Tác động của chính phủ kiến tạo phát triển đến hiệu lực, hiệu quả quản trị địa phương tại vùng kinh tế trọng điểm phía Nam

Bài viết Tác động của chính phủ kiến tạo phát triển đến hiệu lực, hiệu quả quản trị địa phương tại vùng kinh tế trọng điểm phía Nam tập trung nghiên cứu, phân tích để làm rõ tác động của việc vận hành mô hình quản trị theo kiểu - chính phủ kiến tạo phát triển đến hiệu lực, hiệu quả của quá trình quản trị địa phương tại VKTTĐPN qua các phương diện chủ yếu như thể chế; tư duy, phương thức quản trị công; tổ chức bộ máy; đội ngũ nhân sự; nguồn lực; động lực phát triển.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tác động của chính phủ kiến tạo phát triển đến hiệu lực, hiệu quả quản trị địa phương tại vùng kinh tế trọng điểm phía Nam TÁC ĐỘNG CỦA CHÍNH PHỦ KIẾN TẠO PHÁT TRIỂN ĐẾN HIỆU LỰC, HIỆU QUẢ QUẢN TRỊ ĐỊA PHƢƠNG TẠI VÙNG KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM PHÍA NAM ThS, NCS, ùi Nghĩa, CN. Nguyễn Hữu Hoàng, Giảng viên Học viện Chính trị khu vực II Tóm tắt: Từ sau năm 2014, ở nƣớc ta, cụm từ ―chính phủ kiến tạo phát triển‖ nhanh chóng lan tỏa và dần trở thành mục tiêu, phƣơng thức cốt lõi của các nhà quản lý công với mong muốn xây dựng, vận hành và quản trị hiệu quả nền hành chính ở tầm quốc gia, địa phƣơng. Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam (VKTTĐPN) là nơi có lợi thể hàng đầu so với cả nƣớc về tiềm năng phát triển kinh tế - xã hội nhƣng những tồn tại, bất cập trong phƣơng thức quản trị công hiện nay đã ảnh hƣởng không nhỏ đến quá trình phát triển bền vững, thịnh vƣợng của Vùng. Bài viết tập trung nghiên cứu, phân tích để làm rõ tác động của việc vận hành mô hình quản trị theo kiểu - chính phủ kiến tạo phát triển đến hiệu lực, hiệu quả của quá trình quản trị địa phƣơng tại VKTTĐPN qua các phƣơng diện chủ yếu nhƣ thể chế; tƣ duy, phƣơng thức quản trị công; tổ chức bộ máy; đội ngũ nhân sự; nguồn lực; động lực phát triển,… *Từ khóa: Chính phủ kiến tạo phát triển, vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, tác động, quản trị địa phƣơng. 1. Đặt vấn đề Sau hơn 30 thực hiện công cuộc Đổi mới và chủ động hội nhập quốc tế (1986 - 2016), Việt Nam đã đạt đƣợc nhiều thành quả toàn diện, có ý nghĩa lịch sử. Tuy nhiên, trƣớc yêu cầu, đòi hỏi và nhiệm vụ ngày càng nặng nề của bối cảnh mới, để có thể tiếp tục đƣa đất nƣớc phát triển theo định hƣớng ―dân giàu, nƣớc mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh‖, sớm đƣa nƣớc ta trở thành ―một nƣớc công nghiệp theo hƣớng hiện đại‖ nhƣ tinh thần Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, buộc đất nƣớc ta phải tiếp tục coi trọng việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản trị quốc gia, quản trị địa phƣơng có vai trò cốt tử. Ngoài ra, chính hiện trạng hệ thống chính trị Việt Nam nói chung và nền quản trị quốc gia nói riêng đang đối diện với nhiều thách thức nên cần phải sớm có các giải pháp căn cơ và toàn diện nhằm xây dựng bộ máy quản trị công có chất lƣợng, phù hợp với sự vận hành, chuyển động không ngừng, muôn hình muôn vẻ của đời sống xã hội. Tại Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ƣơng Đảng khóa XII (10/2017) đã thảo luận ban hành Nghị quyết số 18-NQ/TW về một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Trong đó, Trung ƣơng Đảng nhấn mạnh: ―… cho đến nay tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị vẫn còn cồng kềnh, nhiều tầng nấc, kém hiệu lực, hiệu quả; chức năng, nhiệm vụ của một số tổ chức còn chồng chéo; cơ cấu bên trong chƣa hợp 119 lý‖1, ―tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị vẫn còn cồng kềnh, nhiều tầng nấc, nhiều đầu mối; hiệu lực, hiệu quả hoạt động chƣa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Năng lực quản lý, điều hành và hiệu lực, hiệu quả hoạt động của một số cơ quan nhà nƣớc cả ở Trung ƣơng và địa phƣơng còn hạn chế…‖2 . Vì vậy, mục tiêu tổng quát thứ hai của Nghị quyết Đại hội Đảng kỳ này đã xác định và nhấn mạnh phải nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nƣớc và chất lƣợng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội; phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Bên cạnh đó, Nghị quyết cũng quyết nghị và lƣu ý phải: ―Xây dựng tổ chức bộ máy của toàn hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả…‖3 . Đăc biệt, trong Báo cáo Tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn qua 30 năm Đổi mới (1986 - 2016) đã chỉ ra rằng: ―Mô hình tổ chức, phƣơng thức hoạt động của hệ thống chính trị chậm đƣợc đổi mới‖4, do vậy ―yêu cầu đổi mới toàn diện, tiếp tục hoàn thiện hệ thống chính trị cả về chức năng, cơ cấu, tổ chức, cơ chế vận hành, về đội ngũ cán bộ và phƣơng thức hoạt động của tất cả tổ chức chính trị ở tất cả các cấp‖5. Có thể thấy, thực tế đã và đang đặt ra một vấn đề mới và cấp bách là trong tình huống quản trị vĩ mô này, đâu chính là liệu pháp hữu hiệu và mạnh mẽ nhất để cải thiện hiệu lực, hiệu quả quản trị công tầm quốc gia và địa phƣơng? Câu trả lời cốt lõi chính ở ―Chính phủ kiến tạo phát triển‖. Kể từ khi tƣ tƣởng và học thuyết về chính phủ kiến phát triển tạo xuất hiện và phổ biến ở Việt Nam, đƣợc nghiên cứu ngày càng thấu đáo đã thực sự mang đến nhiều hi vọng về một giải pháp, liệu pháp hiệu quả, đột phá, trọng tâm trong việc góp phần chấn hƣng, cải thiện và nâng cao một cách toàn diện hiệu lực, hiệu quả quản trị nhà nƣớc từ Trung ƣơng đến địa phƣơng. Đó không đơn thuần chỉ là quyết tâm chính trị, là khẩu hiệu, phƣơng châm chiến lƣợc mà hơn hết, cụm từ ấy phải biến thành hành động thực sự, hằng ngày, hằng giờ của mỗi cơ quan trong hệ thống chính trị, của từng cán bộ, công chức trong quá trình thực thi công vụ của mình. Trong lịch sử phát triển mô hình tổ chức bộ máy nhà nƣớc, nền hành chính công mỗi quốc gia đã và đang trải qua, buộc phải chuyển mình từ nền hành chính vốn lấy chuyên chính, cai trị, điều hành là chủ yếu sang xây dựng bộ máy công quyền phải năng động, khuyến khích, định hƣớng phát triển xã hội, hoạt động dựa vào tính hiệu lực, hiệu quả, đúng pháp luật; một nền hành chính cởi mở, thân thiện và thích nghi tốt. Suy cho cùng, nó là nền hành chính công ―kiến tạo phát triển‖, ―quản trị nhà nƣớc tốt‖ và mang tinh thần doanh nghiệp. 1 2 Bài phát biểu của Tổng Bí thƣ Nguyễn Phú Trọng khai mạc tại Hội nghị lần thứ 6 BCH Trung ƣơng Đảng khóa XII (tháng 10/2017) 3 Đảng Cộng sản Việt Nam (2016): Văn kiện đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, Nxb. CTQG, HN, tr. 432. 45 Đảng Cộng sản Việt Nam (2015): Báo cáo Tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn qua 30 năm Đổi mới (198 ...