Thủ pháp nghệ thuật so sánh trong ca dao về thế giới thực vật

Bài viết đi sâu phân tích, đánh giá về các kiểu so sánh và nêu ra những giá trị cho việc sử dụng thủ pháp nghệ thuật so sánh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thủ pháp nghệ thuật so sánh trong ca dao về thế giới thực vậtTAÏP CHÍ KHOA HOÏC ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 19 (44) - Thaùng 8/2016 Simile in folk songs about plants N ườ Trinh Viet Toan, Ph.D. student. Saigon UniversityTóm tắtSo sánh là thủ pháp nghệ thuậ được sử dụng nhiều trong ề ậ ủ đ ệ đ â â í đgiá về các kiểu so sánh này và nêu ra những giá tr việc sử dụng thủ pháp nghệ thuật so sánh.Từ khóa: thủ pháp nghệ thuật so sánh, so sánh trong ca dao, so sánh trực tiếp, so sánh triển khai, sosánh dị biệt.AbstractSimile is a common rhetorical device used in folk songs. Folk songs about plants have three main typesof simile: direct simile, similarity-based simile, and difference-based simile. The article explicates andevaluates the three types of similes and points out rhetorical effects of simile.Keywords: simile, folk song, similarity-based simile, difference-based simile. 1. Tìm hiểu về so sánh trong ca dao vào nhiệm vụ phả ư ưởng - nghệ So sánh là thủ pháp nghệ thuậ được thuật cụ thể trong bài ca dao có thể được sosử dụng nhiều trong các thể lo ă c sánh v i những hiệ ượng t nhiên khác â ư được dùng phổ bi n và nhau nh t. Ví dụ cô gái trong bài hát có thểrộng rãi nh t là trong ca dao. Có nhiều nhà được so sánh v i b ươ mặt trời,khoa h đã đề cậ đ n v đề này. Nhà ô ê … ười trẻ tuổi trongnghiên cứu fonclo X.G. Laduchin cho rằng: được so sánh v i cây s i, mặ ă“ ươ ệ thuật tu từ mư đ …” [ đ 6] ổ n, mềm m i và linh ho ơ i Ở Việ N m ng L đ nhbiể ượ ối v i so sánh, s giống nhau ĩ :“ ừ đối chi u haiquan tr ng củ đố ượng không phải là hay nhiề đối ượng khác lo i có cùng mộtmụ đí k ô ải ở những d u hiệu có d u hiệ đ y (nét giống nhau)tính ch t tổng hợ ư đối v i biểu ượng, nhằm diễn tả một cách hình ả đặ đ ểmmà chỉ ở một d u hiệu b kì đ y. Vì của mộ đố ượ ” [4] ươ , trongth hình ả ười trong s phụ thuộc khái niệm về ản cho rằng: 42“ ố đối chi u hai s vật có so sánh em như, 25 có so sánh anh như,hoặc hai hiệ ượng có một hay nhiều d u 11 câu có so sánh đôi a như. Chẳng h n:hiệu giống nhau về hình thức bên ngoài “Em như cây quế ng nhà/ Anh nhưhay tính ch t bên trong. Lố đối chi ư người kh ch đi qua giữa đường” [E174; 2]vậ được dùng v i mụ đí ải thích, hoặc: “Đôi a như c nh h a đà / Vợ đâymiêu tả đ ểu lộ tình cảm về chồng đấy ai nà kém ai” [Đ8 7; ]đố ượ đượ đ ”[5] 2.1.2. nh ương hỗ bổ sung Theo chúng tôi hiểu, nghệ thuật so Theo Ph m Thu Y : “Ở k t c u nàysánh trong ca dao là s biể đ t bằng hình không có mệ đề triển khai mà nêu ra một ượ ê ơ ở đối chi u hai hiệ ượng hoặ đố ượng cùng lúc so sánh v icó những d u hiệ ươ đ ng nhằm làm nhiều s vật khác nhau. Các s vật này cónổi bậ đặ đ ểm, thuộc tính của hiệ ượng é ươ đ ng hoặ đối lậ ” [6] q đặ đ ểm của hiệ ượng kia. Và ươ ỗ bổ sung, có khi là ường sử dụng các liên từ như, bằng, hơn, mộ đố ượ được nh n m nh trong mốikém… giữa hai v để đối chi u so sánh. quan hệ liệt kê bổ ố ượng so sánh 2. So sánh trong ca dao về thế giới v i nhiều s vật khác nhau nhằm nh nthực vật m đố ượng: “Em như cây quế giữa ả ê 4 ứ rừng/ Thơm gốc, hơm ngọn giữa chừng có ố ậ ô hơm” [E173; 2] k đố ượng ử ụ ệ ừ m đượ ươ đ ng, nhằm nh n m nh 65 ố k ô ả v đề: “Em ông anh như c ông a /song ữ đã đ m đ như lê ông lựu như đà ng mưa” ...