Sự chuyển biến quan niệm trung nghĩa trong văn học nhà Nho Nam Bộ nửa sau thế kỷ XIX

Văn học nhà nho Nam Bộ phát triển trong bối cảnh đặc biệt của lịch sử dân tộc nửa sau thế kỷ XIX, trong giai đoạn này có sự chuyển biến lớn trong quan niệm trung nghĩa của các nhà nho Nam Bộ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sự chuyển biến quan niệm trung nghĩa trong văn học nhà Nho Nam Bộ nửa sau thế kỷ XIXTAÏP CHÍ KHOA HOÏC ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 10 (35) - Thaùng 12/2015 Sự chuyển biến quan niệm trung nghĩa trong văn học nhà Nho Nam Bộ nửa sau thế kỷ XIX Changes in view of dedication to the good cause in literature of confucian scholars in Nam Bo in second half of century XIX ThS. Nguyễn Ngọc Phú, Trường Đại học Đồng Tháp M.A. Nguyen Ngoc Phu, The University of Dong ThapTóm tắtVăn học nhà nho Nam Bộ phát triển trong bối cảnh đặc biệt của lịch sử dân tộc nửa sau thế kỷ XIX,trong giai đoạn này có sự chuyển biến lớn trong quan niệm trung nghĩa của các nhà nho Nam Bộ. Đó là,con người t trong mối quan hệ l tư ng trung quân, l tư ng ái quốc, l i ch dân tộc à cộng đồng,con người trước bài toán của lịch sử dân tộc à ng mi n trong giai đoạn nửa sau thế kỷ XIX. Sự thểhiện mẫu hình con người này đem lại một cái nhìn quan niệm con người trong thời kỳ đất nước bị âm lăng, giúp cho chúng ta hiểu sâu sắc hơn hình tư ng con người trung nghĩa, truy n thống yêunước ngàn đời của dân tộc ta.Từ khóa: chuyển biến, trung nghĩa, văn học nhà nho…AbstractSouthern literary of scholars developed specifically in the context of national history in the latter half ofthe nineteenth century, during this period there was a major shift in the concept of dedication to thegood cause of the Confucian scholars in the South. Human relations were considered and evaluated inthe light of the ideal to be loyal to one’s king, the ideal of patriotism, national interests and communitiesand the problems of national history and regions Viet Nam had to be confronted with during thesecond half of the nineteenth century. The expression of the prototype gives us an insight into thehuman concept of time the country was invaded, makes us a deeper understanding of the image ofpeople faithful, the patriotic traditions of the perennial of our nation.Keywords: transformation, loyalty, confuciannism literature… 1. Mở đầu hiểu, nghiên c u... Văn học nhà nho Nam Văn học nhà nho là bộ ph n cơ bản à Bộ phát triển trong bối cảnh đặc biệt củaquan trọng hàng đ u trong lịch sử ăn học lịch sử dân tộc nửa sau thế kỷ XIX, là thờiViệt Nam thời trung đại t thế kỷ X đến kỳ Nam Bộ nói riêng, Việt Nam nói chunghết thế kỷ XIX . Bộ ph n ăn học này, đặc rơi vào vòng thuộc địa của thực dân Pháp.biệt giai đoạn nửa sau thế kỷ XIX - giai Thế kỷ XIX, Nho giáo cụ thể là Tống Nho,đoạn cuối c ng của ăn học trung đại dân giữ ị tr độc tôn trong đời sống ch nh trịtộc hiện c n đặt ra nhi u ấn đ phải tìm của các tri u đại phong kiến, đặc biệt trong 50 iệc củng cố ương quy n. Vua Gia Long phu yêu nước. Quan niệm trung nghĩa đư cđã đưa Nho giáo lên địa ị quốc giáo à đặt ra đối ới các nhà nho Nam Bộ nửa sauch nh sách đối ngoại sai l m của các tri u thế kỷ XIX, quan niệm này có sự chuyểnđại ua Nguyễn là nguyên nhân quan trọng biến, thay đổi. Khi l i ch của qu n chúnglàm cho đất nước lạc h u, trì trệ mọi nhân dân không đư c đảm bảo trọn ẹn, thìmặt. Dân tộc Việt Nam phải chịu sự xâm quan niệm trung nghĩa mâu thuẩn ớilăng của thực dân phương Tây, nhân dân tình yêu đối ới đất nước. Những nỗi ni msống trong bi kịch mất nước. Trong tri u này đư c thể hiện qua sáng tác thơ ăn củađình hình thành nhi u phái, phe muốn chủ các nhà nho Nam Bộ nửa sau thế kỷ XIX.h a, phe muốn chủ chiến, có người chờ cơ Đó là nỗi ni m của những nhà nho yêuhội để đ i thời, tự an ủi bằng triết l t y nước, một ch tự cường, hết l ng ì nhânthời à tự l a dối mình bằng cái nghĩa quân dân, ì n n độc l p tự do của dân tộc.th n lạc lõng. Biết bao anh h ng đã ả thân Nghiên c u con người trung nghĩa à sự thểđể quyết giữ giang sơn, nhưng ô hiệu. hiện mẫu hình con người này trong sáng tácNhân dân Việt Nam nói chung, nhân dân ăn học nhà nho Nam Bộ trong một giaiNam Bộ nói riêng đồng l ng đ ng lên ới đoạn đặc biệt của lịch sử dân tộc, đem lạitinh th n anh dũng bất khuất, thể hiện thái một cái nhìn quan niệm con người trongđộ cương quyết, bất h p tác đối ới kẻ th , thời kỳ nửa sau thế kỷ XIX khi đất nước bịhết l ng ì quê hương đất nước. âm lăng. Đi sâu tìm hiểu sự chuyển biến Những con người trung nghĩa trong quan niệm trung nghĩa trong ăn học ...