Sử dụng đất đai hợp lý trong phát triển kinh tế xanh ở Việt Nam

Trên cơ sở tìm hiểu các nguyên nhân khách quan và chủ quan của những bất cập đó, tác giả kiến nghị một số giải pháp sử dụng hợp lý đất đai trong điều kiện phát triển kinh tế xanh ở Việt Nam hiện nay. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sử dụng đất đai hợp lý trong phát triển kinh tế xanh ở Việt Nam SỬ DỤNG ĐẤT ĐAI HỢP LÝ TRONG PHÁT TRIỂN KINH TẾ XANH Ở VIỆT NAM ThS. Đỗ Thị Khánh Nguyệt Trường Đại học Hải Phòng Email: nguyetdtk@dhhp.edu.vnTóm tắt: Phát triển kinh tế xanh đòi hỏi phải sử dụng tài nguyên thiên nhiên, đặc biệt làđất đai một cách hợp lý, hiệu quả. Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, việc sử dụng tàinguyên đất ở Việt Nam còn nhiều bất cập. Trên cơ sở tìm hiểu các nguyên nhân kháchquan và chủ quan của những bất cập đó, tác giả kiến nghị một số giải pháp sử dụng hợp lýđất đai trong điều kiện phát triển kinh tế xanh ở Việt Nam hiện nay.Từ khóa: Phát triển kinh tế xanh, sử dụng đất đai hợp lý. REASONABLE LAND USE IN GREEN ECONOMIC DEVELOPMENT IN VIETNAMAbstract: Developing a green economy requires the rational and efficient use of naturalresources, especially land. Besides the achievements, the use of land resources in Vietnamstill has many shortcomings. On the basis of understanding the objective and subjectivecauses of those inadequacies, the author recommends some solutions for rational use ofland in the context of green economic development in Vietnam today.Keywords: Green economic development, rational land use.1. Đặt vấn đề Mô hình kinh tế xanh là lựa chọn đúng đắn và lâu dài nhằm đáp ứng yêu cầu pháttriển đất nước bền vững. Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảngkhẳng định chủ trương “phát triển nhanh và bền vững”, xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tếtuần hoàn, thân thiện với môi trường. Kinh tế xanh có nội dung rộng lớn, biểu hiện trên cáclĩnh vực như nông - lâm - ngư nghiệp, công nghiệp, giao thông vận tải, kiến trúc xâydựng, tài nguyên môi trường, du lịch dịch vụ và các lĩnh vực khác. Trong phạm vi bài viếtcủa mình, tác giả tập trung nghiên cứu quan điểm chỉ đạo của Đảng ta về sử dụng hợp lýtài nguyên đất, đặc biệt là đất nông nghiệp; đánh giá thành tựu và hạn chế của việc sử dụngđất trong thời gian qua ở nước ta. Khắc phục và hạn chế những tác động tiêu cực của pháttriển kinh tế tới môi trường cần tăng cường vai trò quản lý của nhà nước, nâng cao ý thức củangười dân trong sử dụng tài nguyên đất; quy hoạch đất đai, đẩy nhanh quá trình tích tụ, tậptrung ruộng đất; sử dụng hợp lý đất đai dựa trên đặc tính riêng của từng vùng đất; đổi mớikỹ thuật canh tác, đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ trong lĩnh vực nôngnghiệp, bảo đảm các giá trị “xanh” đối với môi trường và “an toàn” đối với con người...Với các giải pháp tổng thể đó, Việt Nam sẽ nhanh chóng chuyển đổi thành công mô hình 446kinh tế, phát triển nông nghiệp xanh, thích ứng với biến đổi khí hậu, nâng cao đời sống củanhân dân, đảm bảo tiến bộ và công bằng xã hội.2. Tổng quan nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu2.1. Tổng quan nghiên cứu Theo Chương trình môi trường Liên Hiệp Quốc - 2010, kinh tế xanh (GreeenEconomic) là một nền kinh tế nhằm cải thiện đời sống con người và tài sản xã hội, đồngthời, chú trọng giảm thiểu những hiểm họa môi trường và sự khan hiếm tài nguyên. Kinh tế xanh là những hoạt động kinh tế sử dụng hiệu quả và tiết kiệm tài nguyênthiên nhiên, thân thiện với môi trường, tạo ra giá trị ích lợi, bảo đảm công bằng xã hội,nhằm phát triển cuộc sống của con người. Kinh tế xanh và phát triển bền vững có mối quanhệ chặt chẽ với nhau. Nếu phát triển bền vững là mục tiêu dài hạn quan trọng của mỗi quốcgia, thì xanh hóa nền kinh tế là phương tiện để mỗi quốc gia đạt tới đích phát triển bềnvững. Kinh tế xanh được phân loại thành nhiều nhóm như tăng trưởng xanh, việc làmxanh, kinh tế sinh thái... được biểu hiện trên các lĩnh vực như nông - lâm - ngư nghiệp,công nghiệp, giao thông vận tải, kiến trúc xây dựng, tài nguyên môi trường, du lịch dịch vụvà các lĩnh vực khác. Phát triển kinh tế xanh có ý nghĩa to lớn, bởi nó tạo ra việc làm, bảođảm tăng trưởng kinh tế bền vững và khắc phục tình trạng cạn kiệt nguồn tài nguyên, ônhiễm và suy thoái môi trường. Mô hình kinh tế xanh, tăng trưởng xanh đã được đề cập khá sớm tại Việt Nam.Ngay từ những năm đầu thực hiện công cuộc đổi mới đất nước, đặc biệt từ khi chuyển đổimô hình tăng trưởng kinh tế gắn với cơ cấu lại nền kinh tế, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứXII đã nhấn mạnh gắn phát triển nhanh với phát triển bền vững dựa vào khoa học côngnghệ và đổi mới sáng tạo, hạn chế sử dụng tài nguyên không có khả năng tái tạo. Nhiềuđịnh hướng, chiến lược về tăng trưởng xanh, phát triển kinh tế xanh đã được ban hành tạođiều kiện thuận lợi để chuyển đổi sang nền kinh tế xanh. Định hướng và mục tiêu xanh hóanền kinh tế được thể chế hóa tại Quyết định số 1393/QĐ-TTg ngày 25/9/2012 của Thủtướng Chính phủ, về “Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh thời kỳ 2011 - 2020 và tầmnhìn đến năm 2050”. Đây là chiến lược quốc gia đầu tiên, toàn diện về lĩnh vực phát triểnkinh tế xanh ở Việt Nam. Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng khẳng định chủtrương “phát triển nhanh và bền vững” và phát triển kinh tế xanh: “Tiếp tục phát triểnnhanh và bền vững đất nước”[3; tr.110], bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, đổi mới mạnh mẽmô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nềnkinh tế. “Chủ động thích ứng có hiệu quả với biến đổi khí hậu, quản lý, khai thác, sử dụnghợp lý, tiết kiệm, hiệu quả và bền vững tài nguyên; lấy bảo vệ môi trường sống và sứckhoẻ nhân dân làm mục tiêu hàng đầu; kiên quyết loại bỏ những dự án gây ô nhiễm môitrường, bảo đảm chất lượng môi trường sống, bảo vệ đa dạng sinh học và hệ sinh thái; xâydựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thân thiện với môi trường” [3; ...