thị trường lúa gạo việt nam: cải cách để hội nhập

cuốn sách này là sản phẩm của dự án nghiên cứu “Ảnh hưởng của cấu trúc ngành lúa gạo đến lợi ích của nông dân sản xuất nhỏ ở việt nam”, một hoạt động của liên minh “vì quyền của nông dân và hiệu quả của nền sản xuất nông nghiệp việt nam”, thuộc chương trình “hỗ trợ liên minh vận động chính sách” do bộ phát triển quốc tếanh (dfid) tài trợ và tổ chức oxfam tại việt nam quản lý.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
thị trường lúa gạo việt nam: cải cách để hội nhậpTHỊ TRƯỜNG LÚA GẠO VIỆT NAM:CẢI CÁCH ĐỂ HỘI NHẬPCÁCH TIẾP CẬN CẤU TRÚC THỊ TRƯỜNGCuốn sách này là sản phẩm của Dự án nghiên cứu “Ảnh hưởng của cấu trúc ngànhlúa gạo đến lợi ích của nông dân sản xuất nhỏ ở Việt Nam”, một hoạt động của Liênminh “Vì quyền của nông dân và hiệu quả của nền sản xuất nông nghiệp Việt Nam”,thuộc Chương trình “Hỗ trợ liên minh vận động chính sách” do Bộ Phát triển Quốc tếAnh (DFID) tài trợ và tổ chức Oxfam tại Việt Nam quản lý. Cuốn sách này được viếtdựa trên quan điểm của các tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của Liênminh “Vì quyền của nông dân và hiệu quả của nền sản xuất nông nghiệp Việt Nam”,Bộ Phát triển Quốc tế Anh (DFID) và tổ chức Oxfam.iiVIỆN NGHIÊN CỨU KINH TẾ VÀ CHÍNH SÁCHChủ biên: TS. NGUYỄN ĐỨC THÀNH và ĐINH TUẤN MINHTHỊ TRƯỜNG LÚA GẠO VIỆT NAM:CẢI CÁCH ĐỂ HỘI NHẬPCÁCH TIẾP CẬN CẤU TRÚC THỊ TRƯỜNGNHÀ XUẤT BẢN HỒNG ĐỨCHÀ NỘI - THÁNG 10 NĂM 2015Tranh bìa: Phong cảnh Thanh Kim (Sapa) của họa sĩ Tô Ngọc Thành (2007,acrylic trên vải, 60x80cm). Sưu tập của NĐT.ivLỜI NÓI ĐẦUKể từ cuối thập niên 1980 đến nay, ngành lúa gạo của Việt Nam đãphát triển liên tục theo định hướng gia tăng sản lượng. Sự gia tăngnày đã giúp Việt Nam không những đảm bảo an ninh lương thựctrong nước mà còn liên tục là một trong ba nước xuất khẩu gạo nhiềunhất thế giới trong suốt một thập kỷ qua.Tuy nhiên, sự mở rộng quy mô của ngành lúa gạo Việt Nam, thayvì được hồ hởi chào đón như trước đây, giờ lại trở thành mối lo lắngtrong chính sách phát triển bền vững cho ngành lúa gạo, đặc biệt khiViệt Nam hội nhập sâu rộng hơn vào thị trường quốc tế. Sản lượnglúa tăng không những không kèm theo sự cải thiện thu nhập củangười nông dân, mà còn là nguy cơ khiến đất trồng bị thoái hoá và ônhiễm môi trường tăng cao. Việc quá chú trọng đến tăng sản lượngdẫn đến chất lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam không cao, thịtrường xuất khẩu tập trung vào phân đoạn gạo cấp thấp, kém đadạng, và đặc biệt đang tập trung rất nhanh vào thị trường TrungQuốc. Khi những thị trường xuất khẩu này gặp khó khăn, sức ép giảmgiá lập tức được tạo ra lên toàn bộ thị trường nội địa, gây thiệt hại chocác thành phần trong chuỗi sản xuất lúa gạo trong nước. Hơn nữa, xuhướng tự túc lúa gạo gần đây của các quốc gia nhập khẩu gạo, đi kèmvới đó là sự tăng trưởng mạnh mẽ trong xuất khẩu của một số quốcgia như Campuchia và Ấn Độ cũng tạo ra áp lực cạnh tranh ngày cànggay gắt tới các quốc gia xuất khẩu, khiến Việt Nam cần phải suy xétlại định hướng lớn về đẩy mạnh sản lượng xuất khẩu của toàn ngành.Chúng tôi thấy rằng đã có sự đồng thuận chung trong giới hoạchđịnh chính sách về vấn đề này. Đó là mong muốn ngành lúa gạo ViệtNam cần chuyển dịch sang sản xuất các loại gạo chất lượng cao hơn;v