Tài liệu Thực tập sinh lý động vật 2 cung cấp cho các bạn những kiến thức bổ ích về sự hấp thu các chất dinh dưỡng ở ruột non, áp lực âm xoang màng ngực, tác dụng của thần kinh giao cảm và phó giao cảm lên tim, ảnh hưởng của sự thiếu O2 và thừa CO2 lên hô hấp của thỏ, đo huyết bằng cách gián tiếp, xác định hàm lượng Hemoglobin trong máu, phản ứng sa lắng của hồng cầu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực tập sinh lý động vật 2
Trêng ®¹i häc n«ng nghiÖp I
Khoa ch¨n nu«i vµ nu«i trång thuû s¶n
Bé m«n ho¸ sinh- Sinh lý ®éng vËt
Thùc tËp
Sinh lý ®éng vËt 2
Hµ Néi – 2010
1
Bµi 1
I. Sù hÊp thu c¸c chÊt dinh dìng ë ruét non
HÊp thu lµ sù vËn chuyÓn c¸c s¶n phÈm tiªu ho¸ tõ lßng èng tiªu ho¸ vµo m¸u, tøc lµ
®a vËt chÊt tõ m«i trêng ngoµi vµo trong c¬ thÓ bæ sung cho phÇn vËt chÊt ®· bÞ tiªu hao
trong qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ vµ ph¸t triÓn c¬ thÓ. Do ®ã hÊp thu lµ chøc n¨ng mang tÝnh chÊt
quyÕt ®Þnh trong viÖc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng chung cña bé m¸y tiªu ho¸.
Qu¸ tr×nh hÊp thu ë ruét tiÕn hµnh rÊt phøc t¹p. C¸c quy luËt ho¸ häc (läc, khuyÕch t¸n,
thÈm thÊu, hoµ tan…) gi÷ vai trß quan träng. Tuy nhiªn nÕu chØ c¨n cø vµo hiÖn tîng lý ho¸
®¬n thuÇn th× khã gi¶i thÝch hiÖn tîng hÊp thu.
CÊu t¹o ruét non:
+ BÒ mÆt niªm m¹c ruét cã rÊt nhiÒu nÕp nh¨n, trªn c¸c nÕp nh¨n cã nhiÒu nhung mao:
2500/cm2, t¨ng bÒ mÆt hÊp thu lªn 20-25 lÇn.
+ Trªn mÆt nhung mao cã rÊt nhiÒu tÕ bµo biÓu m«, mçi tÕ bµo biÓu m« l¹i cã rÊt nhiÒu
vi nhung mao : 3000/1cm2, t»ng bÒ mÆt hÊp thu lªn 30 lÇn
+ Díi líp biÓu m« cña nhung mao cã mét m¹ng líi m¹ch qu¶n dµy ®Æc ®Ó hÊp thu
c¸c chÊt dinh dìng vµo m¸u.
Trong c¬ thÓ, hÊp thu lµ mét qu¸ tr×nh sinh lý phøc t¹p. Nã chÞu sù ®iÒu hoµ cña thÇn
kinh vµ thÓ dÞch.
1. Môc ®Ých
Chøng minh ruét non lµ n¬i hÊp thu c¸c chÊt dinh dìng chÝnh. Sè lîng hÊp thu phô
thuéc vµo:
+ Tõng chÊt dinh dìng: ®êng, muèi, níc, protein, lipit...
+ Nång ®é c¸c chÊt dinh dìng: nång ®é muèi kh¸c nhau, thêi gian hÊp thu vµ lîng
hÊp thu kh¸c nhau...
+ Tr¹ng th¸i sinh lý cña con vËt: no,®ãi vµ kh¸t...
2. ChuÈn bÞ
- §éng vËt: thá
- Bé ®å mæ: Dao, kÐo, panh, bµn mæ, kh¨n mæ, kim chØ…
- Ho¸ chÊt:
+ Níc
+ §êng Gluco 3%
+ Muèi NaCl 7 ‰
+ Dung dÞch MgSO4 b·o hoµ
+ Thuèc g©y tª Novocain
3. Thao t¸c
2
Cè ®Þnh thá trªn bµn mæ. X¸c ®Þnh ®êng tr¾ng, dïng kÐo cong c¾t l«ng, s¸t trïng vÞ
trÝ mæ (s¸t trïng theo ®êng mæ tõ trªn xuèng díi hoÆc xo¸y theo ®êng trßn ®ång t©m tõ
trong ra ngoµi vÞ trÝ mæ).
G©y tª côc bé b»ng Novocain cho thá t¹i vÞ trÝ mæ. Cã hai c¸ch g©y tª côc bé : Tiªm 1
mòi, kÐo dµi mòi tiªm, tõ tõ b¬m thuèc ra ; tiªm lµm nhiÒu ®iÓm xung quanh vÞ trÝ mæ
L«i 1 ®o¹n ruét non kho¶ng 40cm ra khái thµnh ruét. Dïng chØ th¾t ®o¹n ruét thµnh 4
®o¹n riªng (n¨m nót th¾t) b»ng nhau.
LÇn lît b¬m c¸c chÊt kh¸c nhau vµo tõng ®o¹n.
+ §o¹n 1 b¬m : 10ml H2O
+ §o¹n 2 b¬m: 10ml NaCl 7‰
+ §o¹n 3 b¬m: 10ml ®êng Glucose 3%
+ §o¹n 4 b¬m: 5ml dung dÞch Mg b·o hoµ
NhÐt hÕt ®o¹n ruét ®ã vµo trong æ bông ®Ó cho ruét cã nhu ®éng vµ nhiÖt ®é b×nh
thêng trong c¬ thÓ con thá, sau 2h bá ra quan s¸t.
II. ¸p lùc ©m xoang mµng ngùc
Phæi ®îc bao bäc bëi hai l¸: l¸ thµnh vµ l¸ t¹ng, kho¶ng trèng gi÷a hai l¸ nµy gäi lµ
xoang mµng ngùc. ¸p lùc trong xoang ®ã ®îc gäi lµ ¸p lùc xoang mµng ngùc.
Nhng ¸p lùc trong xoang mµng ngùc thÊp h¬n so víi ¸p suÊt khÝ quyÓn cho nªn ®îc
gäi lµ ¸p lùc ©m. Nã ®îc h×nh thµnh do ¸p suÊt khÝ quyÓn, ¸p suÊt nµy t¸c dông lªn thµnh
ngùc qua v¸ch phæi. Nguyªn nh©n trùc tiÕp g©y ¸p lùc ©m xoang mµng ngùc lµ søc co ®µn håi
cña phæi. ¸p lùc nµy lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ®¶m b¶o h« hÊp b×nh thêng cña phæi.
1. Môc ®Ých
Chøng minh ¸p lùc trong xoang mµng ngùc nhá h¬n ¸p lùc ngoµi khÝ quyÓn. HiÓu ®îc ý
nghÜa cña ¸p lùc ©m xoang mµng ngùc ®èi víi h« hÊp.
2. ChuÈn bÞ
- §éng vËt: thá
- Bé ®å mæ: Dao, kÐo, panh, bµn mæ, kh¨n mæ, kim chØ…
- ¸p lùc kÕ
- èng th«ng lång ngùc.
3. Thao t¸c
- Nèi èng th«ng lång ngùc vµo ¸p lùc kÕ
- Cè ®Þnh thá trªn bµn mæ. Dïng dao c¾t líp da vµ c¬ gian sên ngoµi (®Ó l¹i líp c¬ gian
sên trong) ë vÞ trÝ gi÷a x¬ng sên 2 vµ 3. LÊy èng th«ng c¾m vµo vÕt c¾t, sau ®ã vÝt chÆt tÊm
kim lo¹i vµo s¸t da, thao t¸c ph¶i thËt nhanh ®Ó kh«ng khÝ bªn ngoµi kh«ng lät vµo xoang
mµng ngùc.
3
- Quan s¸t ¸p lùc xoang mµng ngùc: Nh×n vµo ¸p kÕ khi thá h« hÊp th× møc níc trong
¸p lùc kÕ dao ®éng lªn xuèng. ë nh¸nh ¸p lùc kÕ phÝa thá ta thÊy: khi thá hÝt vµo th× mùc níc
trong ¸p lùc kÕ t»ng lªn, khi thá thë ra th× møc níc trong ¸p lùc kÕ l¹i gi¶m xuèng. HiÖn
tîng trªn chøng tá ¸p lùc trong xoang mµng ngùc nhá h¬n ¸p lùc ngoµi kh«ng khÝ.
III. T¸c dông cña thÇn kinh giao c¶m vµ phã giao c¶m lªn tim
Dùa vµo nhiÒu ®Æc ®iÓm cÊu t¹o, chøc n¨ng ngêi ta chia thÇn kinh thùc vËt lµm hai
phÇn: hÖ thÇn kinh giao c¶m vµ phã giao c¶m. HÖ thÇn kinh giao c¶m cã t¸c dông lµm tin ®Ëp
nhanh, m¹nh. HÖ thÇn kinh phã giao c¶m cã t¸c dông lµm tim ®Ëp yÕu, chËm.
1. Môc ®Ých
Quan s¸t ¶nh hëng cña thÇn kinh giao c¶m vµ phã giao c¶m lªn tim.
2. ChuÈn bÞ
- Thá
- Bé ®å mæ: dao kÐo, b«ng, mãc thuû tinh, l¸ cê
- Ho¸ chÊt: cån
3. Thao t¸c
- Cè ®Þnh thá trªn bµn mæ. Dïng kÐo cong c¾t l«ng, s¸t trïng vÞ trÝ mæ (s¸t trïng theo
®êng mæ tõ trªn xuèng díi hoÆc xo¸y theo ®êng trßn ®ång t©m tõ trong ra ngoµi vÞ trÝ mæ).
- R¹ch mét ®êng dµi ë cæ ë vÞ trÝ khÝ qu¶n. T¸ch da vµ kÐo sang hai bªn, t¸ch líp c¬
®Ó lé khÝ qu¶n.
- Béc lé d©y thÇn kinh giao c¶m vµ phã giao c¶m. D©y thÇn kinh phã giao c¶m to h¬n
d©y thÇn kinh giao c¶m ch¹y song song víi ®éng m¹ch. Buéc d©y thÇn kinh dao c¶m vµ phã
giao c¶m b»ng 2 sîi chØ.
- C¾m l¸ cê vµo xoang bao tim thá
- Dïng kÝch ®iÖn, kÝch thÝch vµo d©y thÇn kinh giao c¶m vµ phã giao c¶m.
- Quan s¸t sù biÕn ®éng cña l¸ cê (nhÞp ®Ëp cña tim).
IV. ¶nh hëng cña sù thiÕu O2 vµ thõa CO2 lªn h« hÊp cña thá
1. Môc ®Ých
Quan s¸t sù ¶nh hë ...