Thực trạng tiêu chảy cấp do thực phẩm tại cộng đồng huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình năm 2013

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm đánh giá thực trạng của tiêu chảy cấp (TCC) truyền qua thực phẩm tại huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình. Đối tượng và phương pháp: mô tả cắt ngang trên 2.100 hộ gia đình trong cộng đồng, điều tra về tỷ lệ mắc và đặc điểm TCC truyền qua thực phẩm trong 2 tuần trước điều tra.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng tiêu chảy cấp do thực phẩm tại cộng đồng huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình năm 2013 TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 3-2016 THỰC TRẠNG TIÊU CHẢY CẤP DO THỰC PHẨM TẠI CỘNG ĐỒNG HUYỆN ĐÔNG HƢNG, TỈNH THÁI BÌNH NĂM 20 3 Phạm Đức Minh*; Dương Huy Lương**; Nguyễn Hùng Long*** TÓM TẮT Mục tiêu: đánh giá thực trạng của tiêu chảy cấp (TCC) truyền qua thực phẩm tại huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình. Đối tượng và phương pháp: mô tả cắt ngang trên 2.100 hộ gia đình trong cộng đồng, điều tra về tỷ lệ mắc và đặc điểm TCC truyền qua thực phẩm trong 2 tuần trước điều tra. Kết quả: tỷ lệ mắc TCC chung và TCC do thực phẩm trong 2 tuần theo dõi lần lượt là 1,8% và 1,45%. Đa số (80,47%) trường hợp tiêu chảy trong cộng đồng là TCC truyền qua thực phẩm. Triệu chứng tiêu chảy xuất hiện ở phần lớn (70,55%) các ca ngộ độc thực phẩm. Số liệu thống kê tại y tế cơ sở chỉ thể hiện một phần của thực trạng, cứ 1 ca TCC nguyên nhân do thực phẩm được báo cáo tại hệ thống y tế công sẽ tương đương 27 trường hợp bị bệnh trong cộng đồng. Tỷ lệ người bị TCC đi mua thuốc tây tự điều trị cao, cứ 01 ca TCC nghi do thực phẩm đi mua thuốc tại nhà thuốc tương ứng với 10 ca tại cộng đồng. Các ca TCC chủ yếu (86,41%) tự điều trị tại nhà bằng thuốc tây (85,39%). Kết luận: tại Đông Hưng, Thái Bình, tỷ lệ tiêu chảy trong cộng đồng khá cao, phần lớn các ca tiêu chảy có nguyên nhân do thực phẩm không an toàn. Đa số các ca bệnh không đi khám và điều trị tại cơ sở y tế, mà tự điều trị tại nhà nên số liệu báo cáo của hệ thống y tế công chỉ thể hiện một phần nhỏ của thực trạng TCC do thực phẩm trong cộng đồng. * Từ khóa: Tiêu chảy cấp do thực phẩm; Cộng đồng; Thực phẩm không an toàn. Reality of Acute Diarrhea Caused by Foodborne in Donghung District, Thaibinh Province, 2013 Summary Objectives: To assess the situation of acute diarrhea transmitted via food in Donghung district, Thaibinh province. Subjects and methods: Cross-sectional descriptive study of 2,100 households in the community, investigate the incidence and characteristics of foodborne acute diarrhea during 2 weeks before survey. Results: The incidence of common acute diarrhea (AD) and AD caused by foodborne in two weeks were 1.8% and 1.45%, respectively. The majority (80.47%) of cases of AD in the community was transmitted through food. Diarrhea symptoms appeared in the majority (70.55%) of cases of food poisoning. The statistics in the commune health care represented only a part of reality, every 1 case of AD caused by food reported in the health system, the equivalent of 27 real cases of AD in the community as well. Proportion of people with AD having themself treatment and buying pharmacy was high, just 01 cases of suspected foodborne AD go buying drugs at pharmacies corresponding to 10 real cases in the community. * Bệnh viện Quân y 103 ** Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế *** Cục An toàn Thực phẩm, Bộ Y tế Người phản hồi (Corresponding): Phạm Đức Minh (drminh103@yahoo.com) Ngày nhận bài: 22/01/2016; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 24/02/2016 Ngày bài báo được đăng: 01/03/2016 65 TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 3-2016 The main cases of acute diarrhea (86.41%) did self-treatment at home by pharmacies without prescriptions (85.39%). Conclusion: In Donghung dist. Thaibinh province the incidence of diarrhea in the community is high and the majority of cases of diarrhea were caused by unsafety food. Most cases of AD did not seek medical service at the public health facility, but chose self-treatment at home by pharmacy so the data reported by the public health system only represented a small fraction of the real situation of AD caused by food in the community. * Key words: Food-borne acute diarrhea; Community; Unsafety food. ĐẶT VẤN ĐỀ Đánh giá gánh nặng bệnh truyền qua thực phẩm là một trong những ưu tiên của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) [8]. TCC là biểu hiện chủ yếu (70 - 80%) của ngộ độc thực phẩm trong cộng đồng [7]. Theo thống kê của WHO (2008), chỉ tính riêng tiêu chảy đã là nguyên nhân liên quan đến 2,2 triệu người tử vong hàng năm, chiếm 3,7% nguyên nhân tử vong năm 2004 và xếp thứ 5/10 nguyên nhân tử vong toàn cầu [8]. Cho đến nay, gánh nặng bệnh tật cũng như chi phí của bệnh do thực phẩm không an toàn hiện tại vẫn chưa ước lượng được đầy đủ, đặc biệt tại các quốc gia đang phát triển. Việc sử dụng dữ liệu sẵn có từ hệ thống báo cáo thường cho ước lượng không đầy đủ và chính xác. Ngay tại các quốc gia phát triển cũng vẫn có khoảng trống số trong thống kê y tế khi đánh giá bệnh truyền qua thực phẩm. Số liệu từ hệ thống giám sát chứng minh cứ 1 ca Salmonella từ hệ thống báo cáo, tương ứng với 38 ca bệnh ở cộng đồng tại Hoa Kỳ, 15 ca ở Úc và 3 ca ở Anh và xứ Wales. Dự kiến khoảng trống này có thể cao hơn tại các quốc gia đang phát triển như Việt Nam. Điều này cho thấy, ở những quốc gia chưa có hệ thống giám sát bệnh truyền qua thực phẩm, số liệu 66 thống kê từ bệnh viện hoặc báo cáo từ các vụ ngộ độc thực phẩm thực sự chỉ thể hiện như “phần ...