Tài liệu: Vi sinh vật (microorganisms)

Vi sinh vật (microorganisms) là những sinh vật nhỏ bé đến mức chỉ có thể thấy được chúng dưới kính hiển vi quang học hay kính hiển vi điện tử. Vi sinh vật gây ra rất nhiều bệnh hiểm nghèo cho người, cho gia súc, gia cầm. Tuy nhiên số vi sinh vật gây bệnh chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong thế giới vi sinh vật. Từ xa xưa người ta đã biết ứng dụng các vi sinh vật có ích (tuy chưa hề biết tới sự tồn tại của chúng) để chế biến thực phẩm ( như ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu: Vi sinh vật (microorganisms) Cùng bạn đọc. Vi sinh vật (microorganisms) là những sinh vật nhỏ bé đến mức chỉ có th ể th ấy đ ượcchúng dưới kính hiển vi quang học hay kính hiển vi điện tử. Vi sinh v ật gây ra r ất nhi ều b ệnhhiểm nghèo cho người, cho gia súc, gia cầm. Tuy nhiên số vi sinh vật gây bệnh chỉ chiếm m ộtphần rất nhỏ trong thế giới vi sinh vật. Từ xa xưa người ta đã biết ứng dụng các vi sinh v ật cóích (tuy chưa hề biết tới sự tồn tại của chúng) để chế biến thực phẩm ( như nấu rượu, làmtương, mắm, nước mắm, giấm, sữa chua, chao, muối dưa, muối cà, ...), ủ phân, ngâm vỏ cây lấysợi, xếp ải đất, trồng luân canh với cây họ Đậu...; hoặc sử dụng các bi ện pháp đ ể ngăn ch ặntác hại của vi sinh vật (như ướp muối thịt, cá, làm mứt, phơi khô củ cải, tôm, cá...). Sau việc Leeuwenhoek phát hiện ra vi sinh vật và việc Louis Pasteur phát hiện ra bảnchất của các vi sinh vật- từ đó khai sinh ra ngành Vi sinh v ật h ọc (Microbiology)- thì nhân lo ạibắt đầu quan tâm rất nhiều đến lĩnh vực khoa học mới mẻ này. Vi sinh vật học trở thành nền tảng cho sự phát triển của Công ngh ệ sinh h ọc(CNSH).Người ta chia sự phát triển của CNSH ra thành 3 giai đoạn: * CNSH truyền thống là các quá trình dân dã nhằm chế biến , b ảo quản các lo ại th ựcphẩm, xử lý đất đai, phân bón để phục vụ nông nghiệp... * CNSH cận đại là quá trình sử dụng các nồi lên men công nghiệp để sản xuất ở quy môlớn các sản phẩm sinh học như mỳ chính (bột ngọt), lizin và các axít amin khác, các acid h ữu c ơ,các dung môi hữu cơ, chất kháng sinh, một số vitamin (như vitamin B2, B12, C...), nhi ều lo ạienzym... * CNSH hiện đại chia ra các lĩnh vực như CN di truyền (genetic engineering), công nghệtế bào (cell engineering), công nghệ enzym và protein (enzyme/protein engineering), CN vi sinhvật/ CN lên men (microbial engineering / fermentation), CN môi trường (environmentalengineering). CNSH hiện đại thường gắn liền với các cơ thể mang gen tái tổ hợp( recombination gene). Vi sinh vật học là khoa học nghiên cứu về các cơ thể hoặc các nhân t ố quá nh ỏ đ ến m ứckhông thấy được bằng mắt thường, tức là các vi sinh vật. Vi sinh vật học đang được giảng dạytrong rât nhiều trường Đại học, Cao đẳng, Trung học chuyên nghiệp và cũng được đề cập đếnít nhiều ở bậc phổ thông. Vi sinh vật học là những kiến thức liên quan đ ến cu ốc s ống c ủa m ọingười. Bên cạnh giáo trình Vi sinh vật học đã được biên soạn từ lâu và đã đ ược tái b ản nhi ềulần chúng tôi muốn cung cấp thêm cho đông đảo bạn đọc, nhất là các th ầy cô giáo đang gi ảngdạy về vi sinh vật học tập tài liệu trình bày với nhiều tranh ảnh và sơ đồ, biểu đồ này. Có thểcoi đây là phần tham khảo để thiết kế các bài giảng nhằm mục tiêu cập nhật với các tiến bộcủa ngành khoa học luôn luôn đổi mới này. Để giúp các bạn trẻ tiếp cận được với sách báo nước ngoài, nhất là cập nhật kiến thứcqua Internet chúng tôi cố gắng viết thêm tiếng Anh sau các thuật ngữ khoa học và để nguyên cácchú thích tiếng Anh trong hình vẽ. Thông qua việc giáo viên hướng d ẫn sinh viên đi ền ti ếng Vi ệtvào các hình vẽ sẽ giúp ích rất nhiều cho quá trình tự học của sinh viên. Rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các bạn đồng nghiệp và đông đảo bạn đọc. Vì mục đích phục vụ phi lợi nhuận chúng tôi mong được lượng thứ việc đã sử dụngnhững hình ảnh thu nhận qua Internet. GS.TS. Nguyễn Lân Dũng Trung tâm Công nghệ sinh học Đại học Quốc gia Hà Nội Bài 1 LượcsửnghiêncứuVisinhvậthọc 1546- Girolamo Fracastoro (1478, 1553). cho rằng các cơ thể nhỏ bé là tác nhân gây rabệnh tật. Ông viết bài thơ Syphilis sive de morbo gallico (1530) và từ tựa đề của bài thơ đó,người ta dùng đề đặt tên bệnh 1590-1608- Zacharias Janssen lần đầu tiên lắp ghép kính hiển vi. 1676- AntonyvanLeeuwenhoek (16321723) hoàn thiện kính hiển vi và khám phá ra thếgiới vi sinh vật (mà ông gọi là anmalcules). 1688- Nhà vạn vật học người Ý Francisco Redi công bố nghiên cứu về sự phát sinh tựnhiên của giòi. 1765-1776- Spallanzani (1729-1799) công kích thuyết Phát sinh tự nhiên 1786- Müller đưa ra sự phân loại đầu tiên về vi khuẩn 1798- Edward Jenner nghĩ ra phương pháp chủng mủ đậu bò để phong ngừa bệnh đậumùa 1838-1839- Schwann và Schleiden công bố Học thuyết tế bào. 1835-1844- Basi công bố bệnh của tằm do nấm gây nên và nhiều bệnh tật khác do vi sinhvật gây nên. 1847-1850- Semmelweis cho rằng bệnh sốt hậu sản lây truyền qua th ầy thu ốc và ki ếnnghị dùng phương pháp vô khuẩn để phòng bệnh. 1849- Snow nghiên cứu dịch tễ của bệnh tả ở vùng London. 1857- LouisPasteur(18221895) chứng minh quá trình lên men lactic là gây nên b ởi visinh vật. 1858- Virchov tuyên bố tế bào được sinh ra từ tế bào. 1 ...