Thực trạng và một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp ở tỉnh Nghệ An

Bài nghiên cứu này phân tích, làm rõ hiện trạng, những vấn đề đặt ra trong sử dụng đất nông nghiệp theo loại hình sử dụng đất, từ đó đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Để hiểu rõ hơn mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết của bài viết này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng và một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp ở tỉnh Nghệ An THỰC TRẠNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP Ở TỈNH NGHỆ AN CURRENT STATE AND SOLUTIONS TO IMPROVE THE EFFICIENCY OF USING FARMLAND IN NGHE AN PROVINCE TS. Hoàng Phan Hải Yến Trường Đại học Vinh Tóm tắt: Nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp bằng nhiều cách như tăng cường thu hút đầu tư, áp dụng khoa học kỹ thuật, chuyển dịch cơ cấu sử dụng đất, lựa chọn các loại hình để sử dụng đất hợp lýtheo quan điểm sinh thái và phát triển bền vững là một trong những vấn đề được Đảng và Nhà nước ta hết sức quan tâm. Bài báo phân tích, làm rõ hiện trạng, những vấn đề đặt ra trong sử dụng đất nông nghiệp theo loại hình sử dụng đất, từ đó đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Từ khóa: Đất nông nghiệp, hiệu quả sử dụng đất Abstract: Improving the efficiency in farmland usage by many ways as enhancing investment attraction, applying science and technology, restructuring of land use, choosing the suitable type of soil using under the ecological view is one of the key aspect which the Communist Party and Vietnamese Government greatly pay attention to. This paper is to analyze, clarify the current situation, given tasks in using farmland soil by types of using; then propose a number of resolutions to improve the efficiency of farmland usage in Nghe An province. Key word: farmland, efficient use of agricultural land Đặt vấn đề Đất nông nghiệp là tất cả loại đất được sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp như trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, làm muối...kể cả diện tích đất lâm nghiệp và các công trình xây dựng cơ bản phục vụ cho sản xuất nông lâm nghiệp. Theo luật đất đai 2003, đất nông nghiệp được phân thành các loại sau: Đất trồng cây hằng năm; Đất trồng cây lâu năm; Đất rừng sản xuất là diện tích đất được dùng để chuyên trồng các loại cây rừng với mục đích sản xuất; Đất rừng phòng hộ là diện tích đất để trồng rừng với mục đích phòng hộ; Đất rừng đặc dụng là diện tích đất được Nhà Nước quy hoạch, đưa vào sử dụng với mục đích riêng; Đất nuôi trồng thủy sản là diện tích đất dùng để nuôi trồng thủy sản như tôm, cua, cá…; Đất làm muối là diện tích đất được dùng để phục vụ cho quá trình sản xuất muối; Đất nông nghiệp khác gồm đất sử dụng để xây dựng nhà kính và các loại nhà khác phục vụ mục đích trồng trọt, xây dựng chuồng trại, đất phục vụ cho mục đích học tập, nghiên cứu thí nghiệm, ươm tạo trong lĩnh vực nông nghiệp. 817 Nghệ An là một tỉnh thuộc trung tâm vùng Bắc Trung Bộ, có diện tích tự nhiên lớn nhất cả nước, với 1.648.162 ha, chiếm 4,98% diện tích tự nhiên toàn quốc. Trong tổng diện tích đất tự nhiên, đất nông nghiệp chiếm 1.463,64 nghìn ha, tương đương 88,8%. Năm 2015, dân số toàn tỉnh là 3.063.944 người, dân số hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp chiếm 65,5%.[1] Như vậy, đối với Nghệ An, nông nghiệp đang là ngành giữ vị trí quan trọng trong mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế, xã hội, an ninh quốc phòng. Thực tế, trong những năm qua, giá trị sản xuất nông nghiệp đã góp phần đáng kể đưa GRDP của tỉnh tăng lên nhanh chóng. Bằng thu hút đầu tư, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, chuyển đổi cơ cấu sử dụng đất, cơ cấu cây trồng đã làm cho sản lượng, năng suất và giá trị cây trồng, vật nuôi thu được trên đất nông nghiệp ngày càng cao, hiệu quả sử dụng đất ngày càng lớn. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả thu được, việc sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều khó khăn và bất cập như: cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn còn chuyển dịch chậm; năng suất, chất lượng, giá trị cây trồng, vật nuôi còn thấp so với nguồn vốn đầu tư bỏ ra; các loại hình sử dụng đất còn chưa hợp lý; các đối tượng sử dụng đất còn chưa mạnh dạn đầu tư trên đất dẫn đến tình trạng diện tích đất bỏ hoang lớn; công tác quản lý, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất nông nghiệp còn nhiều bất cập so với thực tế sử dụng đất.... Vì vậy, việc đánh giá hiện trạng sử dụng đất từ đó đưa ra các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp là rất cần thiết. 2. Dữ liệu và phương pháp nghiên cứu 2.1. Dữ liệu Dữ liệu của bài báo được tác giả tính toán, phân tích từ các nguồn như: Niên giám thống kê của Cục Thống kê Nghệ An, các báo cáo của Ủy ban nhân dân tỉnh cũng như Sở nông nghiệp và Phát triển nông thôn cung cấp. Những số liệu sơ cấp được thu thập và sau đó tính toán thành các bảng biểu để dễ so sánh, nhận xét và phân tích. Tất cả các dữ liệu được thu thập trong giai đoạn 2010 - 2015, một số khác cập nhật đến 2016. 2.2. Phương pháp nghiên cứu Để đạt được hiệu quả cao trong nghiên cứu, bài báo đã sử dụng kết hợp các phương pháp như: 2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu, tài liệu (số liệu sơ cấp và thứ cấp): Số liệu liên quan đến sử dụng đất nông nghiệp tỉnh Nghệ An được thu thập thông qua: Niên giám thống kê hàng năm của tỉnh Nghệ An, thu thập từ các báo cáo của Ủy ban nhân dân tỉnh cũng như của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nghệ An. 2.2.2. Phương pháp phân tích tổng hợp: Trên cơ sở thu thập và nghiên cứu các văn bản nêu trên, từ đó phân tích, tổng hợp góp phần làm rõ thực trạng cũng như hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp ở tỉnh Nghệ An. 2.2.3. Phương pháp khảo sát thực địa: Tác giả tiến hành thực địa khảo sát tình hình kinh tế - xã hội, hiện trạng sử dụng đất ở các huyện thị ven biển và miền núi như: Diễn Châu, 818 Nghi Lộc, Nam Đàn, Con Cuông, Kỳ Sơn, tiếp xúc với người dân để nắm bắt đầy đủ thông tin về sản xuất nông nghiệp. 2.2.4. Phương pháp tham khảo ý kiến chuyên gia: Đây là phương pháp được thực hiện bằng hệ thống câu hỏi miệng với các chuyên gia nông nghiệp ở ...