Sổ tay kỹ thuật chế biến bảo quản giống - Phần 1: Sấy hạt giống

Tài liệu Sổ tay kỹ thuật chế biến bảo quản giống - Phần 1: Sấy hạt giống có nội dung trình bày giới thiệu chung về sấy hạt giống; nguyên lý sấy hạt giống; nguyên lý sấy khô; nguyên tắc sấy hạt giống; thiết bị sấy hạt giống; sơ lược về quá trình đốt cháy nhiên liệu; buồng sấy; vận hành và bảo dưỡng máy sấy; thiết bị tách hạt;... Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sổ tay kỹ thuật chế biến bảo quản giống - Phần 1: Sấy hạt giống 1 PHAÀN 1 SAÁY HAÏT GIOÁNGI. GIÔÙI THIEÄU CHUNG Saáy laø phöông phaùp laøm khoâ haït vôùi muïc ñích haï thaáp thuûy phaàn haït gioáng töøkhi thu haït ngoaøi ñoàng ñeán moät thuûy phaàn coù theå ñoùng goùi vaø baûo quaûn haït gioángan toaøn. Saáy coù taàm quan troïng ñaëc bieät trong qui trình coâng ngheä haït gioáng sau thuhoaïch neân caàn phaûi ñöôïc thöïc hieän ñuùng kyõ thuaät, ñeå duy trì söùc soáng vaø söùc naåymaàm cuûa haït gioáng. Haït gioáng coù tyû leä naåy maàm vaø söùc soáng cao nhaát vaøo thôøi ñieåm chín sinh lyù.Vì vaäy, ñeå saáy vaø baûo quaûn haït gioáng ñaït ñöôïc keát quaû toát, tröôùc tieân laø phaûi thuhoaïch haït gioáng ñuùng thôøi ñieåm toái öu. Khi haït chín, neáu khoâng thu hoaïch kòp thôøihoaëc haït chöa chín sinh lyù thu hoaïch sôùm coù theå laøm haït bò hö hoûng vaø laøm haïtgiaûm tyû leä naûy maàm vaø söùc soáng. Haït coù thuûy phaàn cao luùc thu hoaïch neáu ñöôïc saáy kòp thôøi vôùi cheá ñoä saáy thíchhôïp thì coù theå taêng ñoä maåy ñoù coù theå laøm taêng ñoä naûy maàm vaø söùc soáng. Ngöôïc laïi,neáu chaäm saáy, do haït ñaõ coù thuyû phaàn cao keøm vôùi thôøi tieát noùng aåm, haït tieáp tuïchoâ haáp phaùt sinh theâm nhieät vaø aåm, vì theá ñoä aåm cuûa haït caøng taêng leân , seõ kíchthích söï phaùt trieån cuûa naám beänh, saâu boï, vi sinh vaät, …. Ñaây laø nguyeân nhaân laømhaït nhanh choùng bò thaâm, chua, thoái, moïc maàm, … vaø coù theå bò hö hoaøn toaøn. Vìvaäy, taát caû caùc loaïi haït gioáng sau khi thu hoaïch caàn phaûi ñöôïc laøm khoâ tôùi ñoä aåm antoaøn. Vôùi aåm ñoä naøy, baûo ñaûm haït khoâng xaûy ra nhöõng quaù trình bieán ñoåi gaây höhoûng ñaùng keå trong thôøi gian baûo quaûn.II. NGUYEÂN LYÙ SAÁY HAÏT GIOÁNG1. Caùc khaùi nieäm lieân quan ñeán saáy haït gioáng1.1 Caùc thoâng soá cuûa khoâng khí1.1.1 Nhieät ñoä T (coøn goïi laø nhieät ñoä baàu khoâ): Laø nhieät ñoä khoâng khí ño baèng moät nhieät keá bình thöôøng.1.1.2 Löôïng nöôùc (aåm ñoä) baõo hoøa ds (öùng vôùi nhieät ñoä T): Laø löôïng hôi nöôùc toái ña coù theå chöùa trong 1kg khoâng khí khoâ (KKK). Ví duï:ôû nhieät ñoä T = 270C, ds = 0,0255kg/KKK (xaùc ñònh theo hình 1.2), nghóa laø phaàn hôinöôùc vöôït quaù möùc naøy seõ ngöng tuï thaønh daïng loûng. * Caùch xaùc ñònh ds (Theo hình 1.2): Töø T, gioùng , gaëp ñöôøng baõo hoøa 100% RH, gioùng , ñoïc ds treân truïc tung d,laø truïc bieåu dieãn tyû leä aåm. (Ñôn vò laø kg/kg = kg hôi nöôùc /1kg khoâng khí khoâ). Soå tay kyõ thuaät CBBQ Gioáng –SSC 2010 21.1.3 Tyû leä aåm ñoä d1: Laø löôïng nöôùc thöïc söï coù trong 1kg khoâng khí khoâ (kg H2O/1kg KKK). Dónhieân d1  ds.1.1.4. AÅm ñoä töông ñoái (RH): Laø thoâng soá quan troïng nhaát cuûa quaù trình saáy. AÅm ñoä töông ñoái (RH) cuûa khoâng khí baèng tyû soá giöõa löôïng nöôùc thaät söï coùtrong khoâng khí vaø löôïng nöôùc toái ña maø noù coù khaû naêng giöõ ñöôïc. RH = 0% coùnghóa laø khoâng khí tuyeät ñoái khoâ. RH = 40% coù nghóa laø khoâng khí coù chöùa 40%toång löôïng nöôùc toái ña maø noù coù theå giöõ ñöôïc. RH = 100% coù nghóa laø khoâng khíbaûo hoøa aåm, hieän töôïng ngöng tuï hôi nöôùc (ñoïng söông) seõ xaûy ra. Caùc vuøng khoâ haïn nhö Trung Ñoâng coù RH thaáp 20-40%. Ngöôïc laïi, ôû VieätNam thuoäc vuøng nhieät ñôùi aåm coù RH cao 80 – 85%. Coâng thöùc tính aåm ñoä töông ñoái: d1 RH (%) = -----------  100 ds1.1.5 Nhieät ñoä baàu öôùt TW: Laø nhieät ñoä khoâng khí ño baèng nhieät keá coù boïc mieáng vaûi thaám öôùt ôû baàu thuûyngaân (hoaëc röôïu). Muoán chính xaùc hôn, coù theå cho luoàng khoâng khí thoåi qua baàuöôùt vôùi vaän toác khoaûng 4 – 5 m/s. Duø vaäy vôùi nhieät keá sai soá  0,60C thì RH cuõngsai soá ñeán  5%. Theo tieâu chuaån ASTM-E7, muoán RH chæ sai keùm 1%, ñoä chínhcuûa nhieät keá phaûi ñaït  0,15%.1.1.6 Moái lieân heä giöõa nhieät ñoä baàu öôùt TW vaø aåm ñoä töông ñoái RH RH caøng thaáp, khaû naêng boác hôi nöôùc töø mieáng vaûi thaám öôùt caøng nhieàu, laømgiaûm nhieät ñoä TW caøng nhieàu. Noùi caùch khaùc, sai bieät giöõa T vaø TW caøng nhieàu thìRH caøng thaáp. T = TW nghóa laø RH = 100%. Neáu ño ñöôïc T vaø RH thì coù theå xaùcñònh TW. Ví duï: T = 300C, RH = 80%,  TW = 270C. Ngöôïc laïi, neáu ño ñöôïc T vaøTW, coù theå xaùc ñònh ñöôïc RH. Ví duï: T = 300C, TW = 270C  RH = 80%. Nhieät ñoä caøng taêng, khaû naêng chöùa hôi nöôùc cuûa khoâng khí caøng taêng, do ñoùaåm ñoä töông ñoái caøng giaûm. Cöù taêng nhieät ñoä leân 110C (500F) thì khaû naêng chöùa hôinöôùc taêng gaàn gaáp ñoâi vaø aåm ñoä töông ñoái cuûa khoâng khí ...