Thực trạng và biện pháp phát triển hành vi lựa chọn hàng hóa của người tiêu dùng tại xã Dương Liễu - Hoài Đức - Hà Nội

Bài báo trình bày kết quả nghiên cứu về hành vi lựa chọn hàng hóa (HVLCHH) của người tiêu dùng (NTD) Xã Dương Liễu - Hoài Đức - Hà Nội; đồng thời, đề xuất một số biện pháp và thực nghiệm tác động nhằm nâng cao HVLCHH của NTD. Kết quả nghiên cứu cho thấy, HVLCHH của NTD ở mức độ trung bình.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng và biện pháp phát triển hành vi lựa chọn hàng hóa của người tiêu dùng tại xã Dương Liễu - Hoài Đức - Hà NộiTHỰC TRẠNG VÀ BIỆN PHÁPPHÁT TRIỂN HÀNH VI LỰA CHỌN HÀNG HÓACỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG TẠI XÃ DƯƠNG LIỄU - HOÀI ĐỨC - HÀ NỘIPHẠM THỊ KIỆMTrường Đại học Công nghiệp Hà NộiTHIỀU THỊ HƯỜNGTrường Đại học Sư phạm, Đại học HuếTóm tắt: Bài báo trình bày kết quả nghiên cứu về hành vi lựa chọn hàng hóa(HVLCHH) của người tiêu dùng (NTD) Xã Dương Liễu - Hoài Đức - HàNội; đồng thời, đề xuất một số biện pháp và thực nghiệm tác động nhằmnâng cao HVLCHH của NTD. Kết quả nghiên cứu cho thấy, HVLCHH củaNTD ở mức độ trung bình. Những kết quả đó được biểu hiện qua từng khíacạnh của HVLCHH như: lựa chọn các mặt hàng hóa, lựa chọn các phươngthức bán hàng, lựa chọn sự trợ giúp của các chủ cửa hàng; có sự khác mứcđộ khác nhau về hành vi lựa chọn hàng hóa của người tiêu dùng theo lứatuổi, giới tính.Từ khóa: hành vi, hàng hóa, hành vi lựa chọn hàng hóa, người tiêu dùng1. ĐẶT VẤN ĐỀPhát hiện và đánh giá được HVLCHH của NTD là một trong những vấn đề trọng tâmtrong chiến lược kinh doanh của các doanh nghiệp hiện nay, là động lực thúc đẩy hoạtđộng sản xuất kinh doanh và từng bước thỏa mãn nhu cầu ngày càng cao của NTD. XãDương Liễu – Hoài Đức – Hà Nội là một trong những trung tâm mua, bán lớn của huyệnHoài Đức- Hà Nội. Người tiêu dùng có sức mua rất lớn nên việc hiểu rõ thực trạng hànhvi lựa chọn hàng hóa của người tiêu dùng xã Dương Liễu là một vấn đề quan trọng đốivới các doanh nghiệp sản xuất và chủ cửa hàng đang cung ứng các sản phẩm và dịch vụcũng như bản thân NTD. Từ việc phân tích, đánh giá thực trạng hành vi lựa chọn hànghóa của NTD, tác giả đề xuất một số biện pháp nhằm góp phần phát triển khả năng lựachọn hàng hóa của NTD. Để thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu, chúng tôi tiến hành khảo sát583 NTD thuộc ba nhóm lứa tuổi thanh niên, trung niên, người cao tuổi; trong đó 294NTD là nam giới và 288 NTD là nữ giới. Phương pháp nghiên cứu chủ đạo là sử dụngphiếu trưng cầu ý kiến. Bảng hỏi được chúng tôi xây dựng dựa trên việc tham khảo, điềuchỉnh, chỉnh sửa các bộ công cụ nghiên cứu đã có trên thế giới và trong nước [1], [2], [3],[4], [5], [6]. Đánh giá hành vi lựa chọn hàng hóa của người tiêu dùng, chúng tôi chia làm3 mức độ: thấp (1 - 1,66), trung bình (1,67 - 2,33), cao (2,34 - 3).Tạp chí Khoa học và Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm HuếISSN 1859-1612, Số 02(38)/2016: tr. 50-62THỰC TRẠNG VÀ BIỆN PHÁP NÂNG CAO HÀNH VI LỰA CHỌN HÀNG HÓA...512. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU2.1. Thực trạng hành vi lựa chọn hàng hóa của người tiêu dùng2.1.1. Các yếu tố thúc đẩy hành vi lựa chọn hàng hóa ở NTD2.1.1.1. Các yếu tố thúc đẩy từ phía bên trong NTDBảng 1. Các yếu tố bên trong có tính thúc đẩy hành vi lựa chọn hàng hóa ở NTDTTNhững yếu tố bên trong có tính thúc đẩy12345678Nhu cầu, động cơ tiêu dùngHứng thú tiêu dùngSở thích tiêu dùngThói quen tiêu dùngCá tính tiêu dungKinh nghiệm chọn hàng hóaThị hiếu tiêu dùngĐịnh hướng giá trị khi tiêu dùngTrung bình chungĐTB2,672,512,522,462,642,582,412,302,51ĐLC0,900,780,640,680,870,730,620,620,73TB15462378Ghi chú: ĐTB: Điểm trung bình; ĐLC: Độ lệch chuẩn; TB: thứ bậcQua bảng số liệu trên ta thấy: các yếu tố bên trong chi phối HVLCHH của NTD ở mứcđộ cao (ĐTB = 2,51). Xét mức độ phân bố điểm có tới 352 NTD (60,3%) chi phối hànhvi lựa chọn ở mức độ cao và 93 NTD (15,9) ở mức độ trung bình, chỉ có 38 NTD(9,8%) đánh giá ở mức thấp. Như vậy, theo tỷ lệ ĐTB và tỷ lệ phần trăm nhìn chungNTD đều chịu sự chi phối bởi các yếu tố bên trong khi thực hiện HVLCHHBảng số liệu trên ta thấy, yếu tố chi phối HVLCHH của NTD lớn nhất là “nhu cầu, độngcơ tiêu dùng” (ĐTB = 2,67, xếp thứ bậc 1). Yếu tố này là động lực thúc đẩy NTD thựchiện HVLCHH.Chị Nguyễn Thị M cho biết: hầu hết khi thực hiện HVLCHH đều căn cứ vào mongmuốn có được, có ý nghĩa qua đó thúc đẩy chị lựa chọn chúng.Yếu tố bên trong chi phối HVLCHH có mức điểm trung bình thấp nhất là “định hướnggiá trị khi tiêu dùng” (ĐTB = 2,30, xếp thứ bậc 8). Điều này phản ánh NTD chưa nhậnthấy được sự tác động của các hệ giá trị như chính trị, tư tưởng, tôn giáo, cơ chế quản lýcủa Nhà nước… đến HVLCHH.2.1.1.2. Các yếu tố thúc đẩy từ phía khách quanĐể hiểu rõ yếu tố thúc đẩy từ phía khách quan đến HVCLHH của NTD, chúng tôi khảosát NTD về phương thức mua bán theo các mặt biểu hiện hiểu biết, thái độ và hành vi.Kết quả bảng số liệu cho thấy, về cơ bản NTD có khả năng lựa chọn chưa tốt vớiphương thức mua bán hàng hóa, với ĐTB chung cả 3 mặt đều ở mức trung bình (2,31).Trong đó, mặt nhận thức được đánh giá cao hơn so với mặt thái độ và hành vi. Điều nàyPHẠM THỊ KIỆM – THIỀU THỊ HƯỜNG52cho thấy NTD vẫn còn hạn chế trong việc lựa chọn hàng hóa tại các cửa hàng, siêu thị,mạng, bán hàng rong.Bảng 2. Đánh giá cụ thể về các phương thức mua bán hàngNội dung đánh giáSTTa/ Hiểu biết về các phương thức mua bán hàngHiểu rõ về ...