Tạo giống và thâm canh ngô

giống ngô lai do Viện nghiên cứu Ngô tạo ra, đang được ưu chuộng do có khả thích ứng rộng, thời gian sinh trưởng ngắn, ít nhiễm sâu bệnh, lá xanh bền, độ đồng đều cao, bắp kín hạt, lá bi bao kín, màu hạt đẹp, tỷ lệ hạt cao và cho năng suất cao nhất trong các giống có cùng thời gian sinh trưởng. Giống được Bộ Nông nghiệp và PTNT công nhận giống quốc gia với đánh giá xuất sắc, đã được nhiều giải thưởng trong thời gian qua. I/ Đặc điểm giống: Giống LVN4 có thời gian...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tạo giống và thâm canh ngô T¹o giè ng n g« lai Sơ đồ của quá trình chọn tạo giống ngô lai Vật liệu (tự phối, FS, HS, DH,… ) Dòng thuần (inbred lines) Chọn lọc, lai thử KNKH (Topcross, diallelcross) Đánh giá các THL ở các vùng sinh thái khác nhau Thử nghiệm các THL triển vọng trong sản xuất Công nhận giống cây trồng mới và thương mại sản phẩm P hÇn 1. C¸c kiÓu giè ng lai •Lai kh«ng quy ­íc –Giè ng lai khi Ýt nhÊt 1 thµnh phÇn bè (mÑ) kh«ng thuÇn – Lai ®Ønh: g iè ng x dßng –Lai ®Ønh kÐp: lai ®¬n x g iè ng (LS 5, LS 7, LS 8) –Lai ®Ønh kÐp c ¶i tiÕn: lai kÐp x g iè ng (LS 3, LS 6, TH4) •Lai quy ­íc : c ¸c h g äi kh¸c c ña g iè ng lai g i÷a c ¸c dßng thuÇn – Lai ®¬n: AxB – Lai ®¬n c ¶i tiÕn: (A xA’) x B – Lai ®¬n c ¶i tiÕn kÐp: (A x A’) x (B x B’) – Lai ba: (A x B) x C – Lai ba c ¶i tiÕn: (A x B) x (C x C’) – Lai kÐp: (A x B) x (C x D) P hÇn 2. T¹o dßng thuÇn I. Nguån nguyªn liÖu ban ®Çu B¶ng 1: Tû lÖ dßng ®­îc t¸i t¹o ë Mü (Je nkins 1981) Năm Dßng tõ ng uyªn g è c Dßng t¸i t¹o (%) 1936 97,7 2 1948 ­ 20 1952 ­ 26 1956 ­ 40 1960 50 50 1976 ­ 67 Tõ 1980 ­ Chñ yÕu B¶ng 2: Tû lÖ d ß ng ®­îc c ¶i thiÖn tõ c ¸c ng uån ng uy ª n liÖu b an ®Çu ë Mü (Baum an 1981) Ng uån g e n Tû lÖ ®Çu t­ (%) QuÇn thÓ nÒn di truyÒn ré ng 15 QuÇn thÓ nÒn di truyÒn hÑp 16 QuÇn thÓ tõ c ¸c dßng ­u tó 14 Giè ng lai g iữa c ¸c dßng ­u tó 39 QuÇn thÓ BC 17 ë ViÖt nam : Ng ô tÎ – Chñ yÕu tõ g iè ng lai ph¸t triÓn tè t tro ng ®iÒu kiÖn VN Ng ô n Õp – ng uån ®Þa ph­¬ng ? *Khã kh¨n c ¬ b¶n khi t¹o dßng thuÇn: lµ dßng s uy tho ¸i do bÞ ¸p lùc tù p hè i vµ tû lÖ dßng c ã KNKH tè t lµ rÊt thÊp. Do g iè ng lai ®­îc t¹o tõ c ¸c d ßng thuÇn tè t nªn c ¸c dßng ®­îc t¹o ra s Ï h¹n c hÕ ®­îc hai nh­îc ®iÓm trªn. II. Ph­¬ng ph¸p t¹o dßng 1. Tù phè i 2. Thô phÊn c Ën huyÕt (S ib: Half­s ib , full­s ib) 3. T¹o dßng ®¬n bé i kÐp: Nu«i c Êy bao phÊn, n o ·n c h­a thô tinh, s ö dô ng c ©y kÝc h t¹o ®¬n b é i (induc e r) III. Chän läc dßng the o s ¬ ®å  Gia hÖ  Hç n hîp  KÕt hîp g i÷a 2 ph­¬ng ph¸p trªn Dòng bố, mẹ của các giống lai tốt (A, B) Công bố các dòng mới Đánh giá tại nhiều địa điểm (không giới hạn) Lai 2 bố, mẹ Tự phối và loại bỏ những dạng khiếm khuyết rõ ràng AxB × Cây thử 1 × Cây thử 2 Dòng S2 × Cây thử 1 Dòng × Cây thử 2 S5 Chọn lọc và Tiếp tục làm thuần Đánh giá tại nhiều địa điểm (không giới hạn) Iv. Qu¸ tr×nh t¹o dßng c Çn hiÓu  B iÓu hiÖn c ña dßng  B iÓu hiÖn qua lai thö  Nh÷ng ®iÓm m¹nh vµ h¹n c hÕ c ña dßng  P h¶n ø ng víi ®iÒu kiÖn bÊt thuËn  § Þnh h­íng s ö dô ng (lµm mÑ hay lµm bè ) V. §¸nh g i¸ dßng  Th«ng qua biÓu hiÖn b¶n th©n dßng  Kh¶ n¨ng kÕt hîp Nh÷ng tÝnh tr¹ng c Çn quan t©m khi c hän t¹o dßng  Chè ng ®æ rÔ  Chè ng g ·y th©n  ChÞu h¹n  Mø c ®é nhiÔm s ©u bÖnh c hÝnh  Kh¶ n¨ng c hÞu mËt ®é c ao  Thê i g ian tung phÊn phun r©u  Gãc l¸, tai l¸  Kh¶ n¨ng kÕt h¹t  ChÊt l­îng h¹t  N¨ng s uÊt VI. Chän dßng lµm mÑ – N¨ng s uÊt c ao – §é ®ång ®Òu c ao – Chè ng ®æ , g ·y tè t – KÝc h th­íc c ê kh«ng to – Trç c ê tho ¸t – Phun r©u tËp trung – ChÞu mËt ®é c ao – KÝc h th­íc h¹t, khè i l­îng h¹t vµ c hÊt l­îng h¹t – S ¹c h bÖnh, nhÊt lµ bÖnh thè i b¾p – Kh¶ n¨ng kÕt h¹t tè t VII. Chän dßng lµm bè • KNKH c hung vÒ n¨ng s uÊt c ao • NhiÒu ®Æc ®iÓm g Çn víi dßng lµm mÑ (thê i g ian s inh tr­ë ng , c ao c ©y, mµu h¹t,…) • NhiÒu phÊn, thê i g ian c ho ph©n dµi • Cê c ao , trç tho ¸t • Cã tÝnh æ n ®Þnh c ao VIII. Tro ng tr­ê ng hîp phÇn lín c ¸c ®Æc ®iÓm g iè ng nhau – Cïng n¨ng s uÊt th× c hän lµm mÑ khi khè i l­îng 1000 h¹t nhá h¬n, tû lÖ n¶y mÇm c ao , mäc nhanh, c ©y c o n kho Î – Chän lµm bè khi c ©y c ao h¬n vµ nhiÒu phÊn h¬n – Thê i g ian s inh tr­ë ng tuú the o vô IX. ®¸nh g i¸ kh¶ n¨ng kÕt hîp c ña dßng Mé t s è c hØ tiªu c ã t­¬ng quan c hÆt víi bè mÑ vµ c o n lai: • Kh¶ n¨ng c hè ng ®æ g ·y • Kh¶ n¨ng c hÞu h¹n • Kh¶ n¨ng kÕt h¹t • Kh¶ n¨ng kh¸ng s ©u, bÖnh • Thê i g ian s inh tr­ë ng • D¹ng h¹t • Riªng vÒ n¨ng s uÊt vµ c ¸c yÕu tè ...