Tăng hệ số nhân nhanh chồi chuối laba nuôi cấy in vitro bằng cách sử dụng ánh sáng, myo inositol và adenin sulphate

Trong bài viết này, chúng tôi nghiên cứu ảnh hưởng của cường độ ánh sáng, myo-inositol và adenin sulphate lên khả năng tạo chồi in vitro chuối Laba. Các chồi đơn in vitro được cấy vào môi trường MS có bổ sung 5 mg/l BA (6-benzylaminopurine) kết hợp với myo-inositol (0; 100; 300; 500; 700 mg/l) hoặc adenin sulphate (0; 80; 100; 130; 160 mg/l).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tăng hệ số nhân nhanh chồi chuối laba nuôi cấy in vitro bằng cách sử dụng ánh sáng, myo inositol và adenin sulphateTẠP CHÍ SINH HỌC, 2012, 34(3SE): 180-187TĂNG HỆ SỐ NHÂN NHANH CHỒI CHUỐI LABA (MUSA SP.)NUÔI CẤY IN VITRO BẰNG CÁCH SỬ DỤNG ÁNH SÁNG,MYO-INOSITOL VÀ ADENIN SULPHATEĐỗ Đăng Giáp*, Phạm Ngọc Vinh, Trần Trọng Tuấn,Nguyễn Thị Huyền Trang, Phạm Ngô Ánh Thư, Thái Xuân DuViện Sinh học nhiệt đới, Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam, (*)dodanggiap@gmail.comTÓM TẮT: Sự tạo chồi in vitro đã được nghiên cứu khá rộng rãi trên nhiều đối tượng thực vật. Trongnghiên cứu này, chúng tôi nghiên cứu ảnh hưởng của cường độ ánh sáng, myo-inositol và adenin sulphatelên khả năng tạo chồi in vitro chuối Laba. Các chồi đơn in vitro được cấy vào môi trường MS có bổ sung5 mg/l BA (6-benzylaminopurine) kết hợp với myo-inositol (0; 100; 300; 500; 700 mg/l) hoặc adeninsulphate (0; 80; 100; 130; 160 mg/l). Sau 4 tuần nuôi cấy, môi trường MS bổ sung 5 mg/l BA + 100 mg/ladenin sulphate hoặc 100 mg/l myo-inositol cho số lượng chồi cao nhất (6,9 chồi/mẫu ở nồng độ adeninsulphate là 100 mg/l và 8 chồi/mẫu ở nồng độ myo-inositol là 100 mg/l). Khi nuôi cấy dưới cường độ ánhsáng 18,70 ± 1,00 mol m-2s-1 cho kết quả hình thành chồi cao nhất (4,33 chồi/mẫu) trong các điều kiệnkhảo sát: Khuếch tán, 18,70 ± 1,00; 26,20 ± 1,00; 42,00 ± 1,00 mol m-2s-1.Từ khóa: Musa, adenin sulphate, chồi in vitro, chuối, cường độ ánh sáng, myo-inositol.MỞ ĐẦUChuối là tên gọi cho các loài cây thuộc chiMusa, họ Musaceae và được đánh giá là mộtcây lương thực chính của hàng triệu người ở cácnước đang phát triển. Theo thống kê của Tổchức Lương thực và Nông nghiệp Liên hiệpquốc (FAO) năm 2005, chuối được trồng ở ítnhất 107 quốc gia, chủ yếu ở khắp các vùngnhiệt đới. Việc nghiên cứu hệ thống nhân giốngcây chuối được bắt đầu từ năm 1983 và lần đầutiên được đưa vào sản xuất thương mại nhằmcung cấp cây giống bằng kỹ thuật nuôi cấy đỉnhsinh trưởng bởi Hwang et al. (1984) [8]. Sau đóđã có nhiều nghiên cứu về nhân giống loài câynày từ các vật liệu khác nhau như thân hành,chồi rễ [3], chồi đỉnh [16] và rất nhiều nhữngnghiên cứu khác nhằm cải tiến quy trình nhângiống loài cây này. Việc khảo sát ảnh hưởngcủa các chất điều hòa sinh trưởng như 6--dimethyl-aminopurine (2-iP) [4], BAP [3,19], 6(4-hydroxy-3-methyl-trans-2butylaminopurine) (zeatin) [18], BAP và thidiazuron (TDZ)[6]... trong vi nhân giống, trên các giống chuốikhác nhau cũng đã được tiến hành.Ở Việt Nam, diện tích trồng chuối đạtkhoảng 100.000 ha với sản lượng 1,2 triệutấn/năm. Theo đề án quy hoạch phát triển rauquả và hoa, cây cảnh đến năm 2010, tầm nhìn2020 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nôngthôn, chuối được nhiều địa phương chọn làm180cây trồng chủ lực. Trong đó, chuối Laba đượcbiết đến là đặc sản riêng, loài cây trồng đã tạonên thương hiệu riêng của tỉnh Lâm Đồng. Tuynhiên, giống chuối Laba đang có nguy cơ bị mấtdần do ít được quan tâm trong khâu nhân giốngnên đã trở nên già cỗi, thoái hóa kéo theo năngsuất giảm, chất lượng cũng sa sút nghiêm trọng.Trước tình trạng này, Sở Khoa học và Côngnghệ Lâm Đồng đã có nhiều công trình nghiêncứu bảo tồn và phát triển giống chuối này. Bướcđầu, người ta đã thành công trong việc nhângiống chuối Laba bằng phương pháp nuôi cấymô. Nhằm làm tăng hệ số nhân nhanh, bài báonày tiến hành khảo sát ảnh hưởng của các yếu tốnhư cường độ ánh sáng, hàm lượng myoinositol, andenine sulphate tác động lên khảnăng nhân nhanh chồi của cây chuối Laba nuôicấy in vitro.PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨUVật liệuNguyên liệu là chồi cây chuối Laba in vitrocó chiều cao từ 1-2 cm và có 1 cặp lá tại phòngthí nghiệm về CNTBTV (Viện Sinh học nhiệtđới). Các chồi đơn này sẽ được cắt giữ lại phầngốc có chiều cao 3-5 mm, bỏ hết phần lá, phầnmô bị đen và sử dụng làm mẫu cấy cho các thínghiệm.Môi trường nuôi cấyDo Dang Giap et al.Môi trường nuôi cấy là môi trường MS [13]có bổ sung 30 g/l sucrose, 8 g/l agar, 15% nướcdừa và thành phần các chất khảo sát trongnghiên cứu. Các môi trường được chỉnh về pHtrong khoảng 5,7-5,8 trước khi hấp khử trùng ởnhiệt độ 121ºC, áp suất 1 atm trong 15 phút.Bố trí thí nghiệmKhảo sát ảnh hưởng của nồng độ BA lên khảnăng nhân nhanh chồi của cây chuối Laba nuôicấy in vitroCác chồi đơn in vitro được nuôi cấy trênmôi trường có bổ sung BA nồng độ thay đổi (0;1; 3; 5; 7 mg/l) ở nhiệt độ 25 ± 2ºC, thời gianchiếu sáng 12 giờ/ngày, cường độ ánh sáng18,70 ± 1,00 mol m-2 s-1 nhằm tìm ra nồng độBA thích hợp cho việc nhân chồi cây chuốiLaba. Kết quả về nồng độ BA thích hợp cho sựcảm ứng tạo chồi sẽ được sử dụng cho các thínghiệm tiếp theo.Khảo sát ảnh hưởng của cường độ ánh sáng lênkhả năng nhân nhanh chồi của cây chuối Labanuôi cấy in vitroCác chồi đơn in vitro được nuôi cấy trênmôi trường có bổ sung BA nồng độ thích hợpcho sự cảm ứng tạo chồi thu được ở khảo sátnồng độ BA trong điều kiện phòng sáng vớinhiệt độ 25 ± 2ºC, thời gian chiếu sáng 12giờ/ng ...