Thảo luận về phát triển đô thị nén ở Việt Nam

Bài viết tiến hành thảo luận về đô thị nén với mục tiêu vận dụng kinh nghiệm cách thức quản lý phát triển thông minh hơn vào thực tiễn ở Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thảo luận về phát triển đô thị nén ở Việt Nam DIEÃN ÑAØN Th∂o luÀn VEÀ PHAÙT TRIEÅN ÑOÂ THÒ “NEÙN” ÔÛ VIEÄT NAM TS. NGUYEÃN NGOÏC HIEÁU Ñaïi hoïc Vieät Ñöùc Moät soá yù kieán gaàn ñaây cho raèng vieäc xaây döïng nhaø cao taàng laø giuùp xaây döïng ñoâ thò neùn - moät xu höôùng laønh maïnh cuûa phaùt trieån ñoâ thò. Tuy nhieân, xaây nhaø cao taàng khoâng ñuùng caùch coøn phaûn taùc duïng khi xaây döïng ñoâ thò neùn laø caùc noã löïc toång hôïp nhaèm quaûn lyù taêng tröôûng thoâng minh hôn choáng laïi söï phaùt trieån daøn traûi vaø söï leä thuoäc vaøo phöông tieän caù nhaân. Baøi vieát thaûo luaän veà ñoâ thò neùn vôùi muïc tieâu vaän duïng kinh nghieäm caùch thöùc quaûn lyù phaùt trieån thoâng minh hôn vaøo thöïc tieãn ôû Vieät Nam. Töø khoùa: phaùt trieån daøn traûi, ñoâ thò neùn, taêng tröôûng thoâng minh, quaûn lyù phaùt trieån tích hôïp giao thoâng ñoâ thò, nhaø cao taàng. Ñoâ thò neùn Khaùi nieäm veà ñoâ thò neùn hay “nhoû goïn” ra ñôøi trong boái caûnh caùc thaønh phoá môû roäng daøn traûi cuøng vôùi söï buøng noå cuûa xe hôi. Theá kyû XX ôû phöông Taây ñaùnh daáu giai ñoaïn phaùt trieån buøng noå cuûa xe hôi caù nhaân. Thu nhaäp taêng nhanh vaø taàng lôùp trung löu môû roäng coå suùy cho phong caùch soáng bieät laäp thuùc ñaåy quaù trình ñoâ thò hoùa ôû ngoaïi vi (suburbanization). Söï lan toûa nhanh choùng cuûa caùc döï aùn nhaø ôû maät ñoä thaáp ñöôïc hoã trôï bôûi lôïi nhuaän cuûa ngaønh baát ñoäng saûn, xe hôi vaø quaûn lyù quy hoaïch. Nhieàu khu ngoaïi vi thaønh phoá lôùn trôû thaønh caùc thò traán chæ ñeå nguû (bed town) coøn dòch vuï ngaøy caøng xa nôi coù vieäc laøm. Ngöôøi daân phaûi di chuyeån ngaøy caøng xa hôn ñeå ñi laøm vôùi söï leä thuoäc vaøo xe hôi caù nhaân laø bieåu hieän cuûa caùc ñoâ thò daøn traûi (urbansprawl). Ñoâ thò hoùa daøn traûi ñaõ ñöôïc chöùng minh thieáu tính beàn vöõng. Khi keát noái leä thuoäc vaøo ñöôøng boä vaø xe (hôi) caù nhaân, aùch taéc giao thoâng seõ doàn tuï xe vaøo caùc cöûa ngoõ trung taâm vaø caùc truïc chính. Maät ñoä ôû thaáp laøm ngöôøi daân phaûi di chuyeån xa hôn vaø taêng phaùt thaûi khí nhaø kính, khí thaûi oâ nhieãm moâi tröôøng, vaø ñaëc bieät laø taêng chi phí xaõ hoäi veà caû thôøi gian ñi laïi, hieäu quaû ñaàu tö haï taàng, nhieân lieäu vaø taøi nguyeân ñaát. Chi phí dòch vuï coâng vaø baûo trì haï taàng ñeø naëng leân ngaân saùch ñòa phöông vaø bieåu hieän roõ nhaát laø khu vöïc ven thieáu haï taàng thoaùt nöôùc, tröôøng coâng vaø beänh vieän. Ngoaøi ra, caùch thöùc phaùt trieån naøy laøm suy giaûm tính gaén keát xaõ hoäi cuøng vôùi moâ hình ôû ngaøy caøng bieät laäp theo nhoùm thu nhaäp [1-3]. 34 SË 94 . 2018 ≥ ki’n Chuy™n gia & Nhµ qu∂n l˝ Ñoâ thò neùn khoâng ñôn thuaàn laø xaây döïng maät Baûng 1: Tham khaûo moät soá khuyeán nghò veà nguyeân taéc ñeå taêng tröôûng thoâng minh vaø ‘nhoû goïn’ ñoä cao hôn maø laø taêng tröôûng thoâng minh hôn. Khaùi nieäm ñoâ thò “neùn” (compact) coøn ñöôïc hieåu laø taêng tröôûng thoâng minh hôn (smart growth) vôùi muïc tieâu xaây döïng ñoâ thò nhoû goïn, hieäu quaû bao goàm: khai thaùc hieäu quaû ñaát ñai moät caùch toång hôïp, vôùi heä soá söû duïng ñaát töø trung bình cho tôùi cao, thuùc ñaåy moâ hình söû duïng ñaát hoãn hôïp, ñaûm baûo söû duïng ñaát lieàn khoaûnh, naâng cao khaû naêng tieáp caän ñeán caùc trung taâm coâng coäng, giaûm cöï ly di chuyeån ñeán nôi laøm vieäc vaø hoïc taäp, giaûm chi phí phuïc vuï cuûa haï taàng vaø heä thoáng dòch vuï, giaûm chi phí kinh doanh cho doanh nghieäp, giaûm thieåu taùc ñoäng cuûa ñoâ thò hoùa leân caùc yeáu toá moâi tröôøng vaø taøi nguyeân, vaø giaûm baát bình ñaúng xaõ hoäi [4]. Treân thöïc teá, caùc khu vöïc ñöôïc “neùn” laø doïc caùc haønh lang giao thoâng coâng coäng vaø ñaëc bieät laø quanh caùc nhaø ga ñeå ngöôøi daân coù theå ñi boä gaàn hôn. Ñoàng thôøi, ñoâ thò neùn taêng cöôøng daønh khoâng gian môû, khoâng gian coâng coäng vaø coâng vieân boá trí gaàn vôùi caùc haønh lang giao goïn’ vôùi moät soá nguyeân taéc. Döôùi ñaây laø hai soá khaùc (FAR, DU) ñeå laäp quy hoaïch vaø quaûn thoâng noùi treân ñeå taêng khaû naêng tieáp caän cho nhoùm nguyeân taéc ñöôïc nhaéc tôùi nhieàu trong lyù. Lyù do söû duïng caùc chæ soá naøy theo caáp ñoä ña soá ngöôøi daân. Chuù yù khi söû duïng ñaát hoãn caùc dieãn ñaøn veà taêng tröôûng thoâng minh ôû laø do quy hoaïch chung chöa laøm roõ ñöôïc maät hôïp laø cho pheùp boá trí ñaát ñeå kinh doanh, saûn Hoa Kyø. Nhìn chung, caùc vaán ñeà höôùng tôùi laø ñoä daân cö theo khu vöïc thì cuõng chöa phaân xuaát boá trí gaàn khu daân cö vôùi tæ leä ñaùng keå quy hoaïch giao thoâng tích hôïp, ñaát ñai hoãn boå ñöôïc maät ñoä coâng trình hoaëc nhaø ôû. Coøn ñöa cô hoäi vieäc laøm ñeán gaàn hôn cô hoäi coù hôïp, hôïp taùc phaùt trieån, quy hoaïch tham gia, ôû caáp ñoä nhoû hôn caàn phaûi laøm roõ maät ñoä xaây choã ôû phuø hôïp, ñaëc bieät laø giuùp caùc nhoùm thu ra quyeát ñònh minh baïch vaø nhaø ôû ña daïng döïng coâng trình vaø nhaø ôû ñeå toái öu hoùa chi phí nhaäp khaùc nhau ôû gaàn nhau hôni . cho nhieàu ñoái töôïng: ñaàu tö haï taàng vaø dòch vuï coâng coäng. Caùch thöùc quaûn lyù taêng tröôûng thoâng minh Xaây döïng caùc ñoâ thò caà ...