Tác động của chế độ nô lệ tới cuộc nội chiến Mỹ (1861-1865)

Mâu thuẫn về chế độ nô lệ giữa hai miền là nguyên nhân chính dẫn đến sự bùng nổ Nội chiến. Đó là cuộc chiến giữa tư sản công thương miền Bắc và chủ nô miền Nam. Sự thắng lợi của quân đội miền Bắc là xu thế tất yếu mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển ở Mỹ, góp phần xóa bỏ chế độ nô lệ lạc hậu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tác động của chế độ nô lệ tới cuộc nội chiến Mỹ (1861-1865) JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Social Sci., 2012, Vol. 57, No. 6, pp. 134-140 TÁC ĐỘNG CỦA CHẾ ĐỘ NÔ LỆ TỚI CUỘC NỘI CHIẾN MỸ (1861-1865) Nguyễn Thị Thu Hà Trường Đại học Sư phạm Hà Nội E-mail: jasper_39nth@yahoo.com Tóm tắt. Chế độ nô lệ ở Mỹ được khởi nguồn từ những thập niên đầu của thế kỷ XVII khi những nô lệ đầu tiên đến Virginia vào năm 1619. Từ sau cuộc chiến giành độc lập của (1775-1783), nước Mỹ bị phân chia làm hai miền Nam Bắc với hai nền tảng kinh tế nhau và thái độ trái ngược về chế độ nô lệ. Mâu thuẫn về chế độ nô lệ giữa hai miền là nguyên nhân chính dẫn đến sự bùng nổ Nội chiến. Đó là cuộc chiến giữa tư sản công thương miền Bắc và chủ nô miền Nam. Sự thắng lợi của quân đội miền Bắc là xu thế tất yếu mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển ở Mỹ, góp phần xóa bỏ chế độ nô lệ lạc hậu. Từ khóa: chế độ nô lệ, nội chiến Mỹ, tác động, tư sản công thương, chủ nô.1. Mở đầu Năm 1619, một con tàu Hà Lan mang 20 nô lệ da đen tới thuộc địa Virginia củaAnh ở Bắc Mỹ khởi đầu cho một chế độ khắc nghiệt tồn tại suốt một thời gian dài tronglịch sử nước Mỹ - chế độ nô lệ. Chế độ này có ảnh hưởng nhiều tới các sự kiện lịch sửchính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của Mỹ trong đó có cuộc Nội chiến Mỹ (1861-1865)vào thế kỷ XIX. Sự bùng nổ Nội chiến thực chất là cuộc tấn công giữa tư sản công thươngmiền Bắc và chủ nô miền Nam, là cuộc chiến giữa hai quan điểm muốn xóa bỏ và bảovệ chế độ nô lệ. Bài viết này góp phần tìm hiểu tác động của chế độ nô lệ của nó nguyênnhân, diễn biến và kết quả Nội chiến Mỹ (1861-1865) nhằm làm rõ những ảnh hưởng củachế độ này tới lịch sử Mỹ thế kỷ XIX.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Khái quát về chế độ nô lệ ở Mỹ Chế độ nô lệ ở Mỹ được khởi nguồn từ những thập niên đầu của thế kỷ XVII. Mặcdù người Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha và Hà Lan kiểm soát hầu hết việc buôn bán nô lệ tớichâu Mỹ trong khoảng những năm từ 1500 đến 1700 nhưng từ sau năm 1730, các thươnggia ở Anh và Bắc Mỹ tham gia tích cực vào quá trình buôn bán nô lệ. Những lợi nhuậnmà việc buôn bán nô lệ da đen mang lại là vô cùng to lớn đã khiến hoạt động này càng trởnên sôi nổi. Ước tính có khoảng 310,000 nô lệ được bắt và bán qua Liverpool chỉ trong134 Tác động của chế độ nô lệ tới cuộc nội chiến Mỹ (1861-1865)thế kỷ XVIII. Khoảng năm 1795, ở Liverpool có hơn 100 tàu buôn nô lệ, chiếm hơn mộtnửa các hoạt động buôn bán nô lệ ở châu Âu [8;34]. Chế độ nô lệ ở Bắc Mỹ khác nhiều so với chế độ nô lệ ở phần còn lại của châuMỹ. Đầu tiên là về số lượng nô lệ, so với vùng Caribbe, Nam và Trung Mỹ, không có quánhiều nô lệ được mang tới Bắc Mỹ (chỉ khoảng 500.000 nô lệ so với 12 đến 13 triệu nô lệở Nam và Trung Mỹ vào thế kỷ XVII, XVIII) [8;37]. Hơn nữa, hầu hết việc nhập khẩu nôlệ tới Bắc Mỹ đã hầu như kết thúc vào những năm 1770. Thứ hai, trên thực tế người Anhít kinh nghiệm hơn trong việc buôn bán và sử dụng nô lệ da đen so với người Tây BanNha và Bồ Đào Nha. Ba là, những nô lệ da đen đầu tiên đến thuộc địa Virginia lại đượccoi như người làm thuê theo hợp đồng hơn là vật sở hữu. Nô lệ da đen vào thời điểm đócũng không có giá trị đặc biệt vì việc mua lao động da trắng từ Anh rẻ hơn nhiều so vớilao động da đen. Nô lệ da đen đối với đa phần người da trắng chỉ là một chủng tộc thấpkém về đạo đức và trí tuệ. Có hai yếu tố khiến chế độ nô lệ ở Mỹ trở thành một hình thức tàn bạo trong lịch sửđó là khát vọng lợi nhuận từ kinh doanh nông nghiệp kiểu tư bản và hai là, sự phân biệtchủng tộc hà khắc. Chế độ nô lệ ở Mỹ phát triển cùng với sự lớn mạnh của hệ thống đồn điền. Hệthống đồn điền chủ yếu là trồng thuốc lá ở Virginia, Bắc Carolina và Kentucky, trồng lúamì ở Nam Carolina, sau đó được mở rộng ra các vùng đất Georgia, Alabama và Mississipi[5;208]. Vào khoảng năm 1700 ở Virginia đã có 6.000 nô lệ chiếm khoảng 1/12 dân số.Đến năm 1763, con số này tăng lên 170.000 nô lệ chiếm một nửa số dân [5;38]. Các chủnô kiếm được nhiều lợi nhuận từ việc sử dụng nô lệ trên các đồn điền bông. Vào năm 1810mùa bông mang lại lợi nhuận là 12.495.000 đô la Mỹ, tới năm 1860 con số này ở mức248.757.000 đô la Mỹ [7;3-4]. Trong hơn 200 năm của chế độ nô lệ ở nước Mỹ, người Mỹ gốc Phi liên tục nổi dậychống lại người da trắng bất chấp thương tật và cái chết dù các cuộc nổi dậy của nô lệ ởMỹ không diễn ra thường xuyên và có quy mô rộng lớn như ở các hòn đảo thuộc khu vựcCaribbe hoặc Nam Mỹ. Lớn nhất là cuộc nổi dậy của nô lệ ở New Orleans năm 1811, cuộcnổi dậy của Nat Turner 1831. Hầu hết nô lệ da đen phản kháng bằng việc bỏ trốn bên cạnhcác hình thức chống đối như ăn cắp tài sản, phá hoại mùa màng, chây ỳ lao động, giết đốccông và chủ nô. . . Do vậy chủ nô luôn cố gắng xây dựng một hệ thống kiểm s ...