Thiếu máu - Dấu hiệu của bệnh gì?

Thiếu máu là tình trạng bất thường của các hồng cầu, bẩm sinh hoặc mắc phải, hay triệu chứng của một số bệnh không phải bệnh về máu. Khi thiếu máu, khối lượng hồng cầu trong máu giảm, trị số hemoglobin dưới 12 g/dl ở bệnh nhân nữ vàdưới 13,5 g/dl ở bệnh nhân nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thiếu máu - Dấu hiệu của bệnh gì? Thiếu máu - Dấu hiệu của bệnh gì?Thiếu máu là tình trạng bất thường của các hồng cầu, bẩmsinh hoặc mắc phải, hay triệu chứng của một số bệnh khôngphải bệnh về máu. Khi thiếu máu, khối lượng hồng cầu trongmáu giảm, trị số hemoglobin dưới 12 g/dl ở bệnh nhân nữ và dưới 13,5 g/dl ở bệnh nhân nam. Vì sao bị thiếu máu? Có nhiều nguyên nhân gây ra thiếumáu: thiếu máu do thiếu chất sắt, chiếm tỷ lệ 25 - 35%. Bệnh xảyra do bệnh nhân bị mất máu lâu ngày, như trường hợp phụ nữmất máu nhiều khi hành kinh, bệnh nhân bị ung thư đại tràng mấtmáu do chảy rỉ rả trong thời gian dài, bệnh nhân bị bệnh giunmóc… Do bệnh mạn tính cũng chiếm tỷ lệ 25 - 35% các trườnghợp thiếu máu. Một số bệnh mạn tính ở gan, thận, tuyến nội tiết...cũng gây thiếu máu. Do tan huyết và tủy xương không tạo đủ tếbào máu chiếm 15%. Do bệnh myelodysplasia (10%); bệnhthalassemia (5 - 10%); các bệnh khác (5-10%) như bệnh thiếuvitamin B12, thiếu acid folic.Dấu hiệu nào giúp phát hiện bệnh thiếu máu?Một người bị bệnh thiếu máu tùy thuộc vào nguyên nhân và mứcđộ thiếu máu nhẹ hay nặng mà có các biểu hiện khác nhau nhưsau: nếu thiếu máu nặng nhưng diễn ra từ từ qua nhiều ngàytháng thì bệnh nhân vẫn không thấy triệu chứng gì. Tuy nhiên, khimột bệnh nhân bị bệnh thiếu máu mà trị số hemoglobin (Hb)xuống dưới 7g/dl sẽ cảm thấy mau mệt, nhức đầu, khó thở,choáng váng, đau ngực. Nhìn da bệnh nhân thấy xanh xao, nhợtnhạt, mạch nhanh, nói hụt hơi. Nếu thiếu máu do các bệnh kháccó thể thấy các dấu hiệu: nổi hạch bất thường (ung thư máu, ungthư hạch...); vàng da, vàng mắt trong bệnh gan, bệnh tan huyết...;gan và lách to trong bệnh gan, bệnh về máu; xương sờ thấy thốnđau (ung thư máu); trong phân có máu (ung thư dạ dày, đạitràng)... Xét nghiệm thấy Hb dưới 12g/dl, hematocrit dưới 36%) ởphụ nữ, và dưới 13,5g/dl, hematocrit dưới 41% ở nam. Đếm tếbào reticulocyte để đánh giá mức độ sản xuất hồng huyết cầunhanh hay chậm, qua đó biết tủy xương đáp ứng trước sự thiếumáu. Nếu reticulocyte count thấp, chứng tỏ tủy xương không sảnxuất đủ các hồng cầu. Trái lại, khi trị số này cao, suy ra đang cósự thất thoát hồng cầu quá mức như chảy máu đường tiêu hóa,chảy máu đường sinh dục hoặc đang bị tan huyết, hủy hoại hồngcầu bất thường trong cơ thể. Đo MCV (Mean corpuscular volume- khối lượng trung bình của hồng cầu) để phân loại thiếu máu:thiếu máu hồng cầu có dạng nhỏ thì trị số MCV sẽ thấp, nhưtrong trường hợp thiếu máu do thiếu sắt, do bệnh bẩm sinhthalassemia; thiếu máu hồng cầu có dạng bình thường, trị sốMCV bình thường, gặp trong trường hợp thiếu máu vì có bệnhmạn tính; thiếu máu hồng cầu có dạng to, trị số MCV tăng caonhư trường hợp thiếu máu do thiếu vitamin B12, thiếu acidfolic.Chữa trị và phòng bệnhViệc điều trị thiếu máu cần điều trị nguyên nhân gây ra thiếu máu.Thiếu máu do thiếu sắt thì chủ yếu cần bổ sung chất sắt trongdược phẩm kết hợp chế độ ăn giàu chất sắt. Thiếu máu do bệnhmạn tính đa số không cần điều trị gì, chỉ một số ít cần truyềnhồng cầu để chữa triệu chứng.Một số thuốc thường dùng để điều trị thiếu máu gồm: sắt, phụ nữcần bổ sung mỗi ngày 15mg chất sắt, nam giới chỉ cần10mg/ngày. Đối với thai phụ cần bổ sung chất sắt nhiều hơn bìnhthường để đáp ứng nhu cầu của cơ thể người mẹ và cần cho sựphát triển của cơ hồng cầu của bào thai. Các chế phẩm chứa sắtcó nhiều loại: sắt sunfat, sắt oxalat, sắt gluconat... nên uống khino để tránh kích thích dạ dày. Phòng bệnh và điều trị thiếu máudo thiếu sắt bằng cách ăn nhiều thức ăn giàu chất sắt như: gan,tim, trứng, giá đậu, hoa quả, bông cải xanh...Việc phòng bệnh thiếu máu chủ yếu là thực hiện chế độ ăn cóđầy đủ chất sắt, vitamin B12, acid folic, vitamin B6, B2… Phòng vàchữa tích cực các bệnh gây thiếu máu như bệnh gan, thận, sốtrét, nhiễm khuẩn, giun móc, dùng thuốc điều hòa kinh nguyệt đểhạn chế mất máu do hành kinh ở phụ nữ. ...