Sự liên quan giữa sỏi thận và bệnh suy thận

Sỏi thận hay bệnh sỏi niệu, sỏi bàng quang v.v, dù tên gọi thế nào thì cũng có một nghĩa chung là có sự hình thành chất khoáng cô đặc trong thận hay ở hệ tiết niệu. Phần lớn sỏi thận được hình thành do giảm lượng nước tiểu hay do tăng lượng khoáng chất tạo thành sỏi trong nước tiểu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sự liên quan giữa sỏi thận và bệnh suy thậnSự liên quan giữa sỏithận và bệnh suy thậnSỏi thận hay bệnh sỏi niệu, sỏi bàng quang v.v, dù tên gọi thế nào thì cũngcó một nghĩa chung là có sự hình thành chất khoáng cô đặc trong thận hay ởhệ tiết niệu. Phần lớn sỏi thận được hình thành do giảm lượng nước tiểu haydo tăng lượng khoáng chất tạo thành sỏi trong nước tiểu.Sỏi tiết niệu có thể hình thành trong thận nơi tập hợp nước tiểu, được gọi làbể thận, bàng quang (là nơi giữ nước tiểu trước khi được đưa ra ngoài cơthể) hay niệu đạo (ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài cơ thể). Sỏithận có nhiều kích cỡ khác nhau, nó có thể từ cỡ nhỏ như những hạt cát vàcó sỏi lớn bằng quả bóng golf. Có những sỏi tự ra ngoài qua đường tiểu,nhưng cũng có sỏi thận gây đau đớn và không thể tự ra ngoài qua đường tiểunếu không có sự can thiệp của thuốc men hay các phương pháp điều trị khác.Sỏi thận là gì?Phần lớn các trường hợp sỏi thận hình thành do lượng nước quá ít (từ việcmất nước do uống ít nước hoặc tập thể thao quá sức), sự thừa khoáng tinhthể trong nước tiểu, và/hoặc mức khoáng chất phân nhỏ hơn mức bìnhthường trong nước tiểu. Các khoáng chất như canxi, oxalate, uric axit, Natri,cystine hay phốt-pho kết thành một khối rắn và đó chính là sỏi thận. Sỏi thậncũng có thể ra ngoài qua đường tiểu, nhưng cũng có thể ở trong thận, bàngquang hay niệu đạo.Nói chung sỏi nhỏ có thể tự ra ngoài mà không ảnh hưởng gì, nhưng nếu sỏilớn, có thể bị mắc lại trên đường ra và sẽ cần phải có sự trợ giúp của bác sỹchuyên khoa để lấy sỏi ra ngoài.Điều quan trọng là phải tìm ra nguyên nhân gây sỏi thận và loại sỏi thận, từđó mới tìm được cách chữa trị tốt nhất và cách phòng tránh. Nếu một ngườiđã từng bị sỏi thận, rất có khả năng sẽ bị hình thành sỏi tiếp. Sỏi tiết niệu cóthể gây cản trở cho thận trong việc loại bỏ các chất độc hại. Một viên sỏitrong thận cũng có thể xù xì, lởm chởm hoặc có các cạnh sắc nhọn và có thểlàm tổn thương tạo nên những vết sẹo trong thận, dẫn đến thận bị hỏng vàđôi khi gây nên suy thận.Những triệu chứng của sỏi thậnBạn có thể không biết rằng mình bị sỏi thận cho đến khi nó gây đau đớn, làsỏi lớn và chặn đường tiểu hoặc đôi khi đi tiểu ra sỏi mới biết. Triệu chứngthông thường là cơn đau dữ dội, không đều bắt đầu từ vùng của thận, là saulưng ở phía dưới hoặc phía dưới xương sườn. Cơn đau có khuynh hướng dichuyển cùng với sỏi. Nếu sỏi dừng không di chuyển thì cơn đau cũng hết.Ngoài ra còn có các triệu chứng sau:  Nước tiểu có máu hoặc màu đục, có mùi  Choáng váng và/hoặc nôn  Sốt và/hoặc ớn lạnh  Cảm giác bỏng rát, đau khi tiểuNếu bạn có bất kể một triệu chứng nào kể trên, hãy đến gặp bác sỹ ngay.Chữa trị sỏi thận sớm có thể ngăn chặn được các biến chứng nguy hiểm nhưbệnh về thận, đặc biệt nghiêm trọng là có thể gây suy thận.Các loại sỏi thận và cách hình thành sỏiCó bốn loại sỏi thận chính: sỏi canxi, sỏi struvite, sỏi cystine và uric acid.  Sỏi Canxi là loại sỏi phổ biến nhất. Khoảng 80-90% sỏi thận là canxi với một vài khoáng chất khác (thường là oxalate và phosphate). Lượng canxi dư thừa trong cơ thể không sử dụng hết được loại bỏ qua thận, luợng dư thừa này thường chảy vào nước tiểu. Nếu canxi không được đưa ra ngoài, hoặc đơn giản là quá nhiều để có thể hoà tan trong nước tiểu, nó sẽ rắn lại và kết hợp với các khoáng chất khác tạo thành sỏi. Sỏi canxi thường xuất hiện ở những nguời có lượng Vitamin D cao hoặc bị cường tuyến giáp (hạch tuyến giáp quá nhạy cảm). Những người bị suy thận thường có khả năng bị sỏi canxi.  Sỏi khuẩn là loại sỏi thường được hình thành sau khi bị viêm đường tiết niệu. Loại này khá phổ biến ở phụ nữ, do phụ nữ cũng dễ bị viêm đường tiết niệu hơn nam giới. Viêm đường tiết niệu mãn tính tạo ra enzyme làm tăng lượng amoniac trong nước tiểu. Lượng amoniac dư thừa này làm vi khuẩn có thể phát sinh nhanh hơn tạo điều kiện cho sỏi khuẩn hình thành. Sỏi khuẩn thường có nhiều cạnh nhọn, hoặc phân nhánh thành sừng và kích thước có thể phát triển lớn làm tổn thương đến thận.  Sỏi uric acid hình thành do quá nhiều uric acid trong nước tiểu. Khi lượng axit tăng cao, khoáng chất hình thành và kết hợp với canxi cộng oxalate tạo nên sỏi. Loại sỏi này thường có ở nam giới. Một chế độ ăn giàu chất đạm động vật có thể góp phần tăng cao lượng uric acid trong cơ thể. Những người bị bệnh gout có nguy cơ bị sỏi uric acid cao.  Sỏi cystine hiếm gặp hơn vì sỏi này thường bị do di truyền. Cystine là một loại amino acid. Một vài người bị bệnh xistine niệu làm cho thận không thể hút lại xistine vào trong máu. Xistine không được hoà tan tốt trong nước tiểu, vì vậy những dư thừa sẽ tạo thành khối rắn là sỏi cystine. Những người bị bệnh này thường được phát hiện ngay từ khi còn trẻ và sẽ được tiếp tục theo dõi chữa ...