Tăng huyết áp áo choàng trắng

TĂNG HUYẾT ÁP ÁO CHOÀNG TRẮNG Người dịch : BS Cao Thúc Sinh Trường cao đẳng y tế Nghệ An (học viên CK II tim mạch) P.Lantelme; H.Milon . La lettre du Cardiologue- n0 347- septembre 2001
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tăng huyết áp "áo choàng trắng"Tăng huyết áp áo choàng trắng TĂNG HUYẾT ÁP ÁO CHOÀNG TRẮNG Người dịch : BS Cao Thúc Sinh Trường cao đẳng y tế Nghệ An (học viên CK II tim mạch) P.Lantelme; H.Milon . La lettre du Cardiologue- n0 347- septembre 2001Các điểm mấu chốt:Tăng HA áo choàng trắng là tình trạng không tương đồng giữa số đo theoquy ước ( cao) và số đo ngoại trú ( bình thường)Đo ngoại trú: bằng máy đo tự động liên tục 24 giờ hoặc bệnh nhân tự đoNhiều nghiên cứu đã xác định rằng: tiên lượng liên quan chặt chẽ với HAngoại trú hơn là HA theo quy ước.Không có một sự thống nhất chính thức nào về giá trị của HA ngoại trú bìnhthường. Ngưỡng 135/85 mmHg đối với HA ban ngày là hợp lý.THA áo choàng trắng là bệnh cảnh có nguy cơ thấpTuy không cần thiết phải điều trị bằng thuốc, nhưng nên thực hiện chế độ vệsinh ăn uống và theo dõi đều đặn.Tăng huyết áp áo choàng trắng còn được gọi là “THA phòng khám đơn độc”là tình huống thường gặp trong lâm sàng. Đó là tình trạng đặc trưng bởi tăngHA khi đo theoquy ước(140/90), nhưng HA lại bình thường khi đo ngoạitrú. Nhìn chung tiên lượng tốt. Trên thực tế nguy cơ chủ yếu của nó là làmđánh giá quá cao con số huyết áp thông thường kết quả là quyết định điều trịkhông đúng .Một vài định nghĩa.THA áo choàng trắng là một tình trạng đặc trưng bởi THA được đánh giátheo số đo quy ước trong khi đo ngoại trú lại bình thường. Không đồngnghĩa với hiệu ứng áo choàng trắng. Hiệu ứng này tương ứng với đáp ứnghuyết áp được phát động khi có mặt của thầy thuốc. Khó mà đo trực tiếpđược hiệu ứng này. Bởi vậy thường đánh giá bằng con số chênh lệch giữahuyết áp quy ước và HA ngoại trú. Việc đánh giá này chỉ là ước lượng vàmối tương quan giữa hiệu ứng áo choàng trắng thực sự với HA đo được làkhông đáng kể. Hiệu ứng áo choàng trắng có thể thấy ở bất kỳ mức độ HAngoại trú nào, trong khi đó theo định nghĩa trên thì THA áo choàng trắngbao hàm HA ngoại trú bình thường. Xác định ngưỡng HA bình thường cũngnhư những biến liên tục khác là không có căn cứ.Ngưỡng 135/85 đối với HA ngoại trú ban ngày là thường được chấp nhận.Tỷ lệ THA áo choàng trắng là cao và chiếm tỷ lệ từ 20-45% bệnh nhânTHA.Chẩn đoán, xét nghiệm?Đương nhiên việc chẩn đoán bằng đo HA theo quy ước là cần thiết để khẳngđịnh THA. Xác định THA đòi hỏi có trị số HA cao hơn bình thường. Nóicách khác THA áo choàng trắng cũng như THA khác, không khẳng địnhđược nếu chỉ dựa trên một lần đo HA . Ngưỡng được dùng để xác định HAquy ước bình thường là 140/90.Chẩn đoán THA áo choàng trắng đòi hỏi đánh giá bằng đo HA ngoài phòngkhám. Có thể đo bằng máy đo tự động liên tục 24 giờ hoặc bệnh nhân tự đo (Bằng máy đo HA cổ tay). Đa số là sử dụng máy đo HA tự động liên tục 24giờ .Một số hạn chế của phương pháp đo này là đánh giá HA trung bình. Thựcvậy, huyết áp đo ngoại trú sẽ bị ảnh hưởng bởi mức độ hoạt động của bệnhnhân trong quá trình đo. Bởi vậy nếu muốn xác định ngưỡng huyết áp ngoạitrú bình thường thì cần phải chuẩn hoá các hoạt động này. Thông thườngđiểm này ít được chú ý đến, do vậy HA ngoại trú phụ thuộc nhiều vào hoạtđộng của bệnh nhân trong quá trình đo. Điều đó đặt ra vấn đề xử lý kết quả,để đảm bảo chính xác cần phải ghi rõ giờ giấc, các thời kỳ hoạt động trongngày.Tự đo HA là một cách khác có thể được dùng để xác định mức HA thamkhảo, nhưng kết quả không hoàn toàn phù hợp với HA được đo ngoại trú.Mặt khác nó cũng có một số hạn chế chẳng hạn như sự ‘’lựa chọn’’ đo HAcủa bệnh nhân. Cần phải có một khuyến cáo chính xác cho việc tự đo HA.Ngưỡng HA tự đo cũng tương tự như đo ngoại trú là 135/85.Bilan trong THA áo choàng trắng không khác với THA thông thường, baogồm: Xét nghiệm Kali và Creatinin huyết tương, Glucose máu, Cholesteroltoàn phần và HDL và Triglycerid, thử nghiệm Protein niệu trên băng giấy vàcuối cùng là ECG.Yếu tố thuận lợi của THA áo choàng trắngDường như người ta không thể phân biệt được những bệnh nhân có THA áochoàng trắng với THA thường xuyên dựa trên các tiêu chuẩn tâm lý họchoặc hoạt động tâm thần. THA áo choàng trắng thường gặp ở phụ nữ hơnnam giới và chiếm tỷ lệ cao ở người có tuổi. Dường như có sự khác biệttrong mỗi giới: ở cùng một độ tuổi, THA áo choàng trắng xẩy ra ở phụnữ sớm hơn nam giới.Có phối hợp với bất thường chuyển hoá hay không?Julius và cộng sự có gợi ý rằng: THA áo choàng trắng có thể phối hợp vớibất thường bilan đường-mỡ trong máu. Tuy nhiên các tác giả khác thìgiường như không thấy như vậy.Tiên lượng của THA áo choàng trắngĐó là vấn đề mấu chốt, vì nó quyết định thái độ điều trị. Nhiều nghiên cứuđã chỉ ra rằng: việc đo lại HA bằng máy đo tự động 24 giờ sẽ cải thiện dựbáo nguy cơ. Chẳng hạn nghiên cứu ở Ohasama Nhật Bản đã chứng minhgiá trị tiên lượng của đo HA ngoại trú là cao hơn so với đo HA theo quyước. Kết quả này vừa mới được khẳng định bởi nhiều nghiên cứu khác cùngđối tượng nghiên cứu. Ở ...