Tài liệu Bệnh Học Thực Hành: Thiểu năng tuần hoàn não

Là từ chuyên môn để chỉ một trạng thái bệnh lý, có rất nhiều biểu hiện lâm sàng khác nhau nhưng cùng chung một cơ chế sinh bệnh là thiếu máu nuôi não. Biến chứng của Thiểu năng tuần hoàn não là Nhũn não, Xuất huyết não gây liệt nửa người hoặc chết đột ngột.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu Bệnh Học Thực Hành: Thiểu năng tuần hoàn não THIỂU NĂNG TUẦN HOÀN NÃOLà từ chuyên môn để chỉ một trạng thái bệnh lý, có rất nhiều biểu hiện lâm sàngkhác nhau nhưng cùng chung một cơ chế sinh bệnh là thiếu máu nuôi não.Não rất nhậy cảm với việc thiếu O2, nhu cầu O2 của tổ chức não gấp 5 lần so vớitim.Não là cơ quan trọng yếu của cơ thể, vì vậy thiếu máu não sẽ ảnh hưởng đến sứckhoẻ cách chung và nhất là với hệ thần kinh trung ương. Nếu ngừng tuần hoàn nãotừ 6- 7 giây sẽ bị ngất, ngừng 40-110 giây sẽ bị mất các phản xạ, ngừng 5 phút thìtế bào não sẽ chết, không hồi phục được.Biến chứng của Thiểu năng tuần hoàn não là Nhũn não, Xuất huyết não gây liệtnửa người hoặc chết đột ngột.Thường gặp nơi người trung niên và có tuổi, đặc biệt nơi những người lao động tríóc, nam nhiều hơn nữ.Nguyên NhânTheo YHHĐ: Xơ vữa động mạch là nguyên nhân chính gây thiếu máu não cục bộở người cao tuổi, được biểu hiện bởi:Giảm lưu lượng máu lên não.Thiếu máu não cục bộ thoáng qua.Tai biến mạch máu não dạng TMNCB.Lưu lượng máu qua não.Cow Chees Gaay Thieeus Maus Naox Cucj BoojDo lưu lượng máu đến não thấpDo huyết tắc hay nghẽn mạch bán phầnThường phát huy tác dụng khi có sự chít hẹp đáng kể lòng động mạch (trên 70%với động mạch cảnh).Giải thích các cơn thiếu máu não thoáng qua trên lâm sàng.Giải thích thiếu máu não cục bộ hay xảy ra nửa đêm hay rạng sáng, khi mà theonhịp sinh học ngày đêm, hoạt động tim và huyết áp giảm nhiều nhất trong ngày.Do tắc nghẽn mạchSự bít tắc động mạch do những mảnh vật liệu trôi theo dòng máu gây ra.Những mảnh này có nguồn gốc khác nhau như từ buồng tim (bệnh van tim, rungnhĩ) hoặc từ các mảng huyết khối do vữa xơ động mạch thành lập.Trên lâm sàng các tai biến này thường xảy ra đột ngột khác với cách xuất hiện từngnấc có báo trước của tai biến do nghẽn mạch.Do co thắt mạch máu nãoTrong TIA có liên quan đến thuốc láIschemic stroke: giả thiết nầy hiện bị nhiều tác gỉa phủ nhận vì cho rằng hiện tượngco thắt chẳng qua chỉ là hậu qủa của rối loạn chuyển hoá tại mô não đang bị thiếumáu.Do xuất huyết trong mảng xơ vữaSự hiện diện của những ổ xuất huyết nhỏ ngay trong lòng của các mảng xơ vữa.Về phương diện giải phẩu bệnh, có một mối tương quan có ý nghĩa thống kê với sựxuất hiện các triệu chứng lâm sàng của tai biến thiếu máu não cục bộDo Giảm tưới máu não do qúa trình lão hoá mạch máu nãoBiểu hiện của thiếu máu não cục bộ:Giảm sút qúa trình hưng phấn ức chế: thay đổi tính tình -> khó tính, thận trọng ->do dự, dễ kích động, cáu gắt, rối loạn giấc ngủ, mất ngủ.Giảm khả năng tư duy, tập trung tư tưởng, chậm hiểu, hay quên, quên ngược chiều.Rối loạn tâm thầnNhức đầu, chóng mặt sau khi suy nghĩ nhiềuRun nguyên phát, HC Parkinson.Theo Đông Y có thể do:1) Can Dương Thượng Cang: do can dương thịnh bốc lên bên trên gây nên chóngmặt, hoặc do tình chí không thư thái, uất ức lâu ngày khiến Can âm bị hao tổn, candương bị khuấy động bốc lên gây nên huyễn vựng; Có khi Thận âm hư tổn khôngdưỡng được Can mộc dẫn đến Can âm thiếu, Can dương bốc lên gây nên.2) Đờm Trọc Trung Trở: Do ăn nhiều các thứ bổ béo làm cho tỳ vị bị tổn thương,chức năng vận hóa bị rối loạn, thức ăn uống không hóa thành tân dịch mà biếnthành đờm thấp, đờm thấp ứ trệ khiến thanh dương không thăng, trọc âm khônggiáng, gây nên.3) Thận Tinh Bất Túc: Do từ bẩm sinh Thận đã bị bất túc hoặc do lao động nặngnhọc, phòng dục quá mức khiến cho Thận tinh bị tiêu hao, tinh tủy không đủ,không nuôi dưỡng được cho não, mà theo YHCT não là bể của tủy, cũng gây nên.4) Khí Huyết Đều Hư: Do bệnh lâu không khỏi, khí huyết hao tổn, hoặc sau khimất máu, bệnh chưa phục hồi, hoặc tỳ vị hư nhược không vận hóa thức ăn được đểsinh ra khí huyết dẫn đến khí huyết đều hư, khí hư thì dương yếu, huyết hư thì nãokhông được nuôi dưỡng đều gây nên.Chẩn Đoán. Đòi hỏi những thiết bị kỹ thuật chính xác như Lưu huyết não đồ, Siêu âm đo hiệuứng Doppler, Điện não đồ, Citi, Chụp cộng hưởng…Tuy nhiên cũng có một số biểu hiện lâm sàng có thể giúp phát hiện bệnh sớm. Nếutách riêng từng triệu chứng một thì không có triệu chứng nào là đặc hiệu. Nhưngnếu gặp một tập hợp nhiều triệu chứng thì có thể có một giá trị định hướng nhấtđịnh. Các nhà nghiên cứu đã đề xuất một bảng chẩn đoán lâm sàng dưới đây, mỗitriệu chứng được quy ước một số điểm nhất định. Số điểm này được xây dựng dựatrên sự tổng kết của hàng ngàn bệnh nhân bị thiểu năng tuần hoàn não, có đối chiếuvới các phương pháp thăm dò cận lâm sàng. Tổng số điểm của 20 triệu chứng dướiđây, nếu trên 23,9 thì được coi là dương tính (có khả năng bị thiểu năng tuần hoànnão), nếu dưới 13,7 là âm tính.Stt Triệu Chứng Lâm Sàng Có Không Thường xuyên bị nhức đầu1 2,5 0 Cảm giác căng nặng trong đầu2 1,8 0 Đau đầu ...