Thực trạng và đề xuất một số biện pháp nâng cao hiệu quả việc dạy học dấu câu cho học sinh lớp 2 ở trường tiểu học thị trấn Bắc Yên, huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La

Bài viết cập thực trạng dạy học dấu câu cho học sinh lớp 2 trường tiểu học thị trấn huyện Bắc Yên - tỉnh Sơn La và đưa ra 5 biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả dạy học dấu câu cho học sinh gồm: Vận dụng các phương pháp dạy học tích cực, dạy học dấu câu qua tiết học luyện từ và câu, qua các phân môn khác trong môn tiếng Việt, vận dụng các hình thức tổ chức dạy học, đổi mới kiểm tra, đánh giá và nêu kết luận khuyến nghị trong dạy học dấu câu cho học sinh lớp 2 của Trường.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng và đề xuất một số biện pháp nâng cao hiệu quả việc dạy học dấu câu cho học sinh lớp 2 ở trường tiểu học thị trấn Bắc Yên, huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn LaVJETạp chí Giáo dục, Số 430 (Kì 2 - 5/2018), tr 47-51; 16THỰC TRẠNG VÀ ĐỀ XUẤT MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢVIỆC DẠY HỌC DẤU CÂU CHO HỌC SINH LỚP 2Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC THỊ TRẤN BẮC YÊN, HUYỆN BẮC YÊN, TỈNH SƠN LANguyễn Vân Giang - Trường Cao đẳng Sơn LaNgày nhận bài: 10/01/2018; ngày sửa chữa: 13/01/2018; ngày duyệt đăng: 24/01/2018.Abstract: In the article, author mentions situation of teaching punctuation for student grade 2 atBac Yen Primary School, Son La province. Also, the article suggests some recommendations toimprove quality of teaching punctuation for primary students namely using active teachingmethods; teaching punctuation through the lessons Practice of words and sentences; applyingteaching punctuation in various learning activities and in test and evaluation innovation.Keywords: Reality, solutions, teaching punctuation.1. Mở đầuVai trò của dấu câu trong hoạt động giao tiếp bằng chữviết rất quan trọng, sự “vắng mặt” của dấu câu trong mộtvăn bản (VB) không những gây khó khăn lớn cho việchiểu nội dung VB mà cũng có thể dẫn đến sự hiểu nhầmhoặc hiểu VB theo nhiều nghĩa khác nhau. Để giao tiếpbằng chữ viết đạt hiệu quả cao thì người tạo lập VB vàngười tiếp nhận VB đều cần nắm vững chức năng, côngdụng của dấu câu và sử dụng chúng thành thạo, hướng tớisự tinh tế trong tiếp nhận và biểu đạt bằng chữ viết.Dấu câu trong VB viết rất phong phú, bao gồm: dấuchấm, dấu phẩy, dấu chấm hỏi, dấu chấm than, dấuchấm phẩy, dấu gạch ngang, dấu chấm lửng, dấu ngoặcđơn, dấu ngoặc kép, dấu hai chấm… Mỗi dấu câu có mộtchức năng riêng trong câu...Trên thực tế hiện nay, cách sử dụng biện pháp dạyhọc dấu câu tiếng Việt chưa được quan tâm nghiên cứuđúng mức, các sách hướng dẫn giảng dạy chưa giúpnhiều cho giáo viên (GV) dạy học dấu câu có hiệu quả.Tuỳ vào kinh nghiệm cá nhân, mỗi GV có cách dạy họcdấu câu khác nhau nhưng đều chưa khái quát hoá thànhnhững “quy trình” rõ ràng. Bài học về dấu câu chưa gâyđược hứng thú học tập ở học sinh (HS) và bản thân cácem cũng không coi đây là nội dung kiến thức quan trọngcần phải bỏ công sức để lĩnh hội một cách cẩn trọng.Để từng bước nâng cao chất lượng dạy học dấu câu,chúng tôi nghiên cứu, đánh giá vấn đề dạy học dấu câu vàđề ra các biện pháp tổ chức dạy học dấu câu cho HS lớp 2Trường Tiểu học thị trấn Bắc Yên, huyện Bắc Yên, tỉnhSơn La nói riêng; từ đó đưa ra một số biện pháp khắc phụcnhằm nâng cao chất lượng sử dụng dấu câu cũng như chấtlượng dạy học dấu câu trong môn Tiếng Việt ở TH.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Quy định của chương trình về dạy học dấu câu47Dấu câu được dạy học khá đầy đủ ở cả ba cấp học:tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông.Chương trình Tiểu học mới yêu cầu dạy số lượng dấucâu suốt cả 5 năm học, giúp trẻ được củng cố kiến thức,kĩ năng sử dụng dấu câu thường xuyên, liên tục.Nội dung dạy học dấu câu. Dựa vào vị trí của dấu đặttrong câu, dấu câu tiếng Việt được chia thành 4 nhóm:- Nhóm 1: Các dấu chỉ đặt ở cuối câu (dấu chấm, dấuchấm hỏi, dấu chấm than).- Nhóm 2: Các dấu chỉ đặt ở trong câu (dấu phẩy, dấuchấm phẩy, dấu hai chấm).- Nhóm 3: Các dấu có thể đặt ở trong câu hoặc haiđầu của ngữ đoạn, của câu - dấu kép (dấu ngoặc đơn, dấungoặc kép, dấu gạch ngang).- Nhóm 4: Các dấu có thể đặt ở nhiều vị trí khác nhautrong câu (dấu gạch ngang, dấu ba chấm).2.2. Thực trạng dạy học dấu câu tiếng Việt ở TrườngTiểu học thị trấn Bắc Yên, huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn LaQua tìm hiểu tại Trường (tháng 4/2016), chúng tôiđược biết nội dung dạy học dấu câu được dạy qua hai giaiđoạn: - Giai đoạn đầu (các lớp 1, 2, 3), dấu câu được dạyhọc thông qua các bài tập thực hành; - Giai đoạn sau (cáclớp 4, 5) dấu câu có bài học riêng với yêu cầu cao hơn,HS phải biết khái quát hóa về chức năng, công dụng củacác dấu câu từ các ví dụ và bài tập cụ thể. Đối với khốilớp 2, nội dung dạy học dấu câu được lồng ghép trongphân môn Luyện từ và câu và phân môn Chính tả; ngoàira cũng được rèn trong các phân môn Tập đọc, Kểchuyện, Tập làm văn.2.2.1. Thực trạng dạy học dấu câu của giáo viên:- Việc dạy học dấu câu ở trên lớp. Qua dự giờ TiếngViệt ở tiểu học, chúng tôi nhận thấy các GV chú trọngnhiều đến việc giảng dạy và uốn nắn HS về cách dùng từ,Email: vangiangby@gmail.comVJETạp chí Giáo dục, Số 430 (Kì 2 - 5/2018), tr 47-51; 16đặt câu, về việc phân tích cấu tạo ngữ pháp của câu, vềcách diễn đạt, cách xây dựng nội dung bài viết... mà chưathật chú ý đến việc rèn luyện kĩ năng sử dụng dấu câucho các em. Nhìn chung, các giờ dạy về dấu câu chưagây được hứng thú học tập ở HS.- Hình thức làm bài tập rèn luyện:+ Cho bài hoặc đoạn bài không có dấu câu, yêu cầuHS điền dấu (câu) thích hợp vào chỗ gạch chéo (hoặc ôvuông) để diễn đạt đúng ý và ngữ pháp.+ Cho bài hoặc đoạn bài đã có dấu câu, yêu cầu HSnhận ra dấu câu sai ...