Thực trạng tổ chức trò chơi học tập nhằm phát triển ghi nhớ có chủ định của trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi

Bài viết trình bày kết quả khảo sát thực trạng tổ chức trò chơi học tập (TCHT) nhằm phát triển ghi nhớ có chủ định của trẻ mẫu giáo (MG) 5-6 tuổi ở một số trường mầm non tại huyện Dầu Tiếng, tỉnh Bình Dương. Từ kết quả nghiên cứu này, bài viết đề xuất các biện pháp tổ chức TCHT nhằm phát triển ghi nhớ có chủ định của trẻ MG 5-6 tuổi.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng tổ chức trò chơi học tập nhằm phát triển ghi nhớ có chủ định của trẻ mẫu giáo 5-6 tuổiTẠP CHÍ KHOA HỌC ĐHSP TPHCMNguyễn Thị Ngọc Tâm và tgk_____________________________________________________________________________________________________________THỰC TRẠNG TỔ CHỨC TRÒ CHƠI HỌC TẬPNHẰM PHÁT TRIỂN GHI NHỚ CÓ CHỦ ĐỊNHCỦA TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔINGUYỄN THỊ NGỌC TÂM*, PHẠM PHƯỚC MẠNH**TÓM TẮTBài viết trình bày kết quả khảo sát thực trạng tổ chức trò chơi học tập (TCHT) nhằmphát triển ghi nhớ có chủ định của trẻ mẫu giáo (MG) 5-6 tuổi ở một số trường mầm nontại huyện Dầu Tiếng, tỉnh Bình Dương. Kết quả cho thấy đa số trẻ MG 5-6 tuổi có mức độghi nhớ có chủ định ở mức trung bình. Nguyên nhân chính là do giáo viên mầm non(GVMN) chưa sử dụng nhiều biện pháp tổ chức TCHT nhằm phát triển khả năng này ở trẻtrong quá trình giáo dục. Từ kết quả nghiên cứu này, bài viết đề xuất các biện pháp tổchức TCHT nhằm phát triển ghi nhớ có chủ định của trẻ MG 5-6 tuổi.Từ khóa: thực trạng, tổ chức trò chơi học tập, phát triển ghi nhớ có chủ định, trẻ mẫugiáo 5-6 tuổi, trường mầm non.ABSTRACTThe reality of organizing studying games for young children of 5-6 yearsin order to develop intentional memoryThe article presents the result of surveys about the reality of organizing studyinggames for young children of 5-6 years in order to develop intentional memory of somekindergartens in Dau Tieng district, Binh Duong province. It actually consists of the ratioof intentional memory in children of 5-6 years and using studying games method ofkindergarten teachers. As the result, the majority of these kids have intentional memory inmedium level. The main reason is that kindergarten teachers have not used the measures todevelop children’s abilities in educational process. Result of research, we can proposesome organizational methods about studying game to develop intentional memory inchildren of 5-6 years.Keywords: reality, holding studying games, developing intentional memory,kindergarten children of 5-6 years old, kindergartens.1.Đặt vấn đềTrong hệ thống giáo dục quốc dân,Đảng và Nhà nước ta luôn coi trọng bậcgiáo dục mầm non (GDMN), xác địnhnhiệm vụ GDMN là hình thành nhữngyếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bịcho trẻ vào học lớp 1. Trong đó, tính chủđịnh của các quá trình tâm lí, đặc biệt là***ghi nhớ có chủ định, giữ một vị trí quantrọng đối với trẻ MG 5-6 tuổi trong họctập ở trường phổ thông.Trò chơi học tập là loại trò chơigiúp trẻ nhớ lại và nhận lại các sự vật,hiện tượng đã nhìn thấy trước đây haynhững tri thức đã được học dưới dạngbiểu tượng. TCHT gắn liền với nội dungThS, Trường Đại học Thủ Dầu Một; Email: ngoctamspmn@yahoo.com.vnTS, Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương TPHCM111Số 7(85) năm 2016TẠP CHÍ KHOA HỌC ĐHSP TPHCM_____________________________________________________________________________________________________________học tập của trẻ MG, nhờ đó, kiến thứccủa trẻ thêm chính xác và phong phú,giúp trẻ tích lũy kinh nghiệm cảm tính vàrèn luyện các thao tác tư duy, phát triểncác quá trình nhận thức của trẻ, đặc biệtlà quá trình ghi nhớ có chủ định.Hiện nay, ở nhiều trường mầm non,TCHT chưa được khai thác và đầu tưđúng mức. Các TCHT còn đơn điệu,nghèo nàn làm cho trẻ không thích loạitrò chơi này. Bên cạnh đó, việc tổ chứcTCHT cho trẻ của giáo viên (GV) còncứng nhắc làm mất đi tính hấp dẫn vốncó của trò chơi, do đó làm giảm tác dụnggiáo dục của TCHT. Xuất phát từ nhữnglí do trên, chúng tôi nghiên cứu thựctrạng tổ chức TCHT nhằm phát triển ghinhớ có chủ định của trẻ MG 5-6 tuổi ởcác trường mầm non tại huyện DầuTiếng, tỉnh Bình Dương là một trongnhững cơ sở khoa học giúp GVMN lựachọn và sử dụng có hiệu quả các biệnpháp tổ chức TCHT nhằm phát triển ghinhớ có chủ định cho trẻ.2. Kết quả khảo sát2.1. Thực trạng mức độ ghi nhớ có chủđịnh của trẻ MG 5-6 tuổiNghiên cứu sử dụng phương phápđiều tra, khảo sát ý kiến của 28 GV dạylớp MG 5-6 tuổi và sử dụng phương phápquan sát 54 buổi chơi của 140 trẻ MG 5-6tuổi tại các trường mầm non: Sơn Ca, 13– 3, Minh Tân; Trường MG Thanh Tuyềncủa huyện Dầu Tiếng, tỉnh Bình Dương.Kết quả khảo sát thực trạng về mứcđộ ghi nhớ có chủ định của trẻ MG 5-6tuổi khi chơi TCHT được trình bày ởBảng 1 sau đây:Bảng 1. Mức độ ghi nhớ có chủ định của trẻ MG 5-6 tuổi khi chơi TCHTMức độCaoNội dungTầnsố1. Trẻ xác định được mụcđích, nội dung ghi nhớ khichơi2. Trẻ có cố gắng ghi nhớnội dung chơi và tái hiệntrong khi chơi3. Trẻ có cách thức ghi nhớtrong quá trình chơi4. Trẻ biết tự kiểm tra quátrình ghi nhớ khi chơi5. Trẻ phân loại và xếpnhóm tài liệu cần ghi nhớtrong quá trình chơi6. Trẻ biết ghi nhớ theonhóm trong quá trình chơi112%2820,0TrungbìnhTần%số7855,7ThấpTầnsố34ĐTB%Độlệchchuẩn24,3 1.960.671712,1 9769,3 2618,61,940,551812,9 9366,4 2920,71,920,581611,4 8862,9 3625,71,860,5996,410474,3 2719,31,870,49139,310373,6 2417,11,920,51TẠP CHÍ KHOA HỌC ĐHSP TPHCMNguyễn Thị Ngọc Tâm và tgk_____________________________________________________________________________________________________________Bảng 1 cho thấy số trẻ đạt mứctrung bình về ghi nhớ có chủ định thểhiện trong TCHT chiếm tỉ lệ khá cao: trẻphân loại và xếp nhóm tài liệu cần ghinhớ trong quá trình chơi đạt tỉ lệ 74,3%,tiêu chí trẻ biết ghi nhớ theo nhóm trongquá trình chơi đạt tỉ lệ 73,6%. Ngoài ra,trẻ biết tự kiểm tra quá trình ghi nhớ khichơi cũng đạt mức độ thấp nhiều nhất(25,7%). Trong số các biểu hiện thì việctrẻ xác định được mục đích, nội dung ghinhớ khi chơi đạt mức độ cao nhất (20%).Việc “trẻ xác định được mục đích,nội dung ghi nhớ khi chơi” có tỉ lệ ghinhớ có chủ định của trẻ ở mức cao nhấtchiếm 20% và mức thấp là 24,3%. Điểmtrung bình của tiêu chí trẻ xác định đượcmục đích, nội dung ghi nhớ khi chơi đạtở mức trung bình xét theo thang điểm ...