SỰ SINH SẢN CỦA NẤM -

- Sinh sản vô tính Là quá trình sinh sản tạo thành các bào tử vô tính (asexual spores) từ sự phân chia nhân trong tế bào sinh dưỡng của nấm mà không có sự kết hợp nhân của 2 tế bào khác tính. (Bùi Xuân Đồng, 1977).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
SỰ SINH SẢN CỦA NẤM -SỰ SINH SẢN CỦA NẤM - Sinh sản vô tínhLà quá trình sinh sản tạo thành các bào tử vô tính(asexual spores) từ sự phânchia nhân trong tế bào sinh dưỡng của nấm mà khôngcó sự kết hợp nhân của 2 tếbào khác tính. (Bùi Xuân Đồng, 1977).- Ở các sợi nấm đơn bội thì nhân phân chia nguyênnhiễm (gián phân) để tạothành các bào tử đơn bội.- Ở các sợi nấm lưỡng bội khi hình thành bào tử thìnhân phân chia giảmnhiễm để hình thành các bào tử đơn bội (nhưBlastocladiella variabilis, Chadefaud,1960).- Ở các sợi nấm lưỡng bội có thể hình thành các bàotử lưỡng bội do nhânphân chia nguyên nhiễm (như Blastocladiellavariabilis, Olpidium sp.). ( Bùi XuânĐồng ,1977, trang 82: Một số vấn đề về nấm học).[Họ Blastocladiaceae (Chytridiomycota) cơ thể sinhdưỡng có 2 dạng tản (sợinấm): tản đơn bội và tản lưỡng bội. Động bào tử 2ntrên tản lưỡng bội nẩy mầmhình thành tản lưỡng bội ].Dựa vào khả năng vận chuyển của bào tử vô tính, cóthể chia ra hai loại bào tử vôtính: Động bào tử (zoospore) và bất động bào tử(aplanospore).2.1. Động bào tử (Zoospore)Động bào tử là tế bào sinh sản chuyển động bằng roihay tiêm mao. Động bàotử được hình thành ở các nấm sống trong môi trườngnước. Động bào tử có thể có 1roi, 2 roi. Roi đính phía trước, sau, bên. Roi có hailoại cấu trúc: roi không phủ lôngvà roi phủ lông. Động bào tử được hình thành trongcơ quan sinh sản là túi bào tử(sporangium): do sợi nấm phình to, nhân phân chia,sau hình thành động bào tử.2.1. Động bào tử (Zoospore)Động bào tử là tế bào sinh sản chuyển động bằng roihay tiêm mao. Động bàotử được hình thành ở các nấm sống trong môi trườngnước. Động bào tử có thể có 1roi, 2 roi. Roi đính phía trước, sau, bên. Roi có hailoại cấu trúc: roi không phủ lôngvà roi phủ lông. Động bào tử được hình thành trongcơ quan sinh sản là túi bào tử(sporangium): do sợi nấm phình to, nhân phân chia,sau hình thành động bào tử.2.2. Bất động bào tử (Aplanospore)Có hai loại bất động bào tử:+ Bào tử nội sinh (Endospore): được hình thành bêntrong túi bào tử.+ Bào tử ngoại sinh (Exospore): được hình thành bênngoài cơ quan sinh bàotử (cuống: conidiophore). Dạng bào tử ngoại sinhthường gặp là bào tử đính(conidium).Zoospore và Endospore là những bào tử nội sinh đặctrưng cho sự sinh sản củacác nấm tiến hoá thấp. Những bào tử này được hìnhthành trong các tế bào chuyênhoá gọi là túi bào tử (sporangium). Khi túi vỡ thì cácbào tử này được phóng thích rangoài, mỗi bào tử nẩy mầm sinh trưởng thành một sợinấm mới. Túi được hình thànhtrên cuống túi (sporangiophore). Cuống túi lớn hơnsợi nấm, thường phân nhánh hoặckhông. Đặc điểm của cuống túi được dùng làm tiêuchuẩn trong phân loại loài.Các bào tử đính (conidia) thường được hình thành ởcác loài nấm túi và nấmbất toàn. Đa số bào tử đính thường sắp xếp thànhchuỗi, có khi hình thành từngkhối. Một số loài bào tử đính nằm đơn độc từng cáimột trên cuống bào tử đính(conidiophore). Cuống bào tử đính có thể đơn bàohay đa bào, không phân nhánhhoặc phân nhiều nhánh; cuống bào tử đính có thểmọc riêng lẻ hay sắp xếp từngcụm. Đa số các bào tử đính là các bào tử ngoại sinh,nghĩa là được hình thành ở bênngoài tế bào sinh ra chúng. Tuy nhiên, cũng có mộtsố loài bào tử đính được hìnhthành ở bên trong tế bào.Ở những nấm chưa tiến hoá (dạng ở môi trườngnước) thì thường sinh sản vôtính bằng động bào tử (zoospore), các loài tiến hoásống trên môi trường cạn thìsinh sản vô tính bằng các bào tử nội sinh (endospore);các loài tiến hoá cao thườngsinh sản vô tính bằng bào tử đính (conidia). Trongquá trình tiến hoá thì các tế bàosinh sản mất dần roi, khi sống trên cạn thì các bào tửkhông còn roi nữa, cấu trúcbào tử thích nghi với việc phát tán bào tử nhờ gió nhưcác bào tử đính.