   H2O ; O2-   SO 2- 4Bài tập áp dụng:VD1: Cho 2,13 gam hỗn hợp X gồm ba kim loại Mg, Cu, và Al ở dạng bột tác dụng hoàn toàn với oxithu được hỗn hợp Y gồm các oxit có khối lượng 3,33 gam. Thể tích dung dịch HCl 2M vừa đủ đểphản ứng hết với Y là A. 90. B. ...