Tác dụng không mong muốn của các hormon đồng hóa

Hormon đồng hóa là các dẫn xuất tổng hợp của nội tiết tố sinh dục nam (testosterone). Bên cạnh các tác dụng về nội tiết sinh dục, các tác nhân này còn có tác dụng đồng hóa, tức là làm tăng khối lượng cơ bắp, kích thích sinh hồng cầu, tăng mật độ xương và giảm lượng mỡ trong cơ thể. Gần đây, một số dẫn xuất đã được bào chế để tăng tối đa tác dụng đồng hóa và giảm tác dụng sinh dục, được dùng nhiều nhất trong thực tế là các dẫn xuất 19 - nortestosterone...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tác dụng không mong muốn của các hormon đồng hóa Tác dụng không mong muốn của các hormon đồng hóa Hormon đồng hóa là các dẫn xuất tổng hợp của nội tiết tố sinhdục nam (testosterone). Bên cạnh các tác dụng về nội tiết sinh dục, cáctác nhân này còn có tác dụng đồng hóa, tức là làm tăng khối lượng cơbắp, kích thích sinh hồng cầu, tăng mật độ xương và giảm lượng mỡtrong cơ thể. Gần đây, một số dẫn xuất đã được bào chế để tăng tối đatác dụng đồng hóa và giảm tác dụng sinh dục, được dùng nhiều nhấttrong thực tế là các dẫn xuất 19 - nortestosterone như nandrolonephenpropionate, nandrolone decanoate, methandrostenolone,oxymetholone, stanozolol và oxandrolone. Bên cạnh chỉ định trong các trường hợp suy giảm chức năng sinh dục,các hormon đồng hóa còn được sử dụng như một chất kích thích ở các vậnđộng viên, để tăng cảm giác thèm ăn hoặc để điều trị hỗ trợ cho các bệnhnhân thiếu máu, suy kiệt (ung thư, HIV/AIDS). Tuy nhiên, các tác nhân nàycũng có thể gây ra không ít tác dụng phụ ở người sử dụng, ảnh hưởng đếnhầu hết các hệ cơ quan trong cơ thể, như hệ nội tiết, tim mạch, tâm thầnkinh, cơ xương khớp, huyết học, gan mật và nhiều vị trí khác. Ở nam giới Sử dụng các hormon đồng hóa ở những người đàn ông đã trưởngthành thường ít gây ra các tác dụng hơn so với khi sử dụng ở lứa tuổi trướcdậy thì hoặc ở những người bị suy giảm chức năng sinh dục gây thiếu hụttestosterone. Ở nam giới, testosterone có thể gây kích thích, hưng cảm hoặccác rối loạn cảm xúc, hành vi, nhất là khi sử dụng ở những người đã có bệnhtâm thần từ trước. Ngoài ra, khi sử dụng ở những người nam giới bìnhthường, loại hormon này còn có thể ức chế giải phóng các hormon FSH vàLH từ tuyến yên, kết quả là gây giảm sản xuất tinh trùng, nếu dùng kéo dàicó thể gây mất hoàn toàn tinh trùng. Sau khi ngừng sử dụng testosterone,thường phải mất ít nhất 6 tháng đến 1 năm để số lượng tinh trùng có thể hồiphục. Dùng testosterone còn có thể dẫn đến tăng nồng độ estrogen trongmáu (do testosterone được chuyển hóa thành estrogen dưới tác dụng củamen aromatase) và gây ra chứng vú to ở nam giới. Biểu hiện này có thểkhông hồi phục và đòi hỏi phải phẫu thuật. Việc điều trị thay thế nội tiết tốnam còn có thể gây ra chứng cương dương vật kéo dài, bất lực, đi tiểu đau,tăng nguy cơ phì đại tuyến tiền liệt ở những người lớn tuổi (cả lành tính vàác tính). Ở trẻ trai, việc dùng testosterone có thể gây giảm chiều cao và dậythì sớm. Ở nữ giới Tác dụng nam hóa của các hormon đồng hóa là rất cần thiết để điều trịtình trạng suy sinh dục ở nam nhưng lại gây ra rất nhiều phiền toái khi sửdụng ở nữ giới. Mức độ nam hóa ở nữ giới phụ thuộc vào liều dùng, thờigian điều trị và đặc biệt là loại hormon được sử dụng. Mặc dù nhiều loạihormon đồng hóa đã được bào chế để giảm tối đa tác dụng sinh dục, nhưngnếu sử dụng liều cao và kéo dài, các hormon này vẫn có thể gây ra nhiềubiểu hiện nam hóa ở nữ giới. Những phụ nữ đ ược điều trị liều cao hormonđồng hóa vì bất cứ lý do gì thường xuất hiện ria mép, mọc nhiều lông ở mặtvà sau đó là toàn thân (chứng rậm lông), rụng tóc (hói đầu), giảm lớp mỡdưới da, vú teo nhỏ lại, giọng nói trầm hơn. Ngoài ra, có thể xuất hiện phìđại âm vật, teo tử cung và rối loạn kinh nguyệt (thiểu kinh hoặc mất kinh).Một số tác dụng phụ có thể hết khi ngừng điều trị nhưng một số biểu hiệnthường không hồi phục như hói đầu, mọc nhiều lông ở mặt, phì đại âm vật,giọng nói trầm, nhất là khi sử dụng ở những phụ nữ trẻ tuổi. Nếu dùng ởnhững người đang mang thai, các hormon này có thể gây tình trạng giảlưỡng tính ở thai nhi, dị dạng thai hoặc thậm chí gây chết thai. Độc tính ở cả hai giới Các hormon đồng hóa gây tăng khối lượng và trương lực cơ nhưnggân và dây chằng không phát triển tương xứng nên có nhiều nguy cơ bị chấnthương, đặc biệt ở các vận động viên. Ngoài ra, việc sử dụng các hormonđồng hóa ở cả hai giới, đặc biệt là khi dùng liều cao, có thể gây tình trạng đahồng cầu, giữ nước và phù. Điều này có thể nguy hiểm đối với những bệnhnhân bị tăng huyết áp, suy tim, xơ gan hoặc hội chứng thận hư. Do cáchormon này kích thích hoạt động của các tuyến bã nên có thể gây tình trạngda dầu và mọc nhiều trứng cá (đặc biệt là ở thân mình) ở một số người.Hormon đồng hóa còn có thể gây ra các loại rối loạn mỡ máu như giảm nồngđộ HDL cholesterol và tăng nồng độ LDL cholesterol. Những thay đổi nồngđộ cholesterol này có thể làm tăng nguy cơ xơ vữa mạch máu và các bệnhmạch vành, đặc biệt ở những vận động viên, những người phải sử dụng kéodài các horrmon này. Nói chung, các dẫn xuất alkylated như stanozolol cónguy cơ gây rối loạn mỡ máu lớn hơn so với testosterone. Các hormon đồnghóa còn có thể gây tăng số lượng và độ ngưng tập tiểu cầu, dẫn đến nguy cơtắc mạch. Một số chế phẩm đường uống của hormon đồng hóa có chứanhánh 17-methyl trên phân tử st ...