Tiền và hoạt động ngân hàng Phần II- Chương 8

Có lẽ sản phẩm trứ danh nhất của các nền kinh tế thị trường tư bản chủ nghĩa cổ điển và sau này là các nền kinh tế hỗn hợp là công ty cổ phẩn và thị trường tài chính - tiền tệ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiền và hoạt động ngân hàng Phần II- Chương 8Tiền và hoạt động ngân hàng - TS. Lê Vinh Danh Chương 8 - HOẠT ĐỘNG CỦA THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH CHỨNG KHOÁN Hoạt động của các NHTG liên đới chặt chẽ với hoạt động của các tổ chức tài chính(Financial Institutions) khác còn lại trong nền kinh tế. Mối quan hệ này diễn ra ngay trên thịtrường tài chính - tiền tệ. Bên cạnh đó, vì hoạt động chủ yếu của các tổ chức tài chính ngoàingân hàng diễn ra trực tiếp trên thị trường tài chính, cho nên, thay vì nghiên cứu riêng về hoạtđộng của các tổ chức tài chính khác ngân hàng; sự hiểu biết về hoạt động của thị trường tàichính - tiền tệ sẽ giúp chúng ta đồng thời am hiểu cả hoạt động của các tổ chức nói trên. Đó làlý do chúng ta không tách hoạt động của các tổ chức tài chính ra thành một chương riêng, mànghiên cứu nó trong sự vận động của thị trường tài chính - tiền tệ. Có lẽ sản phẩm trứ danh nhất của các nền kinh tế thị trường tư bản chủ nghĩa cổ điểnvà sau này là các nền kinh tế hỗn hợp là công ty cổ phẩn và thị trường tài chính - tiền tệ. Bấtkỳ nền kinh tế nào, trong quá trình phát triển bao giờ cũng đối đầu với sự khan hiếm cácnguồn lực. Sản xuất lớn đòi hỏi không những sự tập trung kỹ năng, tay nghề, nhân lực, vậtliệu mà còn đặt ra sự cần thiết và cấp bách về nhu cầu sử dụng các nguồn tài nguyên ấy mộtcách tiết kiệm và hiệu quả nhất. Lãng phí trở thành kẻ thù của hiệu quả, của năng suất cao ởtất cả mọi phạm vi từ vĩ mô đến vi mô. Công ty cổ phần và thị trường tài chính là sản phẩmtất yếu của sự đòi hỏi tập trung tài nguyên cho sản xuất lớn và chống lãng phí dưới mọi hìnhthức. Một cách đơn giản, công ty cổ phẩn biến những hoạt động kinh doanh chỉ có tính chấtcá nhân và riêng rẽ, trở thành những tổ chức trong đó, tài năng, tiền bạc, nhân lực và vốnliếng các loại được quy tụ lại, kết hợp với nhau hướng về mục đích chung như lợi nhuận, pháttriển sản phẩm và phát triển cuộc sống bền vững. Chính tính liên đới giữa các cá nhân trongcông ty cổ phần và giữa các công ty trong những tập đoàn, đã giúp con người thêm điều kiệnđể ý thức về sự cần thiết và phụ thuộc lẫn nhau giữa người với người. Rằng những lợi nhuậncó được chỉ cho riêng cá nhân trên sự thiệt hại của kẻ khác là không bao giờ tồn tại lâu dài.Các cá nhân hay cộng đồng chỉ có thể tìm thấy sự phát triển tốt nhất cho chính mình trong sựhỗ trợ để các cá nhân hoặc cộng đồng khác cùng phát triển. Thị trường tài chính - tiền tệ kéo tất cả các cá nhân trong cộng đồng tham gia vào nền kinhtế. Quá trình mua bán, đầu tư và sinh lãi quá dễ dàng của các loại chứng khoán, giúp cho mọingười nhanh chóng thấy rằng sự cất giữ những tài sản không sinh lãi như tiền giấy, hoặc sinh lãi ítnhư đất đai, vàng bạc trở nên rất vô lý. Ý thức ấy đưa họ đến chỗ nghĩ cách làm cho tài sản củamình (tiền lương, thu nhập kinh doanh, đất đai, nhà cửa…) trở nên có lợi hơn thông qua việc dùngnó để trao đổi lấy các loại tài sản khác có sinh lãi. Thế là họ đã đưa các nguồn lực khan hiếm bịlãng phí của từng cá nhân vào thị trường tài chính để phục vụ cho hoạt động sản xuất và kinhdoanh. Xuất phát từ nhu cầu huy động các nguồn lực trong xã hội để phục vụ cho sự sáng tạo củacải nhiều dạng phục vụ đời sống con người, thị trường tài chính - tiền tệ kéo toàn bộ các cá nhântrở thành những nhà đầu tư, tận dụng tất cả mọi tài sản nhỏ nhất, thúc đẩy hoạt động sáng tạo sảnphẩm, dịch vụ và tài sản liên tục lên những hiệu quả cao hơn. James Tobin đã có lý do khi nói rằng Chủ nghĩa tư bản ra đời dựa trên quy luật tự dokinh doanh và tự do cạnh tranh. Thế nhưng nó phát triển, tự hoàn thiện bằng đôi chân là côngty cổ phần và thị trường tài chính. Đó là một nhận xét khái quát về vai trò của hai phạm trùnày. Để thâm nhập vào thị trường tài chính - tiền tệ, điều trước tiên chúng ta cần quan tâm làhàng hóa của thị trường này. Vì để có thị trường, điều trước tiên là phải có hàng hóa và sựbuôn bán hàng hóa. 176 Chương 8 - Hoạt động của thị trường tài chính chứng khoán 8.1. HÀNG HÓA CỦA THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH 8.1.1. Khái niệm 8.1.1.1. Tên gọi Nếu thị trường hàng hữu hình mua và bán các loại sản vật cụ thể, nhìn thấy được, sờđược như: lúa, gạo, vải vóc, nhà cửa, xe cộ, sách vở, giày dép, tàu bè, máy bay… nghĩa là cácloại hàng hóa hữu hình đúng như tên riêng dành cho thị trường, thì thị trường tài chính(Financial Market) là nơi buôn bán các loại hàng hóa theo đúng đặc trưng của nó. Đó là tàichính (Finance). Trước đây đã từng có quan niệm hẹp theo nghĩa “chữ” tài chính là tiền, của. Từ khicác loại công cụ tài sản khác như phiếu nợ, chứng thư bất động sản… cũng được đem rathương lượng, thế chấp, mua bán, khái niệm tài chính bắt đầu được hiểu theo những nghĩarộng hơn. Một cách vô tình, ở nhiều nước, người ta đi đến thống nhất tài chính là khái niệmchỉ các loại tài sản. Tiền ...