Thực trạng công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất: Trường hợp nghiên cứu điểm tại một số dự án trên địa bàn huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La

Nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp khắc phục những tồn tại trong công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tại huyện Mai Sơn. Nghiên cứu đã tiến hành điều tra 30 cán bộ viên chức, 100 hộ bị thu hồi đất tại 2 dự án đã chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên. Sử dụng phương pháp so sánh để đánh giá công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất: Trường hợp nghiên cứu điểm tại một số dự án trên địa bàn huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La Kinh tế, Xã hội & Phát triển THỰC TRẠNG CÔNG TÁC BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT: TRƯỜNG HỢP NGHIÊN CỨU ĐIỂM TẠI MỘT SỐ DỰ ÁN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN MAI SƠN, TỈNH SƠN LA Nguyễn Thị Hồng Hạnh1, Hà Nam Linh2, Vũ Thị Xuân3, Nguyễn Bá Long4 1 Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội 2 UBND huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La 3 Học viện Nông nghiệp Việt Nam 4 Trường Đại học Lâm nghiệp https://doi.org/10.55250/jo.vnuf.2023.1.158-167 TÓM TẮT Nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp khắc phục những tồn tại trong công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tại huyện Mai Sơn. Nghiên cứu đã tiến hành điều tra 30 cán bộ viên chức, 100 hộ bị thu hồi đất tại 2 dự án đã chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên. Sử dụng phương pháp so sánh để đánh giá công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Kết quả nghiên cứu cho thấy về cơ bản, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đã thực hiện đúng tiến độ, đúng pháp luật và được đại đa số người bị thu hồi đất đồng ý. Một số tồn tại là hệ thống cơ sở dữ liệu đất đai không đồng bộ; Chính sách thay đổi ở những thời điểm khác nhau; chưa tạo được việc làm cho người có đất bị thu hồi chủ yếu bồi thường bằng tiền gây khó khăn cho người lao động bị thu hồi đất trong độ tuổi lao động. Các giải pháp đề xuất là cần thực hiện tốt công tác quản lý đất đai, đặc biệt là đăng ký biến động đất đai; xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai tổng thể. Từ khoá: bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, huyện Mai Sơn, thu hồi đất. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ đang là một vấn đề hết sức nóng bỏng cần Đất đai là tài nguyên quốc gia vô cùng quý phải bàn luận. giá, là tư liệu sản xuất đặc biệt không thể thay Tại huyện Mai Sơn trong giai đoạn 2016 - thế, thành phần quan trọng hàng đầu của môi 2021 đã thực hiện thu hồi đất là 44 dự án với trường sống, là địa bàn phân bố các khu dân diện tích đất thu hồi 495,0 ha, trong đó 35 dự cư, xây dựng các công trình kinh tế, văn hóa, án hoàn thành công tác GPMB với diện tích xã hội, an ninh và quốc phòng [6]. Thu hồ i đấ t, 405,6 ha, tổng số tiền chi trả 252,81 tỷ đồng, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư là một trong bố trí tái định cư cho 66 hộ gia đình [7]. Bài những nô ̣i dung của công tác quản lý nhà nước viết nhằm đánh giá thực trạng công tác bồi về đấ t đai, được quy định cụ thể trong Luật Đất thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu đai và các văn bản hướng dẫn thi hành. Công hồi đất để thực hiện một số dự án trên địa bàn tác thu hồ i đấ t, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư huyện Mai Sơn từ đó đề xuất một số giải pháp đã có những đóng góp tích cực vào quá trình và kiến nghị góp phần giải quyết những tồn tại, phát triển kinh tế - xã hội, công nghiệp hoá, khó khăn. hiện đại hoá đất nước. Tuy nhiên, trong thực Trong những năm qua cũng đã có nhiều tiễn triển khai bên cạnh những kết quả đạt công trình nghiên cứu về công tác bồi thường, được cũng còn gặp một số khó khăn làm ảnh hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. hưởng đến tiến độ và thời gian thi công của các Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện nay chưa có công trình, gây ảnh hưởng đời sống người dân. công trình nào nghiên cứu trên địa bàn huyện Đây là vấn đề nhạy cảm có tác động đến nhiều Mai Sơn, tỉnh Sơn La. khía cạnh của đời sống xã hội, đặc biệt là đối 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU với người bị thu hồi đất. Trong điều kiện quỹ 2.1. Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp đất ngày càng khan hiếm, nhu cầu sử dụng đất - Số liệu thứ cấp: kế thừa, thu thập tài liệu, ngày càng cao thì lợi ích của người sử dụng số liệu, báo cáo chuyên ngành, kết quả thống đất khi Nhà nước giao đất và thu hồi đất vẫn kê, kiểm kê đất đai… từ phòng Tài nguyên và 158 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ LÂM NGHIỆP SỐ 1 - 2023 Kinh tế, Xã hội & Phát triển Môi trường (TN&MT), Chi cục thống kê phương án bồi thường, hỗ trợ, TĐC. Các tiêu huyện Mai Sơn; các xã, thị trấn trên địa bàn chí điều tra hộ gồm: thông tin chung về hộ gia huyện Mai Sơn. đình, cá nhân, việc sử dụng đất của hộ; ý kiến 2.2. Phương pháp chọn điểm nghiên cứu đánh giá của hộ về công tác bồi thường, hỗ trợ Trong 44 dự án đã được duyệt kinh phí tại và tái định cư và những khó khăn của hộ khi bị huyện Mai Sơn giai đoạn 2016 - 2021, chọn 02 thu hồi đất. dự án có diện tích đất bị thu hồi lớn, gồm nhiều 2.4. Phương pháp phân tích và xử lý số liệu loại đất và có ảnh hưởng đến việc triển khai Số liệu tài liệu thu thập được tiến hành tổng nhiều dự án khác. Dự án 1- Dự án Hệ thống hợp, phân tích xử lý bằng phần mềm Excel. thủy lợi Nà Sản thu hồi đất (THĐ) tại 03 xã Với mỗi nội dung sẽ được đánh giá bằng cách Chiềng Dong, Chiềng Mai và Chiềng Mung, sử dụng phương pháp so sánh thực tế quá trình thực hiện trong giai đoạn 2018 - 2021 với diện thực hiện với các quy định về pháp lý, trên 3 tích thu hồi 56,9 ha, ảnh hưởng đến 312 hộ gia tiêu chí chính: (1) xác định đối tượng bồi đình, 03 tổ chức, bố trí tái định cư (TĐC) cho thường, hỗ trợ, tái định cư; (2) cách thức tiến 28 hộ gia đình. Dự á ...