TÁC HẠI UNG THƯ PHỔI (LUNG CANCER)

Ung thư phổi rất đáng sợ, là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong các bệnh ung thư trên toàn thế giới, cho cả đàn ông lẫn phụ nữ. Căn bệnh gây khoảng 1,2 triệu cái chết mỗi năm. Trong vòng 25 năm qua, số người chết vì ung thư phổi mỗi năm mỗi tăng. Riêng tại Mỹ, trong năm 2007, có 215.000 trường hợp ung thư phổi mới, và 162.000 người mất mạng vì nó. Số trường hợp ung thư phổi ngày càng tăng, nhất là ở phụ nữ, vì dân số ngày càng đông, và chúng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TÁC HẠI UNG THƯ PHỔI (LUNG CANCER) UNG THƯ PHỔI (LUNG CANCER) Ung thư phổi rất đáng sợ, là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trongcác bệnh ung thư trên toàn thế giới, cho cả đàn ông lẫn phụ nữ. Căn bệnhgây khoảng 1,2 triệu cái chết mỗi năm. Trong vòng 25 năm qua, số ngườichết vì ung thư phổi mỗi năm mỗi tăng. Riêng tại Mỹ, trong năm 2007, có 215.000 trường hợp ung thư phổimới, và 162.000 người mất mạng vì nó. Số trường hợp ung thư phổi ngàycàng tăng, nhất là ở phụ nữ, vì dân số ngày càng đông, và chúng ta cũngsống lâu hơn trước. Hút thuốc là yếu tố nguy hại hàng đầu gây ung thư phổi. Người hútthuốc lá có nguy cơ bị ung thư phổi 10 đến 30 lần nhiều hơn người khônghút. Tuy các yếu tố khác, chẳng hạn như ngửi khói thuốc bay ra từ miệngngười hút thuốc lá (second-hand tobacco smoke), tiếp xúc với các chấtasbestos, radon, arsenic, radiation, polycyclic hydrocarbons, nickel, cũng cóthể làm tăng nguy cơ ung thư phổi, nhưng cho đến nay, hút thuốc lá vẫnnguy hiểm nhất, nguyên nhân của 90% các trường hợp ung thư phổi. Các thể bệnh Bướu ung thư phổi cấu tạo bởi các tế bào ung thư bất thường, thườngthuộc một trong bốn thể loại sau: - Squamous cell carcinoma (20-30% trường hợp ung thư phổi) - Adenocarcinoma (30-40%) - Large cell carcinoma (10%) - Small cell or oat cell carcinoma (20%) Ba thể ung thư đầu có tính nết, lối tiến triển khá giống nhau, và cáchchữa chúng cũng tương tự, nên chúng thường được gọi chung là “non-smallcell lung cancer”; thể ung thư thứ tư khác hơn, lớn nhanh, lan mạnh, cáchchữa cũng khác. Triệu chứng Một số ít người bệnh ung thưphổi (khoảng 10%) không có triệuchứng, tình cờ chụp phim ngực (chestX-ray, chúng ta hay quen miệng gọi“phim phổi”) vì lý do nào khác, thấykhối ung thư. Còn đa số người bệnhcó triệu chứng lúc ung thư được tìm ra. Triệu chứng tùy vào ung thư còn trong phổi và ngực, hay đã lan sangcác cơ quan lân cận, hoặc đã theo máu chuyển di đi xa. Triệu chứng do sự hiện diện của khối ung thư trong phổi và ngực:triệu chứng nhiều nhất là ho, ho khan hoặc có đàm. Các triệu chứng hay xảyra khác: khó thở, khạc ra đàm có vương máu, đau ngực, khò khè. Các triệuchứng khác nữa có thể xuất hiện khi khối bưới to lên, lan rộng trong ngực:thêm khó thở nếu ung thư tạo nước trong màng phổi; suy tim khi nước baoquanh tim, cản trở công việc của tim; khan tiếng; v.v.. Triệu chứng do ung thư chuyển di: khi bệnh tiến triển, ung thư lansang những bộ phận lân cận hoặc theo máu đến cơ quan ở xa, người bệnh cóthêm nhiều triệu chứng, như đau xương (ung thư đến xương); yếu nhược,vàng da vàng mắt, xuống cân (ung thư đến gan); nhức đầu, buồn nôn và óimửa, giật kinh phong, trí óc lẫn lộn, tính tình thay đổi (ung thư đến óc). Khoảng 10-20% người bệnh ung thư phổi có thêm hội chứng gọi là“paraneoplastic syndrome”: ung thư tiết ra một số chất, vào máu, gây triệuchứng, như đau sưng khớp; ngón tay dày lên, rộng ra giống hình cái chày(digital clubbing); triệu chứng thần kinh bất thường; vú to ra, chảy chất dịchgiống sữa; chất calcium tăng cao trong máu; v.v.. Đây có thể xem là nhữngtriệu chứng, dấu chứng gián tiếp của ung thư phổi. Loại ung thư thứ tư(small cell lung cancer) hay gây những triệu chứng gián tiếp này. Định bệnh Với những triệu chứng đáng ngờ kể trên, khiến chúng ta nghĩ đến ungthư phổi, bước đầu là chụp một phim ngực. Nếu phim ngực cho thấy quả cókhối bướu, chúng ta cần làm nhiều thứ nữa để xác định giai đoạn tiến triểncủa ung thư; điều này rất quan trọng trong việc quyết định sẽ chữa trị bằngphương cách này. Bác sĩ cần hỏi kỹ, thăm khám tỉ mỉ lại người bệnh, và làm những thửmáu cần thiết. Các phim chụp đặc biệt như CT (computed tomography) scan(ngực, bụng, đầu), PET scan, MRI (magnetic resonance imaging) scan, bonescan thường cũng cần đến. Rồi cũng cần biết rõ khối bướu thuộc ung thư loại nào, tức cần cắtmột chút xíu thịt từ khối bướu đem xem dưới kính hiển vi. Điều này có thểthực hiện bằng 3 cách, tùy vị trí của khối bướu: - Bác sĩ chuyên khoa phổi, qua ống soi phổi, xem và cắt lấy thịt trựctiếp từ khối bướu cùng những vùng khả nghi. - Bác sĩ chuyên khoa quang tuyến (radiologist), dùng CT scan để biếtchắc khối bướu nằm ở đâu, đâm kim qua thành ngực vào đến khối bướu cắtchút thịt. - Bác sĩ giải phẫu ngực (thoracic surgeon) đưa một ống soi vào váchngăn hai lồng ngực, rồi qua ống soi, cắt thịt từ khối bướu. Chữa trị Sự chữa trị ba loại ung thư đầu (gọi chung là “non-small cell lungcancer”) giống nhau. Khi mới ở giai đoạn I (nhỏ, chưa xâm nhập các hạchbạch huyết chung quanh) và II (đã đến các hạch bạch huyết ở quanh), ungthư mới còn quanh quẩn trong ngực, ta có thể dùng giải phẫu để chữa, cắthẳn khối ung thư. Nhưng khi ung thư đã nặng, sang giai đoạn III (đến hạchbạch huyết trong vách ...