Sử thi Dăm Tiông

Người Ê Đê M’dhur có nền văn hóa khá độc đáo, bên cạnh những nghi lễ - lễ hội nông nghiệp, nghi lễ - lễ hội vòng đời người được tổ chức hàng năm vào cuối mùa rẫy, họ còn giữ được một kho tàng truyện cổ khá phong phú, đặc biệt là ghan (sử thi). Trong quá trình sưu tầm, nghiên cứu văn hóa dân gian ở vùng đất này, được tiếp xúc với nhiều nghệ nhân, như Y Jũ Niê, Y Djao Niê, Aê Ril, Aê Khe, Ama Tar, Y ber... chúng tôi đã sưu tầm được một số sử thi khá độc đáo: Đăm Tiông, Hbia Tô Ngô, Hbia Pléo, Hbia Jăk Yong, Dăm Téc Mlan, Y Sing và Kliêng, Hương và Ya Dia, Dăm Tak - Đăm Tô, v.v..
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sử thi Dăm Tiông DÂN GIAN VIỆT NAM TRƯƠNG BI - KNA WƠN DĂM TIÔNG CHÀNG DĂM TIÔNCI mHỘI VĂN NGHỆ DÂN GIAN VIỆT NAM TRƯƠNG BI - KNA WƠN DĂM TIÔNG CHÀNG DĂM TIỔNGNHÀ XUÁT BẢN VĂN HÓA THÔNG TIN DỤ ÁN CÔNG BÓ, PHÓ BIÉN TÀI SẢN VĂN HÓA, VÁN NGHỆ DÂN GIAN VIỆT NAM (E l, Ngõ 29, Tạ Quang Bửu - Bách Khoa - Hà Nội Điện thoại: (04) 3627 6439; Fax: (Ơ4) 3627 6440 Email: duandangian@gmail.com) BAN CHỈ ĐẠO1. GS. TSKH. TÔ NGỌC THANH Trướng ban2. ThS. HUỲNH VĨNH ÁI Phó Trưởng ban3. GS.TS. NGUYỄN XUÂN KÍNH Phó Trưởng ban4. TS. TRÀN HỮU SƠN ủ y viên5. Ông N G UYỀN KIÊM ủ y viên6. Nhà văn ĐỎ KIM CUÔNG ủ y viên7. ThS. VŨ CÒNG HỘI ủ y viên8. Nhà giáo NGUYÊN NGỌC QUANG ủ y viên9. ThS. ĐOÀN THANH NÔ ủ y viên10. Ông TRƯƠNG THANH HÙNG ủ y viên GIÁM ĐÓC VĂN PHÒNG D ự ÁN ThS. ĐOÀN THANH NÔ Chịu trách nhiệm nội dung GS.TSKH Tô Ngọc Thanh Thẩm địnhHỘI ĐỒNG THẨM ĐỊNH BẢN THẢO LỜI GIỚI T H I Ệ U Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam (VNDGVN) là mộttô chức chính trị xã hội nghề nghiệp, nằm trong khối Liênhiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam. Quyết định số 82/NV, ngày 01/03/1967 của Bộ Nội vụthay mặt Chính phủ đã cho phép Hội Văn nghệ dân gianthành lập và hoạt động trên phạm vi toàn quốc và có mốiliên hệ nghề nghiệp với các tổ chức khác ở trong nước vànước ngoài. Tôn chì mục đích của Hội là “Sưu tầm, nghiên cứu,phổ biến và truyền dạy vốn văn hóa - văn nghệ dângian các tộc người Việt N am ”. Trên cơ sở thành quả củacác công việc trên, Hội là một trong những đội quân chủlực góp phan bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa -văn nghệ mang đậm bản sắc dân tộc đã được ông cha tasáng tạo và giữ gìn trong suốt mấy nghìn năm của lịch sửdân tộc. Những giá trị sáng tạo đó thế hiện mối quan hệ của cáctộc người Việt Nam với thiên nhiên thông qua các tri thứcsản xuất nông nghiệp; với xã hội thông qua phong tục tậpquán, hội xuân; với nhân sinh quan thông qua các nghi lềvòng đời người; với vũ trụ và thế giới tự nhiên đã đượcsiêu nhiên hóa thông qua các loại hình tín ngưỡng tôn giáo;với lý tương thấm mỹ thôrm qua các sáng tạo văn học nghệthưật. ơ mồi tộc người Việt Nam. những lĩnh vực và hình 9thái văn hóa - văn nghệ này lại được thể hiện trong một sấcthái riêne. Chính kho tàng văn hóa đa dạng đó là nội dung,là đối tượne hoạt động cúa hội viên Hội VNDGVN. Sau íĩần 50 năm hoạt động, được sự lãnh đạo của Đangvà sự chăm sóc của Nhà nước, Hội VNDGVN đã lớn mạnhvới trên 1.200 hội viên, s ố công trình do hội viên của Hộiđã hoàn thành lên đến 5000 công trình, hiện đang được lưugiữ và bảo vệ tại Văn phòng Hội. Được sự quan tâm của Ban Bí thư và Thủ tướng Chínhphủ, Dự án “Công bố và phố biến tài sản văn hóa - vănnghệ dân gian các dân tộc Việt Nam” đã được phê duyệt.Trong giai đoạn I (2008 - 2012), Dự án đã xuất bản 1.000công trình, tác phẩm văn hóa - văn nghệ dân gian các dântộc; Giai đoạn II (2013 - 2017) Dự án sẽ tiếp tục công bốthêm 1.500 công trinh nữa. Hy vọng, các xuất bản phẩm của Dự án sẽ cung cấp chohan đoc trone và ngoài nước một bộ sách mang tính chấtbách khoa thư về các sắc màu văn hóa của các tộc ngườiViệt Nam, phục vụ thiết thực vào việc tra cứu, mở rộnghiểu biết của bạn đọc về truyền thống văn hóa giàu có vàđộc đáo đó; góp phần xây dựng nền “văn hóa Việt Namtiên tiên, đậm đà ồan sấc dân tộc”. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, Dự án mong nhậnđược ý kiến chi bào kịp thời của bạn đọc gần xa. Xin chân thành cám ơn! Trưởng Ban Chỉ đạo thực hiện Dự án GS.TSKH. TÔ NGỌC THANH10 Nghệ nhân hát kể AMa HRuê Sưu tầm, biên dịch Trương Bi Kna Y Wơn Biên tập văn học Trương BiNghệ nhân Ama Hruê. buôn Êa Trang, xã Krông Jing, huyện M Drăk, tỉnh Dak lak VẺ GHAN ( S Ữ T H I ) DĂM TIÔNG Huyện IVTDrăk, cửa ngõ phía đông của tinh Dak Lak,có diện tích 133.997 ha, dân số gần 70.000 người, gồm17 dân tộc anh em cùng chung sống. Trong số các dân tộcbản địa định cư ờ vùng đất này, có dân tộc Ê Đê N/Tdhur làđông hơn cả, với gần 16.000 người, sống rải rác trong 32buôn, thuộc 13 xã và một thị trấn. Người Ê Đê M ’dhur có nền văn hoá khá độc đáo, bêncạnh những nghi lễ - lễ hội nông nghiệp, nghi lễ - lễ hộivòng đời người được tổ chức hàng năm vào cuối mùa rẫy,họ còn giữ được một kho tàng truyện cổ khá phong phú,đặc biệt là ghan (sử thi). Trong quá trình sưu tầm, nghiêncứu văn hoá dân gian ở vùng đất này, được tiếp xúc vớin ...