So sánh hiệu quả kinh tế của các nghề cá xa bờ, trường hợp nghề câu cá ngừ đại dương và nghề lưới rê tại thành phố Nha Trang

Nghiên cứu so sánh hiệu quả kinh tế của các nghề cá xa bờ, trường hợp nghề câu cá ngừ đại dương và nghề lưới rê tại thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa năm 2008. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng nghề câu cá ngừ đại dương đạt hiệu quả kinh tế hơn nghề lưới rê khi có trợ cấp và không có trợ cấp xăng dầu của Chính phủ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
So sánh hiệu quả kinh tế của các nghề cá xa bờ, trường hợp nghề câu cá ngừ đại dương và nghề lưới rê tại thành phố Nha Trang Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản Số 2/2014 THOÂNG BAÙO KHOA HOÏC SO SÁNH HIỆU QUẢ KINH TẾ CỦA CÁC NGHỀ CÁ XA BỜ TRƯỜNG HỢP NGHỀ CÂU CÁ NGỪ ĐẠI DƯƠNG VÀ NGHỀ LƯỚI RÊ TẠI THÀNH PHỐ NHA TRANG A COMPARISION OF THE ECONOMIC EFFICIENCY OF THE OFFSHORE FISHERIES, THE CASE OF TUNA LONGLINE AND GILLNET FISHERIES IN NHA TRANG CITY Cao Thị Hồng Nga1 Ngày nhận bài: 10/9/2013; Ngày phản biện thông qua: 15/11/2013; Ngày duyệt đăng: 02/6/2014 TÓM TẮT Nghiên cứu so sánh hiệu quả kinh tế của các nghề cá xa bờ, trường hợp nghề câu cá ngừ đại dương và nghề lưới rê tại thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa năm 2008. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng nghề câu cá ngừ đại dương đạt hiệu quả kinh tế hơn nghề lưới rê khi có trợ cấp và không có trợ cấp xăng dầu của Chính phủ. Khi không có trợ cấp chi phí xăng dầu của Chính phủ, lợi nhuận biên của một tàu nghề câu cá ngừ đại dương trung bình là 11,3%, trong khi tỷ số này của nghề rê chỉ đạt đến 2,04%; tỷ suất thu hồi vốn của một tàu nghề câu cá ngừ đại dương trung bình là 24%, tỷ số này của nghề lưới rê chỉ đạt 2,48%. Ngược lại, khi có trợ cấp chi phí của Chính phủ, lợi nhuận biên và tỷ suất thu hồi vốn của hai nghề này cũng tăng theo. Cụ thể, lợi nhuận biên của một tàu nghề câu cá ngừ đại dương trung bình tăng lên đến 14,28% và của nghề rê là 4,84%; tỷ suất thu hồi vốn của một tàu nghề câu cá ngừ đại dương trung bình đạt 31,56% và nghề rê là 5,86%. Bên cạnh đó, thu nhập của mỗi ngư dân làm việc trong nghề câu cá ngừ đại dương bình quân là khoảng 1,8 triệu đồng/tháng, trong khi thu nhập trung bình của ngư dân làm việc trong nghề rê chỉ là 1,65 triệu đồng/tháng. Nghiên cứu này cũng cho thấy sự trợ cấp xăng dầu của Chính phủ chưa làm thay đổi hành vi đánh bắt của các tàu tại thời điểm nghiên cứu, vì thế chính sách trợ cấp chi phí xăng dầu đã được bãi bỏ chỉ sau một năm. Từ khóa: nghề câu, nghề rê, hiệu quả kinh tế ABSTRACT Studying on comparision of the economic efficiency of the offshore fisheries, case of tuna longline and gillnet fisheries in Nha Trang city, Khanh Hoa provine in 2008. The result show that tuna longline fishery is more economically efficient than gillnet fishery in subsized and non-subsidized fuel of government. When non-subsidized fuel of government, a average profit margin of a tuna longline vessel is 11.3% while this rate for a gillnet vessel is only 2.04%; the return on investment of a tuna longline vessel is 24% while this rate for a gillnet vessel is only 2.48%. On other hand, while there is subsized fuel of government, a average profit margin and the return on investment also go up. In specially, a profit margin of a tuna longline and gillnet vessel are 14.28% and 4.84% respectively; the return on investment of a longline vessel is 31.56% and a gillnet vessel is 5.86%. Besides, the average income of a crew in tuna longline fishery is about 1.8 million VND/month, while the average income of a crew in gillnet fishery is about 1.65 million VND/month. This study also indicates that subsized fuel of government do not change the vessels behaviors at the reasearching time, so the subsized fuel of government was be abolished after only a year. Keywords: longline, gillnet, economic efficiency I. ĐẶT VẤN ĐỀ Khánh Hòa là một tỉnh duyên hải thuộc Nam Trung Bộ, Việt Nam. Với bờ biển dài 385 km, hơn 200 hòn đảo và diện tích hơn 5.197 km2 [1] đã đem lại nhiều thuận lợi cho việc phát triển ngành du lịch và nghề cá. Vào những năm 1990, Chính phủ Việt Nam đã có chính sách phát triển đánh bắt cá xa bờ, nhằm làm giảm áp lực khai thác ở vùng ven biển 1 cũng như gia tăng sản lượng sản phẩm thủy sản cho việc tiêu thụ trong nước và xuất khẩu. Nhờ đó mà sản lượng đánh bắt toàn Tỉnh trong những năm gần đây dao động từ 65 đến 75 ngàn tấn [11], với tổng số tàu thuyền đánh bắt toàn Tỉnh đã được nâng lên đến 10.535 chiếc (12/2010). Trong đó, số lượng tàu đánh bắt xa bờ (≥ 90 HP) chỉ chiếm hơn 7% và có khoảng 92,8% tổng số tàu thuyền đánh bắt ThS. Cao Thị Hồng Nga: Khoa Kinh tế - Trường Đại học Nha Trang 26 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản vừa và nhỏ hoạt động trong các khu vực ven bờ. Tuy nhiên, hầu hết số lượng tàu đánh bắt xa bờ đều tập trung tại thành phố Nha Trang, chiếm khoảng 97%, 2,8% còn lại tập trung ở Cam Ranh, Ninh Hòa [1]. Vì thế cần có một cuộc nghiên cứu về hiệu quả kinh tế giữa các nghề cá xa bờ tại Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa, cụ thể là nghề câu cá ngừ đại dương và nghề lưới rê, là một việc làm hết sức cần thiết cho các chủ tàu, cho những nhà làm chính sách và những nhà đại diện quan tâm khác để biết được thực trạng về kinh tế của các nghề cá cũng như biết được nghề cá nào mang lại hiệu quả kinh tế hơn. Đồng thời nghiên cứu này sẽ giúp cho các nhà làm chính sách đưa ra những chính sách hợp lý để quản lý nghề cá tốt hơn cũng như thu hút được sự quan tâm của các nhà đầu tư cho nghề cá trong tương lai gần. Mục tiêu của nghiên cứu này là: so sánh hiệu quả kinh tế giữa hai nghề cá đánh bắt xa bờ tại Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa, thông qua việc so sánh các chỉ tiêu kinh tế như doanh thu và chi phí: doanh thu thuần, giá trị gia tăng thuần, dòng tiền mặt thuần, lợi nhuận biên, và tỷ suất thu hồi vốn (ROI). Đồng thời nghiên cứu này cũng muốn tìm hiểu chính sách trợ cấp xăng dầu của Chính phủ có ảnh hưởng như thế nào đối với hai nghề cá này. II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Nghiên cứu về hiệu quả kinh tế của nghề câu cá ngừ đại dương và nghề lưới rê đánh bắt xa bờ được thực hiện trên phạm vi địa bàn thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa vào năm 2008. Số 2/2014 có công suất từ 90 HP trở lên. Tuy nhiên, thực tế thì vẫn có một số ít ngư dân sử dụng tàu dưới 90 HP để đánh bắt xa bờ. Năm 2009, tổng số lượng tàu câu đánh bắt xa bờ tại Nha Trang là 107 tàu, trong đó 37 tàu câu được chọn làm mẫu, chiếm tỷ trọng là 34,6%, và 58 tàu lưới rê đánh bắ ...