Sử dụng phần mềm Scratch trong dạy học nội dung xác suất thống kê Toán lớp 4

Bài viết giới thiệu sử dung phần mềm SCRATCH tạo một số trò chơi sử dụng trong dạy học nội dung làm quen với yếu tố thống kê và xác suất trong chương trình Toán lớp 4 theo tinh thần của Chương trình giáo dục phổ thông môn Toán năm 2018.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sử dụng phần mềm Scratch trong dạy học nội dung xác suất thống kê Toán lớp 4 SỬ DỤNG PHẦN MỀM SCRATCH TRONG DẠY HỌC NỘI DUNG XÁC SUẤT THỐNG KÊ TOÁN LỚP 4 Huỳnh Ngọc Hạnh1, Nguyễn Thị Kim Ngân2 1. Lớp D20GDTH04, Khoa Sư phạm, Trường Đại học Thủ Dầu Một 2. Khoa Sư phạm, Trường Đại học Thủ Dầu MộtTÓM TẮT Bài viết giới thiệu sử dung phần mềm SCRATCH tạo một số trò chơi sử dụng trong dạy học nộidung làm quen với yếu tố thống kê và xác suất trong chương trình Toán lớp 4 theo tinh thần củaChương trình giáo dục phổ thông môn Toán năm 2018. Từ khóa: Phần mềm SCRATCH, thống kê, trò chơi, xác suất.1. GIỚI THIỆU Chương trình giáo dục phổ thông môn Toán -Ban hành kèm thông tư số 32/2018/TT-BGDĐTngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ giáo dục và đào tạo (Bộ giáo dục và đào tạo, 2018) cónêu việc chú trọng tính ứng dụng, gắn kết với thực tiễn, thể hiện qua các hoạt động thực hành và trảinghiệm trong giáo dục Toán học. Việc sử dụng phần mềm trong giảng dạy môn này là cần thiết. Phầnmềm SCRATCH (tham khảo trang web [5]) được phát triển bởi MIT Media Lab là một ngôn ngữ lậptrình dành cho trẻ em từ 8 tuổi trở lên và được cung cấp miễn phí. Phần mềm này cũng được dạy họctrong chương trình Tin học lớp 4 theo chương trình phổ thông mới. Do đó việc kết hợp sử dụng phầnmềm này để tạo một số trò chơi trong dạy học Toán rất hữu ích, giúp học sinh tiếp nhận kiến thứctrực quan, sinh động và vận dụng linh hoạt kiến thức liên môn Toán học và Tin học. Vì vậy, trong bài viết này chúng tôi sử dụng SCRATH tạo một số trò chơi như tung xúc xắc,tung đồng xu, chọn bóng ngẫu nhiên để giúp học sinh làm quen một số yếu tố xác suất thống kê như:dãy số liệu thống kê, đếm số lần xuất hiện của một sự kiện... trong nội dung Toán lớp 4 (Hà HuyKhoái và nnk., 2023; Đỗ Đức Thái và nnk.,2023; Trần Nam Dũng và nnk.,2023).2. SỬ DỤNG PHẦN MỀM SCRATCH TẠO MỘT SỐ TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC NỘIDUNG LÀM QUEN VỚI YẾU TỐ THỐNG KÊ VÀ XÁC SUẤT LỚP 4 2.2 Một số nội dung cần đạt về Một số yếu tố thống kê và xác suất trong chương trình Toánlớp 4 (Bộ giáo dục và đào tạo, 2018) • Một số yếu tố thống kê - Thu thập, phân loại, sắp xếp số liệu: nhận biết được về dãy số liệu thống kê, cách sắp xếpdãy số liệu thống kê theo các tiêu chí đã cho - Đọc, mô tả biểu đồ cột, biểu diễn số liệu vào biểu đồ cột - Hình thành và giải quyết vấn đề đơn giản xuất hiện từ các số liệu và các biểu đồ cột đã có. • Một số yếu tố xác suất - Kiểm đếm số lần lặp lại của một khả năng xảy ra nhiều lần của một sự kiện Nội dung Thống kê và Xác suất mới được đưa vào dạy học trong chương trình mới nhưng đượctrình bày rất sinh động, dễ hiểu với học sinh lớp 4. Bước đầu giúp các em làm quen một số khái niệmvề thống kê và xác suất. Và để mô tả trực quan hơn cũng như giúp học sinh kết nối kiến thức các mônhọc như Toán học và Tin học và cả Mỹ thuật, chúng tôi giới thiệu sử dung phần mềm SCRATCH tạomột số trò chơi khi học nội dung này. Chúng tôi sẽ trình bày một số ví dụ minh họa ở nội dung tiếp theo. 257 2.2 Một số ví dụ Ví dụ 1 (Hà Huy Khoái và nnk., 2023). Tung đồng xu Mục tiêu: Giúp học sinh kiểm đếm được số lần lặp lại của một khả năng xảy ra của một sự kiệnkhi thực hiện nhiều lần. Thực hiện: Giáo viên tung đồng xu mô hình trên SCRATCH 10 lần và học sinh sẽ đếm số lầnxuất hiện mặt sấp và mặt ngửa Lần gieo 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Mặt đồng xu (S/N) S S N S N S S N N S Như vậy, mặt sấp xuất hiện 6 lần và mặt ngửa xuất hiện 4 lần trong 10 lần tung đồng xu. Hướng dẫn tạo mô hình trong SCRATCH - Tạo trang phục gồm 2 mặt đồng xu - Tạo biến: flip - Dùng lệnh “đặt flip thành lấy ngẫu nhiên từ 0 đến 1” trong code về Các biến số - Dùng lệnh” nếu flip=0 thì chuyển sang trang phục xu1 nếu không thì thì chuyển sang trangphục xu2” trong code Điều khiển Hình 1 Hình 2 258 Ví dụ 2 (Hà Huy Khoái và nnk., 2023). Gieo xúc xắc Mục tiêu: Giúp học sinh kiểm đếm được số lần lặp lại của một khả năng xảy ra của một sự kiệnkhi thực hiện nhiều lần. Thực hiện: Giáo viên gieo xúc xắc mô hình trên SCRATCH nhiều lần và học sinh sẽ đếm sốlần xuất hiện các mặt của xúc xắc và ghi kết quả vào bảng thống kê Mặt xúc xắc 1 2 3 4 5 6 Số lần xuất hiện 2 2 9 3 1 3 Như vậy, mặt 3 chấm xuất hiện nhiều nhất 9 lần và mặt 5 chấm xuất hiện ít nhất 1 lần trong 20lần gieo xúc xắc.Hướng dẫn tạo mô hình trong SCRATCH - Tạo t ...