Thấy gì từ sự giảm sút EPS?

Việc TTCK xuống dốc kéo theo sự sụt giảm giá trị vốn hóa và giá cổ phiếu là chuyện bình thường, nhưng việc giảm EPS trong thời gian qua rất đáng để xem xét kỹ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thấy gì từ sự giảm sút EPS? Thấy gì từ sự giảm sútEPS?Việc TTCK xuống dốc kéo theo sự sụt giảm giá trị vốn hóa và giácổ phiếu là chuyện bình thường, nhưng việc giảm EPS trong thờigian qua rất đáng để xem xét kỹ.Theo báo cáo Vietnam Monitor tháng 3/2009 của Ngân hàngHồng Kông - Thượng Hải (HSBC), thu nhập trên mỗi cổ phiếu(EPS) của các công ty niêm yết trên TTCK Việt Nam đã giảmtrung bình 29,5% trong năm 2008.Trên HOSE, có 15 công ty có chỉ số EPS năm 2008 là âm do lợinhuận âm, 33 công ty có EPS chỉ vài trăm đồng, 31 công ty cóEPS trong khoảng 1.000 - 2.000 đồng, trong đó có nhiều công tyđược xếp vào hàng blue-chip.Trên thực tế, nếu các công ty niêm yết không có các khoản mụcđầu tư tài chính lớn thì sự sụt giảm chỉ số EPS phụ thuộc vào kếtquả hoạt động kinh doanh của công ty.Trong các công ty niêm yết, những gương mặt tiêu biểu cho cáctổ chức đầu tư tài chính như ngân hàng, công ty chứng khoán rấtít, chủ yếu là các công ty sản xuất - kinh doanh, nhưng hầu hếtđều có đầu tư vào lĩnh vực tài chính.Mua bán cổ phiếu, đầu tư bất động sản và huy động vốn quánhiều là nguyên nhân chính gây nên sự sụt giảm chỉ số EPS củahầu hết các công ty niêm yết. Do đó, dù TTCK Việt Nam có hệ sốP/E thấp hơn TTCK một số nước trong khu vực, nhưng HSBCcho rằng, giá cổ phiếu chưa chắc đã là rẻ.Mấy năm gần đây, chiến lược đa dạng hóa danh mục đầu tư đểgiảm thiểu rủi ro, tăng thêm lợi nhuận trở nên khá phổ biến đốivới các công ty. Từ chiến lược đầu tư này mà các dự án xâydựng bất động sản, đầu tư tài chính, sở hữu chéo giữa cácdoanh nghiệp ra đời và hầu hết công ty đều tiến hành huy độngvốn thông qua việc phát hành thêm cổ phiếu trên TTCK.Thực tế, các khoản đầu tư tài chính chiếm tỷ trọng khá lớn trongtổng vốn đầu tư của công ty, tỷ lệ này tại không ít công ty lên tới50 - 80%. Không phải ngẫu nhiên mà những khuôn mặt sáng giátrên sàn HOSE như REE, SAM, GMD… có kết quả kinh doanhnăm 2008 thua lỗ, nguyên nhân chính là do trích lập dự phòngtổn thất các khoản đầu tư tài chính.Cũng theo báo cáo của HSBC thì doanh thu của các công ty niêmyết trên TTCK Việt Nam trong năm 2008 tăng 40%, nhưng lợinhuận hoạt động chỉ tăng 8%. Các khoản đầu tư bất động sản vàchứng khoán thua lỗ đã khiến lợi nhuận ròng giảm 25%.CTCP Cơ điện lạnh (REE) là một ví dụ. Lợi nhuận của REE trongvài năm trước đây thường có đến 50% là từ hoạt động đầu tư tàichính; lợi nhuận còn lại đến phân nửa là thu được từ hoạt độngkinh doanh bất động sản; mảng kinh doanh truyền thống cơ điệnlạnh chiếm tỷ lệ khá nhỏ và doanh thu thường chỉ đạt 70 - 80% sovới chỉ tiêu kế hoạch…Các chuyên gia cho rằng, mỗi doanh nghiệp đều có chiến lượcđầu tư riêng, nhưng dù gì đi nữa cũng cần đi sâu vào mảng kinhdoanh truyền thống - thế mạnh riêng của doanh nghiệp, để tạo lợinhuận bền vững. Nếu đầu tư dàn trải sang lĩnh vực không hiểubiết nhiều, về lâu dài, sẽ ảnh hưởng đến kết quả hoạt động kinhdoanh và tính bền vững của công ty.Việc xây dựng những dự án lớn và liên tục phát hành cổ phiếumới huy động vốn thông qua TTCK cũng là một trong nhữngnguyên nhân dẫn đến tình trạng sụt giảm chỉ số EPS.HSBC cho rằng, việc huy động vốn của các công ty niêm yết đãlàm chỉ số EPS mất tới 29,5% trong năm 2008 và hệ số lợi nhuậntrên vốn chủ sở hữu (ROE) chỉ còn 11% so với mức 18% trongnăm 2007.Việc huy động vốn liên tục cũng dẫn đến một nghịch lý là doanhnghiệp kinh doanh thua lỗ do phải trích lập dự phòng đầu tư tàichính nhưng lượng tiền mặt từ khoản thặng dư vốn, chênh lệchgiá trong các lần huy động vốn lại rất lớn, chẳng hạn như CTCPCáp và Vật liệu viễn thông (SAM).Ông Đỗ Văn Trắc, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc SAM cảichính về tin đồn Công ty có khả năng phá sản, trong đó có nộidung: hiện nay, lượng tiền mặt của Công ty có nguồn gốc chủyếu từ thặng dư vốn khoảng 660 tỷ đồng, tương đương với giá trịvốn hóa của Công ty trên thị trường.Chi phí tài chính năm 2008 của Công ty là 293,5 tỷ đồng, trong đótrích lập dự phòng đầu tư tài chính là 240 tỷ đồng, dẫn đến lợinhuận sau thuế âm 67,38 tỷ đồng. Công ty đang kiến nghị xinmua vào cổ phiếu để làm cổ phiếu quỹ nhằm làm tăng EPS.Đây cũng là một biện pháp thiết thực đối với các công ty đangthừa tiền do phát hành cổ phiếu mới quá nhiều nhưng lợi nhuậnâm, nhằm phục hồi lại EPS. ...