Sự thể hiện ý nghĩa ngữ pháp chỉ công cụ trong tiếng Nga và tiếng Việt

Số trang: 6 Loại file: pdf Dung lượng: 324.01 KB Lượt xem: 11 Lượt tải: 0

tailieu_vip

Phí lưu trữ: 9,000 VND

Xem trước 1 trang đầu tiên của tài liệu này:

Thông tin tài liệu:

Bài viết này trình bày một số vấn đề về lý thuyết trong ngữ pháp học, nhận diện ý nghĩa ngữ pháp chỉ công cụ và một số phương thức thể hiện ý nghĩa ngữ pháp chỉ công cụ trong hai ngôn ngữ Nga - Việt, làm cơ sở cho những nghiên cứu tiếp theo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sự thể hiện ý nghĩa ngữ pháp chỉ công cụ trong tiếng Nga và tiếng Việt v LÝ LUẬN CHUYÊN NGÀNH SỰ THỂ HIỆN Ý NGHĨA NGỮ PHÁP CHỈ CÔNG CỤ TRONG TIẾNG NGA VÀ TIẾNG VIỆT ĐOÀN HỮU DŨNG * * Học viện Khoa học Quân sự, ✉ doandung8782@gmail.com Ngày nhận bài: 28/01/2018; ngày sửa chữa: 20/3/2018; ngày duyệt đăng: 20/4/2018 TÓM TẮT Tiếng Nga và tiếng Việt thuộc hai loại hình ngôn ngữ khác nhau, tuy nhiên, nếu đi sâu nghiên cứu, chúng ta sẽ thấy, bên cạnh điểm khác biệt, giữa chúng cũng có nhiều điểm tương đồng. Nghiên cứu ý nghĩa ngữ pháp chỉ công cụ trong hai ngôn ngữ Nga – Việt là một ví dụ điển hình. Bài viết này trình bày một số vấn đề về lý thuyết trong ngữ pháp học, nhận diện ý nghĩa ngữ pháp chỉ công cụ và một số phương thức thể hiện ý nghĩa ngữ pháp chỉ công cụ trong hai ngôn ngữ Nga - Việt, làm cơ sở cho những nghiên cứu tiếp theo. Từ khóa: công cụ, phạm trù ngữ pháp, phương thức ngữ pháp, ý nghĩa ngữ pháp 1. ĐẶT VẤN ĐỀ thành tựu đáng kể trong phân tích và miêu tả. Sau đây tôi xin được trình bày 3 vấn đề liên quan đến Truyền thống nghiên cứu ngữ pháp ở châu Âu chủ đề. có từ rất sớm, đã tạo ra được nhiều kết quả lí luận và thực hành rất lớn, có tầm ảnh hưởng rộng khắp 2. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ THUYẾT trên toàn thế giới. Ở Việt Nam, ngữ pháp tiếng Việt 2.1. Ý nghĩa ngữ pháp được đề cập đến sớm nhất là trong từ điển Việt – Bồ – La của A.de Rhodes. Tiếp theo đó là các Khi nói đến ý nghĩa trong ngôn ngữ, người ta công trình của nhiều tác giả khác như Trương Văn thường nghĩ ngay đến ý nghĩa riêng của từng đơn Chình, Nguyễn Hiến Lê, Trần Trọng Kim, Bùi Kỉ, vị (từ, câu,…). Ý nghĩa riêng của từng từ được Phạm Duy Khiêm, Bùi Đức Tịnh… Về mặt ngữ gọi là ý nghĩa từ vựng, ý nghĩa riêng của từng câu pháp lý thuyết và ngữ pháp thực hành, vấn đề ý cũng thuộc phạm trù ý nghĩa từ vựng vì nó do ý nghĩa ngữ pháp và phương thức ngữ pháp (trong nghĩa từ vựng của các từ trong câu trực tiếp tạo vấn đề liên quan trực tiếp là phạm trù ngữ pháp) nên (Nguyễn Thiện Giáp, 2014, tr.214). Bên cạnh là nội dung rất quan trọng. Tiếp thu và ứng dụng loại ý nghĩa nói trên, mỗi loạt đơn vị còn có ít nhất những thành tựu nghiên cứu hữu quan, ngữ pháp một ý nghĩa chung bao trùm lên, gọi là ý nghĩa ngữ học của Việt ngữ học cũng đã đạt được những pháp. Ví dụ, trong tiếng Nga, các từ như дом (ngôi KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ 32 Số 13 - 5/2018 LÝ LUẬN CHUYÊN NGÀNH v nhà), письмо (bức thư), ручка (cái bút),... đều có đó là: phương thức phụ tố, phương thức chuyển một ý nghĩa chung bao quát là “sự vật”, “số ít”, đổi trong căn tố và bổ sung căn tố, phương thức “cách 1 (chủ cách)”. thay từ căn, phương thức trọng âm, phương thức lặp (láy), phương thức từ hư, phương thức trật tự Là ý nghĩa chung của hàng loạt từ, hàng loạt từ (Mai Ngọc Chừ, Vũ Đức Nghiệu, Hoàng Trọng câu, ý nghĩa ngữ pháp có tính khái quát hoá cao Phiến, 2008). Ngoài các phương thức chính nêu hơn ý nghĩa từ vựng. Cũng như ý nghĩa từ vựng, trên còn có thể kể ra một vài phương thức khác ý nghĩa ngữ pháp cũng được thể hiện ra bằng nữa như: phương thức ghép, phương thức ngữ những hình thức nhất định. Khác nhau chỉ ở chỗ, điệu. Các phương thức ngữ pháp trên đây cũng có mỗi loại ý nghĩa tìm cho mình một phương tiện thể phân thành hai kiểu: phương thức ngữ pháp biểu hiện riêng. Đối với việc biểu đạt ý nghĩa từ bên trong từ (bao gồm phương pháp phụ tố, luân vựng, phương tiện ấy là phương tiện từ vựng, còn phiên ngữ âm, thay từ căn, trọng âm, lặp) và các phương tiện thích hợp để biểu thị ý nghĩa ngữ pháp phương thức bên ngoài từ (phương thức sử dụng là phương tiện ngữ pháp (Nguyễn Thiện Giáp, hư từ, trật tự từ, ngữ điệu). Kiểu thứ nhất gọi là 2014, tr.214-215). tổng hợp tính, kiểu thứ hai gọi là phân tích tính. Không thể nói tới sự tồn tại của một ý nghĩa Đây cũng chính là cơ sở để các nhà ngôn ngữ học ngữ pháp nào đó trong một ngôn ngữ nhất định phân chia các ngôn ngữ trên thế giới thành hai loại, nếu không tìm thấy phương tiện ngữ pháp diễn là các ngôn ngữ tổng hợp tính và các ngôn ngữ đạt nó. Ý nghĩa từ vựng và ý nghĩa ngữ pháp gắn phân tích tính. liền mật thiết với nhau. Từ với tư cách là đơn vị Tóm lại, ý nghĩa ngữ pháp và phương thức ngữ nhỏ nhất của ngôn ngữ vốn có cả hai mặt ý nghĩa pháp có mối quan hệ ch ...