Thiết bị điện mỏ (TBĐ)

Khác với ngành công nghiệp khác việc trang bị cho ngành công nghiệp khai thác mỏ có những đặc điểm riêng do điều kiện môi trường và công nghệ quyết định. Các điều kiện đặc biệt đó đặt ra một loạt các yêu cầu về hình thức chế tạo, phương pháp lắp đặt và vận hành thiết bị điện.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thiết bị điện mỏ (TBĐ) phÇn ii:thiÕt bÞ ®iÖn má (TB§) §Æc ®iÓm lµm viÖc cña thiÕt bÞ ®iÖn má Kh¸c víi ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c viÖc trang bÞ cho ngµnh c«ngnghiÖp khai th¸c má cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng do ®iÒu kiÖn m«i trêngvµ c«ng nghÖ quyÕt ®Þnh. C¸c ®iÒu kiÖn ®Æc biÖt ®ã ®Æt ra mét lo¹tc¸c yªu cÇu vÒ h×nh thøc chÕ t¹o, ph¬ng ph¸p l¾p ®Æt vµ vËn hµnhthiÕt bÞ ®iÖn. Nh÷ng ®Æc ®iÓm ®ã lµ: 1) §a sè c¸c m¸y mãc trong qu¸ tr×nh lµm viÖc thêng xuyªn hoÆc®Þnh kú di chuyÓn theo tiÕn ®é cña g¬ng khai th¸c. §Æc ®iÓm nµy ®ßihái thiÕt bÞ ®iÖn ph¶i gän nhÑ, dÔ dµng ®Êu vµo vµ c¾t ra khái m¹ng®iÖn. 2) KhÝ hËu vµ thêi tiÕt kh¾c nghiÖt nh: Ma, n¾ng, ®é Èm vµnhiÖt ®é cao, trong kh«ng khÝ cã nhiÒu bôi dÉn ®iÖn..., ®ßi hái thiÕtbÞ ®iÖn ph¶i chèng Èm vµ bôi, ph¶i cã c¸ch ®iÖn chÞu Èm, ph¶i phñs¬n chèng rØ ë nh÷ng bé phËn cÇn thiÕt. 3) Kh«ng gian chËt hÑp trong má hÇm lß ®ßi hái TB§ Ph¶i cãkÝch thíc gän gµng dÔ th¸o l¾p. 4) ¸p lùc ®Êt ®¸ dÔ g©y sËp lë, ®ßi hái TB§ Ph¶i cã ®é bÒn c¬häc cao. 5) C«ng t¸c næ m×n cã kh¶ n¨ng ph¸ ho¹i TB§, ®ßi hái chóng ph¶i®îc bè trÝ ë chç dÔ dµng che ch¾n, Èn lÊp hoÆc ë chç dÔ dµng dichuyÓn ®Õn vÞ trÝ an toµn. Do nh÷ng ®Æc ®iÓm kÓ trªn cho nªn TB§ má ®îc xÕp vµo lo¹iTB§ Lµm viÖc trong m«i trêng ®Æc biÖt, dÔ x¶y ra ho¶ ho¹n vµ nguy c¬®iÖn giËt cao. Ngoµi c¸c ®Æc ®iÓm kÓ trªn, ë mét sè lo¹i má, bÇu kh«ng khÝ lµcßn lµ hçn hîp næ nguy hiÓm ®ßi hái TB§ ph¶i ®îc chÕ t¹o mét c¸ch®Æc biÖt ®Ó chóng kh«ng ph¶i lµ nguyªn nh©n g©y næ bÇu kh«ngkhÝ ®ã. ViÖc sö dông ®iÖn n¨ng c«ng nghiÖp trong má chØ ®îc phÐp khithùc hiÖn ®óng ®¾n c¸c yªu cÇu vÒ chÕ t¹o, c¸c luËt lÖ vÒ l¾p ®Æt,vËn hµnh. Ch¬ng VII:C¬ së lý thuyÕt m¹ch ®iÖn an toµn tia löa 88VII.1.Kh¸i niÖm chung Trong c«ng nghiÖp má thêng x¶y ra nhiÒu trêng hîp ch¸y má côcbé do tia löa ®iÖn. khi ®ã díi t¸c dông cña nguån nhiÖt n¨ng sinh ra võa®ñ cña dßng ®iÖn lµm cho vïng kh«ng khÝ má bao quanh bÞ ®èt ch¸y,råi tõ ch¸y ®ã lan ra kh¾p toµn má hay mét vïng côc bé nµo ®ã tuú theokh¶ n¨ng th«ng giã cña má. Theo nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu ®iÒukiÖn duy nhÊt ®Ó xuÊt hiÖn ch¸y má do tia löa ®iÖn lµ tån t¹i tia löa®iÖn cã ®ñ nhiÖt n¨ng vµ m«i trêng bao quanh cã hµm lîng khÝ vµ bôinæ cÇn thiÕt. §èi víi c¸c má khai th¸c than trong bÇu kh«ng khÝ má thêng xuÊthiÖn khÝ Mªtan (CH4) vµ bôi than, cßn trong c¸c tr¹m n¹p ¾c qui thêngxuÊt hiÖn khÝ Hi®r« (H2), c¸c hçn hîp khÝ ®ã víi kh«ng khÝ lµ mét chÊtkhÝ dÔ ch¸y. Kh¶ n¨ng b¾t ch¸y vµ næ cña c¸c hçn hîp khÝ ®ã tuú thuécvµo thµnh phÇn vµ tû lÖ cña c¸c khÝ nãi trªn cã trong kh«ng khÝ, kh¶n¨ng b¾t ch¸y nhanh vµ tøc thêi sÏ xuÊt hiÖn hiÖn tîng næ trong má. Khi nång ®é cña c¸c khÝ næ trong kh«ng khÝ thÊp díi møc g©ynæ, díit¸c dông cña nguån nhiÖt cã thÓ g©y ch¸y nhng kh«ng thÓ g©y næ. Khihµm lîng ®ã qu¸ lín th× hiÖn tîng næ cµng kh«ng thÓ x¶y ra mµ chØ cãthÓ x¶y ra hiÖn tîng ch¸y. §èi víi khÝ Mªtan ë ®iÒu kiÖn ¸p suÊt b×nh th-êng vµ ë nhiÖt ®é 200C giíi h¹n díi cña nång ®é g©y næ lµ 5% vµ giíi h¹ntrªn lµ 15%, ®èi víi khÝ Hi®r« (H 2) t¬ng øng lµ 4% vµ 74%. Giíi h¹n díicña bôi than lµ 15g/m3. C¸c giíi h¹n díi vµ trªn thay ®æi tuú theo nhiÖt ®évµ ¸p suÊt ban ®Çu cña hçn hîp næ, t×nh tr¹ng nguån nhiÖt g©y nætÝnh chÊt truyÒn lan sù ch¸y cña hç hîp... NhiÖt ®é ban ®Çu cña hçn hîp cµng cao th× giíi h¹n næ cµng ®îcmë réng. Trong ph¹m vi giíi h¹n næ tån t¹i mét gi¸ trÞ nång ®é næ nguyhiÓm nhÊt víi nã ¸p lùc næ rÊt lín hay kh¶ n¨ng g©y ch¸y rÊt nh¹y. MÆtkh¸c theo c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu cña Craptrenco vµ mét sè t¸c gi¶ th×nång ®é næ nguy hiÓm cña cïng mét lo¹i hçn hîp næ kh«ng gièng nhaukhi nguån g©y næ kh¸c nhau. VÝdô: §èi víi hçn hîp næ Mªtan – kh«ng khÝ dÔ næ nhÊt khi nång®é næ kho¶ng 8,5% nÕu nguån g©y næ lµ sù phãng ®iÖn (tia löa ®iÖnhoÆc hå quang ®iÖn), b»ng 9,8% nÕu nguån g©y næ lµ sîi tãc cñabãng ®Ìn, b»ng 6,4% ÷ 7,4% nÕu nguån g©y næ do ma s¸t. ¸p suÊt nælín nhÊt x¶y ra khi hçn hîp Mªtan- kh«ng khÝ cã nång ®é næ b»ng 9% ÷10% bÞ kÝch næ b»ng tia löa ®iÖn. Nh vËy kh¶ n¨ng g©y ch¸y dÔ dµng bÇu kh«ng khÝ má khi ®ångthêi xuÊt hiÖn hµm lîng cÇn thiÕt cu¶ khÝ næ trong kh«ng khÝ vµ tån t¹inguån nhiÖt ®ñ n¨ng lîng. 89 Trong c«ng nghiÖp má nguån nhiÖt thêng ph¸t sinh khi sù cè ®øtd©y ë c¸c m¹ch ®iÖn lùc, m¹ch ®iÒu khiÓn, m¹ch b¶o vÖ vµ m¹ch do l-êng, th«ng tin tÝn hiÖu. Nguån nhiÖt cã thÓ xuÊt hiÖn khi c¸c thiÕt bÞc¬ giíi di chuyÓn vµ t¹o nªn sù tiÕp xóc chËp chên gi÷a c¸c phÇn kim lo¹ibÞ rß ®iÖn hay khi c¸c bãng ®Ìn thuû tinh bÞ vì lµm d©y tãc tiÕp xóc víikh«ng khÝ trong chèc l¸t. Khi ®ã theo lý thuyÕt nhiÖt th× tÊt c¶ c¸c khèikhÝ cã thÓ bèc ch¸y nÕu mét ®é thÓ tÝch nhÊt ®Þnh ®îc nung nãng®Õn nhiÖt ®é ch¸y. NÕu nhiÖt ®é nµy g©y ch¸y ®îc mét thÓ tÝch ph©ntè th× sÏ lµm ch¸y ®îc toµn bé khèi khÝ mÆc dï nguån g©y ch¸y kh«ngtån t¹i n÷ ...